HOK

Bandoeng 9/VII

G. Deze week zit ik alleen thuis. Eidje en Axel zijn naar Batavia en logeren bij Em. We gingen zaterdag plotseling naar Batavia om Houw op te zoeken, die blijkbaar een rustkuur nodig heeft. Van die gelegenheid dachten we gebruik te maken om de Rempten op te zoeken. We waren eigenlijk niet welkom, omdat er geen plaats in Bijl’s huis was. De afzegbrief kregen we echter te laat. Zodat we als onverwachte gasten kwamen. Het is gelukkig erg goed afgelopen. Het zal me erg benieuwen, hoe Eida en Axel er alles zullen vinden. Axeltje was direct thuis. Hij had zijn ouders, zijn box, zijn kinderstoel, zijn pot en zijn speelgoed. Nu, wat wil je nog meer? De eerste avond werd het wel erg laat voor hem. Het kon natuurlijk niet anders. Wij werden niet verwacht. En er was niks klaar ook, natuurlijk. Emma doet er de huishouding. Zij brengt het er keurig vanaf. Dat moet ook wel.

Annah zorgt erg goed voor me. Ze heeft natuurlijk van Eidje haar opdrachten. 

Wat plotseling is Prins Hendrik gestorven. De medici hebben het blijkbaar te licht opgevat; hoewel een hartvliesontsteking wel geen doodgewone ziekte is. En wat sneu voor Juliaantje dat ze hem niet meer levend gezien heeft. – Hoe vond u Axeltje? De film is niet erg helder. Het weer was erg somber. Erg gelukgewenst met de 11e  dezer. Het wordt tijd dat we Axeltje weer vereeuwigen. – Het diner van de Mijnbouw is niet doorgegaan. Een erge figuur voor de Chef, want niet allen, vooral in de hoge regionen, waren er enthousiast over. Wij moesten ook de eigen couvert + drank betalen, zo was de opzet. En dat zou per echtpaar wel ƒ 17.50 hebben gekost. Dat had men er blijkbaar niet voor over; vooral omdat die mensen erg krenterig zijn. Ze hadden tenslotte een receptie moeten geven. –

Dag Hok. [2]

EIDA

10 juli ’34.

Geliefden – Op het platje van het huis van de familie Bijl zitten Axel en ik samen. Em is bezig met de huishouding, de kinderen zijn uit, de mannen naar kantoor. Dadelijk na het schrijven gaan wij drietjes naar Houw en Fanny die bij Dr. Kwa, een goede vriend van Houw, logeren. Houw moet als deze week om is, nog 3 maanden verlof nemen en daarna moet hij een kantoorbaan hebben zonder dienstreizen, omdat Dr. Kwa hem daar niet sterk genoeg voor vindt. Die reis naar Celebes heeft hem oververmoeid. Gezellig voor hem dat hij Fanny heeft. Dr. Kwa is zelf op reis en zij zijn nu de huisbewaarders voor een week. Ze hadden ook wel graag gehad dat wij dáár logeerden maar bij Bijl is het nu zó goed ingericht dat Axel en ik zelfs samen met Em slapen. Bovendien is het met dat dieet van mij nog te doen bij m’n zuster, maar bij anderen is het te ingewikkeld. Trouwens ik begin al wat af te wijken want sinds ik hier ben, is alles weer in orde en ik geloof zelfs dat ik al dikker wordt. Ik heb de yoghurtplantjes uit Bandoeng meegenomen en nu maak ik het hier tweemaal daags tot groot vermaak van de kinderen, die telkens de plantjes krijgen die ik kwijt wil zijn. Ik vind het hier zo’n zalige temperatuur. Jullie zult trouwens enorm verbaasd zijn dat wij nu hier zitten, want jullie maakten het voorspel niet mee. Woensdagmorgen kwam er een brief van Dr. Kwa over Houw en wij hadden toen direct zin naar hem toe te gaan – ik wist dat warmte goed voor me was en ook voor Axel die zich net van z’n darmkatarrh hersteld had. Maar we besloten pas donderdagavond omdat ik eerst Sparmann [3] wilde vragen. Dirk was toevallig vrijdag niet op kantoor en kreeg de brief pas zaterdagmorgen, antwoordde wel maar te laat en wij vertrokken direct na het eten omdat ik eigenlijk dacht dat het wel zou kunnen omdat we het er op Dago al over gehad hadden. We wisten niet eens waar Bijl woonde, maar ik vond een Nillmij naam in het telefoonboek en belde op vanuit Meester Cornelis . Na ontvangst wilden we toch maar naar Buitenzorg bij Mamma gaan logeren, maar met enig passen en meten hebben ze ons toch hier opgeborgen en mocht ik zelfs een week blijven. Doordat Houw Hok uitschold toen hij beweerde mij na 3 dagen alweer te komen halen, heeft Hok het maar goed gevonden mij hier te laten. – Hij wou anders 11 juli, de vrije dag weer komen. Hok moest zich nu maar zelf daar amuseren. Ik kreeg juist een brief van hem waarin hij zijn brief aan jullie opstuurt en waarin hij over ’t tennissen schrijft van gistermiddag. – Ik geniet hier van de gezelligheid en de vrolijke sfeer die hier heerst, al vechten de kinderen af en toe eens. Maar Em heeft enorm veel geduld met ze en geeft zich volkomen aan haar taak. Gelukkig kan ik haar nu wat helpen met eten bedenken en Maleis spreken. Axel is alleen erg lastig zodra hij mij uit het oog verliest – hij brult zodra ik maar uit de kamer ga en voelt zich nog niet thuis met één der anderen. Ik zou eerst met Loutje naar “De Jantjes” gaan, maar om een uur of 7 kon ik nu onmogelijk weg. Em en ik gaan nu naar de avondvoorstelling vanavond, erg gezellig samen. [4] Dinsdagmiddag: Dirk en Em zijn huizen zoeken, ze weten en dromen van niets anders meer! Het blijkt ongelooflijk moeilijk. Eida  en ik zitten bij de theetafel. Het bevalt me goed om thuis te blijven op dit uur. Het is hier zo heerlijk buiten zitten, zo stil en vredig, Axel speelt op de grond met de hond. Zolang hij weet dat ik stil zit en blijf zitten, durft hij even weg te lopen. Hij is overigens voor iedereen zowat bang, maar gelukkig zit hij nu op Eida’s schoot. Ik moet hem af en toe boos toespreken dat hij zeurt. Em vindt hem erg verwend maar hij vindt het hier zo vol en vreemd en ik ben het vertrouwde houvast.  Bij Houw was het gezellig, hij en Fanny zijn een aardig stel. Zij is zo blij en vrolijk en lacht steeds om Houw’s mopjes. – Verbeeld je dat Malie plotseling toch getrouwd is of liever overmorgen trouwt. Mijn pakje komt net te laat, zo jammer, maar niets aan te doen. – Wat vreselijk voor de Koningin, dat ze nu opeens zo alleen staat met Juliaantje, en dan ook nog die relletjes. – Em en Dirk hebben hoop een huis gevonden te hebben – het is nu weer 8 uur en Axel heeft al gegeten maar sjouwt nog rond in de kamer omdat hij nog zo wakker is als wat en ik op mijn ga liggen wachten tot hij is ingeslapen. Hij wil pas gaan slapen als ik in de kamer ben. Vind je ’t verwennen? Maar anders schreeuwt hij 2 of 3 uur, geen kleinigheid, en ik kan dan beter een kwartiertje wachten tot hij slaapt. Het is ook vreemd voor hem, hè. 

Dag jongens, Eida.

EIDA

4 juli ’34.

Geliefden –

Em c.s. zijn alweer 3 dagen in Batavia. Het was enig dat ze nog gekomen zijn want daar ik maar steeds niet hoorde, rekende ik er al niet meer op. Donderdagmiddag was Axel juist vroeg wakker en ik dus ook ± 4 uur. Ik zat in kimono in de voorkamer juist verdiept in jullie vliegbrief, toen een geruisloze auto met L (=Soerabaja) binnen kwam glijden. Een fijne verrassing al waren ze dan minder opgewekt dan we een week geleden zouden verwacht hebben, gelukkig mochten we ze weer vrolijk en blij afleveren naar Batavia. Wat Anneke ervan vindt, is niet Em’s mening, al heeft ze dat wel gedacht – ik weet niet wat het einde zal zijn maar Hok is er vast van overtuigd dat het tussen Em en Dirk in orde zal komen. Maar schrijf haar hier niet over. Ik weet niet wat Em er zelf over schrijft, dus laat ik het hier maar bij, daar het beter is dat jullie alles van haar zelf weet. –  Em sliep bij ons, Hok stond zijn plaats af en ging op de divan. Hok nam vrijdag ook vrij van kantoor, zodat we gezellig met ons allen in het Jubileumpark spelletjes konden doen, waarvoor het in Soerabaja altijd te warm was. De kinderen genoten en de groten eveneens. Hok hielp Dirk en de kinderen aan een hotel, Homann liefst, waar ze genoten van de 8 gangen die ze geregeld kregen. Het zijn werkelijk verbazend aardige kinderen en ze hangen zo enorm aan Em werkelijk als [2] aan een moeder. Ze vragen alles eerst aan háár en verwachten alle hulp en steun van háár, eerder als van Dirk. Em vindt het heerlijk, ze ziet er enorm goed uit en geniet van het viertal, dat is duidelijk. Alles wat ze zegt is wijsheid en wet voor de kinderen, enig gewoon. Ze doet het erg goed vind ik, het omgaan met de kinderen en Dirk vindt Em ook zo’n soort wonder, een schitterend stel is het zestal. Hij draagt een stuk of 10 kaartjes in zijn zak van een machinale weegschaal en laat triomfantelijk zien hoe elk kaartje iets meer aanwijst, en al die kaartjes blijken Em’s gewicht te zijn. Het is inderdaad bijzonder zo goed als ze eruit ziet, heeft nog rode wangen en dát uit Soerabaja. Voor mijn smaak, is ze inderdaad te dik, ze heeft enorme heupen. Ik houd meer van wat smal, maar enfin, als Dirk het nu zó wil, wat doe je ertegen! Ik had nooit gedacht dat het mogelijk zou zijn dat Em zo dik zou kunnen worden als jong meisje. Ze ziet er nu niet meer jonger uit dan ze is, naar mijn idee, hoewel er steeds nog mensen zijn, die haar voor een kind houden. – Em las vrijdagmorgen jullie brieven op het bekende stoepje en Dirk ’s middags in het hotel. Ze hebben de brief hier gelaten, zodat Hok en ik er alleen op kunnen reageren. Echt gezellig zo’n enorm lange brief, in geen tijden beleefd! Jullie konden dus in gedachten niet mee aanzitten aan een enorme dis, ’s avonds at Dirk alleen bij ons en ’s middags Em. Toevallig had ik de eerste [3] dag boerenkool met worst waar Em verrukt op aanviel. Ik had het de vorige dag besteld toen ik nog geen idee had dat ze zouden kunnen komen! Intuïtie of voorgevoelens?! Em was juist enorm verkouden en kleine Eida droeg grote zakdoeken aan. Op 30 juni kwam het hele stel binnen beladen met bossen bloemen “voor de 37e verlovingsdag van Oom Menno en Tante ”[1]. Als dát niet attent is weet ik het niet. Dirk heeft net zo’n geheugen voor data als jij, Mam. – Wat betreft Axel, troffen ze het minder. Juist toen ze 5 minuten in huis waren, had hij diarree op de stoep, de arme schat. Gelukkig had ik ’s morgens al de dokter gewaarschuwd omdat hij al een paar dagen geen eetlust had. Die kwam om 7 uur en schreef Axel een dieet voor van slappe thee, puree, bouillon en geroosterd brood + een drankje voor zijn maag. Een fraaie “diëterige” familie! – Juist vandaag heeft hij voor ’t eerst nog geen diarree 1.2.3. gehad en zijn eetlust is alweer behoorlijk. Dat is tenminste weer voor elkaar. – Vrijdagmorgen ging ik ook nog met Em naar Sparmann, hij zei haar kalk te eten tegen die pijnlijke wangwondjes. Ik hoop maar dat het helpt. – Ik moet nog steeds op dieet blijven, ril niet: maar ik eet rauw vlees; ik kan nu m’n hart aan biefstuk ophalen! Weet je, ’t is het enige pittige aan m’n dieet en daar heb ik wel behoefte aan, na hele dagen van yoghurt, suiker en sago! – Ik mag de hele dag suiker eten, dat maakt sterk en zaterdagmorgen op Dago voerde [4] Dirk me de hele suikerpot leeg! Verder mag ik melk + geklutst ei + cognac, wat me ook niet erg bevalt zodat ik maar “een pepermuntje voor toe” neem. Van dit alles zal ik wel weer gauw enige ponden toenemen. Ik eet ook gewekte bosbessen, enorm lekker, uit Haarlem. – Wij wisten ook niet dat Jan en Tine no. 4 verwachten. Als dát nu maar een meisje is, anders moeten ze nóg eens! Die zal dus in Holland geboren worden, de enige, als die ’t dan maar goed zal maken in Batavia. Fijn dat Oom Johan ook zo goed is en Tante Lyda  maar 8 tenen, wat afschuwelijk – wat was er aan die 2 ontbrekende? En hoe is Moeder’s teentje? Wat zalig in die open taxi’s door Den Haag en Amsterdam. – Zodra je weet of Malie Boot nog trouwt van de zomer, zou je het dan willen schrijven? – Irene’s huis staat te huur, ze moet koffers pakken en liggen tegelijk daar haar been een zwelling heeft door acclimatisatie. En verder moet ze steeds naar de Jaarbeurs waar de IEVA een stand heeft. Ik ben daar ook nog steeds niet geweest, hoop gauw eens te gaan. Ze heeft er niet veel hulp, er staan alleen steeds 2 IEVA meisjes, maar de verdere bestuursleden kunnen niet, erg beroerd. Maar toch gaat het erg goed. –

Elly Linn leende me gezellige boeken maar ik heb ze allemaal al uit en zal eens in een bibliotheek gaan snuffelen. – Hok houdt ook van yoghurt! – Axel is erg blij met zijn boeken. Gistermiddag heb ik hem verteld van geitjes en gansjes en A is een aapje – hij vindt het erg grappig, maar houdt het meest van de eerste bladzij! – Wat heeft Prins Hendrik eigenlijk? – Hoe vind je die Engelse krant die zegt dat Juliaantje al 18 aanzoeken heeft afgewezen en het rijkste meisje van Europa is!

Dag Eida.

Voor m’n angina moest ik Sparmann ƒ 48.- betalen! aan de apotheker voor deze maand ƒ 20.-! Ons arme spaarbankboekje!

[Randje pag. 1]

Deze komt net op tijd voor 11 juli – lieve jongens – een erg prettige dag en nog veel jaartjes samen, moge ons pakje bevallen! Heel erg omhelsd! [5]

HOK

G. Van harte gelukgewenst met 11 juli. Veel plezier op deze dag. Moge Axel de feestvreugde helpen verhogen. Eida schreef reeds uitvoerig over Emma. Ik heb zo’n indruk, dat het tussen haar en Dirk wel weer gauw in orde komt. Het lijkt me alsof Emma telkens voor de beslissing terugschrikt; het is dan ook niets te verwonderen. Maar Emma is volkomen het centrum van het gezin, ze wordt er zo gewaardeerd en met zoveel liefde omgeven, dat het me niet waarschijnlijk lijkt dat tenslotte de door haar gevoelde bezwaren niet voor dat gevoel van gewaardeerd worden, en sterker nog, zou wijken. Dit is toch wat een vrouw nodig heeft. Over Dirk heb ik niets dan bewondering. Hij verwent Emma, meer hoef ik niet te zeggen. Hij schijnt ook Emma’s steun te zijn. Natuurlijk heeft Em onbewust het verlangen om ook met anderen van gedachten te wisselen, juist over haar toekomstige verhouding met Dirk. Eida heeft haar veel ruggesteun gegeven en ze zijn ook zeer opgeruimd van ons vandaan gegaan. Eida heeft nog altijd last van haar ingewanden. Sparmann weet niet wat het is. Eidje neemt nu veel rust en houdt zich streng aan haar dieet. Wij hopen maar dat het gauw weer over is. – Axeltje heeft buik katarrh gehad, maar bleef er opgeruimd onder, ondanks het feit dat hij wel 5 dagen vrijwel niets heeft willen eten. Toen Em hier was, was hij voor zijn doen vrij humeurig en deed hij daardoor erg verwend! Nu is het al een hoop beter. Gisteren gemeenteraadsverkiezingen gehad. Ik ben niet herkozen. Hetgeen niets te verwonderen, omdat ik vrijwel geen contact heb met de Chinezen, alsook geen georganiseerde partij achter me heb. Die periode van “Volkstribuun” is dus achter de rug, en ik heb er niet veel spijt van, dat het zo is. Omdat ik niet de persoon ben, om me populair te maken bij de Chinezen. Het tellen van de stemmen heeft de gehele nacht geduurd, maar ik ben tegen 1 uur ’s nachts weggegaan. Het was voor mij niet te doen om te blijven. – Wat fijn voor Jan en Tine dat ze weer een baby verwachten. Als het maar een zij wordt.

Dag Hok.

EIDA

26-6-’34.

Geliefden –

Em is dus nog wat langer bij Anneke gebleven. Het schijnt haar daar goed te bevallen – Ik verwacht eerstdaags bericht wanneer ze nu bij ons komen. Gezellig een brief van jullie voor Em en ons samen te krijgen, dat maakt de familieband nog knusser. – Zover was ik gekomen vanmorgen in de tuin in de zon, toen Elly Linn kwam met een handwerkje en tot half 1 bleef. – Het is nu 7 uur, Axel zit op de po, hij is net opgehouden met huilen. Hij was boos omdat hij het stopje van het flesje van de thijmstroop (tegen hoest) weer af moest geven. Hij is op ’t ogenblik in een periode van slecht eten. Vanmiddag was hij net midden in zijn rijst met bajem, toen Annah een bord rabarber binnenbracht waarna hij de rijst volkomen heeft versmaad en alle rabarber heeft verslonden. Maar vanavond wou hij weer geen brood en de rabarber al evenmin, alleen wil hij steeds graag de levertraan, geen gewone maar ferradol, ziet eruit als kandijsiroop. Hij heeft misschien erge behoefte aan variatie in zijn eten – wat het eten betreft is het hier in huis ingewikkeld genoeg, alledrie een ander potje. Ik eet nu veel yoghurt wat heerlijk voedzaam is en ’s morgens pap. Het enige vlees dat ik mag is rauw of uitgekookt. Dat laatste bekomt me niet goed, naar ik me verbeeld en nu zal ik me op het eerste werpen. Weer eens wat anders heb ik ook zin in, puree met gezeefde worteltjes is niet je dát! – M’n benen willen nog steeds niet zoals ik wil, angina pakt nogal aan, Moeder kan ervan meepraten – Gistermorgen [2] had Hok een vrije dag, die we benutten met boodschappen doen, ik liet nieuwe schoenen maken, fijn! Voor ƒ 4.25 pasvorm en het beste witte leer. Hok kocht de meest solide tennisschoenen. Hij speelt heel veel, maar wil deze week rust nemen omdat zijn arm wat zeer doet, gelukkig niet erg. Toen we juist weer thuis waren, kwam Jeanne aanzetten. Ze was heel vrolijk, meer dan de vorige maal, dacht ik, erg plezierig. Met háár heb ik altijd direct contact, als met een zuster, toch typisch – echt gezellig was het, juist die dag dat Em niet kwam. ’s Avonds kwam Tek Bheng ook, maar wou niet blijven logeren omdat hij ’t te druk voor mij vond. Ik vind zo’n hotel altijd zo jammer van hun geld. Vandaag zouden ze weggaan. – Juist kwam ook Jantje gister op de thee om ons mee te vragen naar de bioscoop. Merkwaardigerwijs komt hij altijd als we anderen verwachten of moeten mailen, in elk geval wanneer we geen tijd hebben! Maar we mogen hem nog steeds graag. – Zondagmorgen vroeg kwamen de Schüllers met hun schoonzusje Lips. Jan ging met Hok tennissen en wij drieën togen naar de stad en Bogerijen. Een erg gezellige morgen. Ik vond het echt fijn al die gasten weer opeens. De Schüllertjes zijn altijd vrolijk en genoeglijk, Jan was zeer tevreden over het racket dat wij voor hem hadden uitgezocht. Hij had natuurlijk weer de nodige kritiek op onze tuin maar gelukkig waren de begonia’s [3] die hij meegegeven had verleden maand, erg goed opgekomen. Het schoonzusje was ook aardig en vlot. Robbert Jan was daar achtergebleven, hij schijnt weer gezond en dik te zijn na zijn buiknarigheden. Ze zagen er allemaal patent uit –

Vrijdagavond was het IEVA feestje tot afscheid van de meisjes van deze cursus. Alle leden waren ook uitgenodigd en het moet er stikvol geweest zijn, geen mens méér had er moeten komen. Er zijn films afgedraaid van Spanje en men heeft zich goed geamuseerd. Ik vond het echt vervelend dat ik moest ontbreken.– Zaterdag was Hok bij de opening van de polikliniek van de Shiong Tih Hui – alle hoge omes waren er, ook de nieuwe burgemeester, wat wel pleit voor de belangstelling – als het nu ook maar wat wordt – Hok als adviseur zou eerst spreken, hetgeen Houw ook nodig vond maar daar er al 2 anderen van het bestuur spraken, heeft hij ’t maar nagelaten. – Zondagmorgen was er een Vivos uitstapje naar een lid op Lembang, bijna alle mensen met auto’s hadden afgezegd zodat het een gejaagde late boel werd door taxi’s die niet verschenen. Elly heeft er mooie verhalen van verteld. In juli is er een vergadering, maar in augustus hoop ik dan ook weer eens te verschijnen. – Dien verwacht eind augustus de baby – ik heb nog steeds niks voor haar gemaakt. Ze stuurde me een leuk kiekje van haar met Dieneke, aard- [4] beien plukkende – Ze hebben het daar in de bergen nu wel een stuk beter dan eerst in dat warme gat. Ze krijgen nu bovendien volgende maand een ruim huis met veel logeerkamers. Ze vindt het noodzakelijk dat Hok eens op studiereis naar Celebes moet! Het is overigens geen lolletje te verhuizen in je 8e maand! Maar ze krijgt nu tenminste een babykamer. – Ik verstuurde voor Malie Boot een servet met 6 kleine vingerdoekjes, oranje-blauw, voor haar trouwen. Ik weet niet eens of het doorgaat in augustus, maar ik wil graag dat er iets van ons is voor ’t geval. Het is een ander genre dan dat van jullie – je schijnt ze tegenwoordig in Holland ook te kunnen krijgen maar ik hoop toch maar dat ze ’t gebruiken kan, zal ook wel. – Weet je nog die buikband die je me indertijd stuurde in navolging van Mevr. Hupkes – daar heb ik nu zo’n plezier van, ik gebruik hem dag en nacht! Voor mijn verjaardag weet ik alleen maar een gezellige middagjurk van een dikkere stof dan voile en een nette pyjama voor in huis te dragen. – Hok is net aan ’t smullen van de lunchtong, die we openmaakten ter ere van Jeanne en Tek Bheng. Axel is dol op de koekjes van zijn 1½e verjaardag. Hij gapte vanmorgen de trommel en ging er met Tommy mee spelen. Gelukkig dat die zo goed sluit! – Hij neemt alles weg als ik zit te naaien, het liefst gekleurd garen, blauw of rood dat hem zeer aantrekt. – Veel groeten van Irene. 

Dag Eida.

[Randje pag. 4]

Feliciteerden we al met de verlovingsdag, anders bij deze een latertje – een prettige dag, jongens, en lekker eten! [5]

HOK

26-6-’34.

G. Vandaag kwam Axeltje met de lijn en muilkorf van zijn vriendin Tommy aandragen: een duidelijke wenk om te gaan wandelen, hetgeen dan ook werd opgevolgd, ofschoon het verstandiger geweest zou zijn om thuis te blijven, daar Axeltje een beetje hangerig is, waarschijnlijk griep! Maar zulk een duidelijk teken, dat zijn intellect al werkzaam is, is niet te weerstaan. Tommy en Axel halen samen kattenkwaad uit. Zo bijv. met de koekjestrommel op stap gaan en onder elkaar de buit verdelen. Koekjes gappen kan Axel al; het wordt hem natuurlijk verboden en hij weet drommels goed, dat die stoutigheid niet mag. Vanochtend gapte hij nog een koekje, dat Elly Linn in haar tas had: maar in minder dan geen tijd had Tommy het hem afgenomen. Dikwijls rollen ze over elkaar heen, ook probeert Axel al steentjes te laten apporteren. – Eida is gelukkig over haar angina heen, maar de ingewanden zijn nog niet zoals ze zijn moeten. Maar dat zal ook wel gauw over zijn. We zitten nu in de nare griepperiode. Eida heeft er een angina van gehad, Axel en ik een lichte verkoudheid. – Gisteren heb ik een zeer eigenaardige wedstrijd gespeeld en gelukkig gewonnen, alleen maar door tactisch spelen. De tegenstander stond met 5-1 op winst in de tweede set, en zou daarmee de partij gewonnen hebben. Ik heb hem toen aan een stuk door hoge ballen gegeven met het gevolg dat hij deze set, die hij op het punt was te winnen met 7-5 verloor en de derde ook aan mij moest geven en daarmee de partij verloor. Deze man zal er wel een slapeloze nacht van hebben gehad. 

Dag Hok.

EIDA

19 juni ’34. Omhelsd met de verlovingsdag!

Geliefden – Net weer uit m’n bed verrezen na angina, ben ik weer op tijd om aan jullie te schrijven. Precies duurde het geval van mail tot mail. Het begon direct met keelpijn, bleef in bed maar had geen zin in Sparmann. De 3e dag was het eerder erger dan beter en toen Sp. kwam kreeg ik een difterieserum dat in 24 uur keurig opruimde – helaas werd de keel later weer wat dik, door zelfbesmetting volgens hem, maar gister was alles weer voorbij. Het was niks erg maar ’t vervelende was dat hij me een lepel Calol  (als paraffine) liet slikken omdat ik 2 dagen geconstipeerd was – het resultaat daarvan was een steeds opvliegen uit m’n bed, geen lolletje. Ik kreeg nu al 2 keer opium en drink kalkwater en nu zal ’t wel weer normaal worden. Maar je snapt dat ik niks over hem te spreken ben dat ik dat door hém kreeg! Hij komt overigens morgen weer terug hoewel ik vandaag al óp ben! – Hok heeft het dus erg druk gehad met Axel en mij, maar hij heeft het bewonderenswaardig klaargespeeld – elke morgen kwam hij ook even kijken van kantoor en werd meer dan een uur door Sp. aan de praat gehouden. Lettie Buck kwam ook elke dag om me te wassen en te priesnitzen  en eten te brengen dat ze voor me kookte, lekkere kostjes, vanmorgen ook nog – Hok heeft ook nog haast elke dag getennist, dus Annah had ook haar handen vol. Het is nu zo’n lastige tijd met zindelijk maken van Axel – hij heeft daarnet een half uur op de po zitten brullen en toch niks gedaan – ’t ene [2] ogenblik moet hij op een bepaald uur wél dan weer helemaal niet, geen wonder want hij is geen machine maar ’t is lastig! – Gisteravond heeft Hok nog in zijn eentje een visite moeten ontvangen, waar wij helemaal niet meer aan gedacht hadden door mijn ziekte – gelukkig alleen maar een collega. – Axel is ook erg verkouden en uit zijn humeur. Hij krijgt weer kiezen en heeft steeds 2 vingers in de mond waardoor hij soms rare keelgeluiden maakt omdat hij ze te vér in de mond steekt. – Elly Linn stuurde me 2 boeken, waarvan ik het ene “De andere wereld” Szekely-Lulofs met een vaart uitlas. Ik ben er overigens niet zo erg verrukt van – het verheft je helemaal niet, maar wél treft ze weer uitstekend de Indische sfeer in land en volk – ze zegt weer hetzelfde ongeveer als in Rubber, maar met andere woorden – Heb jullie het al gelezen – ze schrijft wel reuze makkelijk hè, maar wel gebruikt ze wat te véél woorden zodat je, meestal om niet duizelig te worden en buiten adem, beter genoegen kunt nemen met het lezen van de halve bladzij! – Em gaat dus morgen naar Anneke – ze schreef me dat ze ’t beter voor mij vond als ze in een pension logeerden – ik zal eens kijken wat ik doe. – Ik ben [3] nu juist het hele IEVA examen misgelopen, morgen is de laatste dag, echt vervelend – zaterdag is het uitdelen van de getuigschriften – Misschien de eerste en laatste keer dat Irene het doet – Ze gaan immers naar Europa voor 3 maanden – maar houden vendutie en alles, zodat ze eventueel zouden kunnen blijven – ze gaan over Amerika – Wij zitten dus lekker opgescheept met die IEVA – hoe vinden we een andere presidente – We hebben juist een beeldige prospectus gedrukt, je krijgt hem met de mail. Hij werd door mij opgesteld en door Irene verbeterd en aangevuld – ik nam als voorbeeld de prospectus van Mej. van Anrooy! – ik stuur er háár dunkt me ook maar één. – We hadden ze juist gedrukt vóór het antwoord kwam van Adri Buriks, vandaar dat haar naam er niet opstaat. – Ik las ook een hele beschrijving van het stadionconcert in de krant, er stond ook in dat de akoestiek niet goed was en nooit goed zou kunnen worden en dat het koud was! Maar fijn dat jullie Mengelberg weer eens gehoord hebt. – Is dat de Pa van Co ten Bokkel Huinink die Professor werd in Utrecht? Wat goeiig van Dirk [4] om voor Tante Leidie zo’n lange film te laten kopiëren, vindt ze dat nog niet meer dan behoorlijk van hem? – Fijn die nieuwe verwarming in jullie huis – Wist Emma dat Jo Olivier in Soerabaja zit? Het is nu net te laat het haar te schrijven. Gelukkig dat Emmie zo vrolijk is alleen met de kinderen – misschien komt Jo tot inzicht dat hij thuis geen commandantje moet spelen. –

Zaterdag wordt ook de polikliniek geopend van de Shiong Tih Hui, waar wij ook moeten bij zijn, alles tegelijk IEVA, Shiong Tih Hui en Kunstkring. – Hok is overigens net boos op die mensen van Shiong T. H. omdat ze plotseling kandidaten gesteld hebben voor de Gemeenteraad waar Hok niet in gekend is hoewel hij hun adviseur is. Hoewel hij ook van niks wist, heeft een andere Chinese groep hem weer kandidaat gesteld, is dat geen gekke boel?! – We kregen van Tine Sparmann yoghurt zaad, ik heb idee dat dat nog niks goed voor mij is, hoewel Sparmann het beweert, en nu eet Hok het maar want Axel lust het niet. – “We vlogen naar Indië” van Viruly is zo enig geschreven en met aardige foto’s vermoedelijk uit de film die jullie zagen, enig. 

Dag Eida.

Beide huizen opzij van ons staan nu leeg – einsam bin ich nicht, alleine! [5]

HOK

19 juni ‘34

G. Het Bandoengse klimaat in deze tijd is heus niets prettig. Overal verkoudheid, angina… Eida heeft de laatste moeten verwerken. Axel en ik zijn bezig met het eerste. Gelukkig is Eida alweer zo goed als genezen. Zij heeft de zg. streptokokken angina. Ze kreeg er twee injecties tegen en de dikke keel was plotseling weg. Temperatuur heeft ze vrijwel niet gehad, dat is juist één der symptomen van deze angina. Axeltje loopt sinds enkele dagen als een straatjongen. Zijn neus lekt, zijn mond doet het ook, omdat hij weer bezig is met nieuwe tanden. Smakelijk is het niet, maar toch is hij lief hoewel hij erg ondeugend kan zijn. Annah weet van tijd tot tijd geen raad met hem. Hij heeft voor haar absoluut geen respect. Mijn verkoudheid ben ik bezig eruit te tennissen en het helpt wonderbaarlijk goed. Waarschijnlijk door het sterke transpireren. Ik heb Axeltje gedurende Eida’s bedlegerigheid moeten opvoeden. Hij heeft heel wat keren zijn zin niet gehad, ik heb hem steeds maar laten huilen, wanneer hij weer eens ongezeglijk is. Zijn stem is nog altijd weinig fraai maar hij zingt toch de hele dag, of liever doet de hele dag pogingen om iets te presteren. Enfin, tel niet het resultaat, maar let alleen op zijn zonnig karakter. – De kandidaatstellingen voor de gemeenteraad zijn gebeurd. Met de Chinezen is het weer zo wonderbaarlijk. Ik weet niet eens over wie ik afgevaardigd worden zal, zij hebben me er niet eens over gepolst. Daar moet je tenslotte aan wennen. Persoonlijk voel ik weinig voor een tweede raadsperiode. Het is dikwijls een geweldige poppenkast. 

Dag Hok.

EIDA

5 juni ‘34

Geliefden – Het is al dinsdagavond geworden voor ik aan jullie toe ben gekomen. Het geval wil dat morgen, gelijk met Axel’s 1½-de verjaardag, het IEVA examen begint. Vanmorgen was ik steeds in de weer om daarvoor naaimachines bij elkaar te krijgen, 18 stuks, daar het het handigste is als alle meisjes één voor zichzelf hebben. Vele Vivos leden hielpen en natuurlijk de IEVA bestuursleden. We zijn erg enthousiast dat Buriksje komt. Ze had een expresse bestelling aan de secretaris gestuurd, zodat die het al een dag eerder wist als ik – Ik hoop maar dat het met Irene’s kinderen nog goed loopt. Ze hebben op ’t ogenblik enorme heimwee, daar de kostschool na Irene’s vertrek erg blijkt tegen te vallen. Irene en Alex hebben het plan met augustus erheen te gaan, onzinnig lijkt me, daar ze de kinderen toch niet meer mee wil nemen naar hier. Ze willen alleen gaan om een ander tehuis voor ze te zoeken. Irene gaat er erg onder gebukt dat de kinderen zo treurig schrijven, vervelend. Maar in elk geval is ze er nog als Buriksje overkomt. Als die van zo plakkerige aard is, zal ik maar niet al te beminnelijk tegen haar zij. Ze heeft geschreven dat ze hier familie heeft, dus daar gaat ze zeker in huis. Zou ze maar 1 jaar blijven? daar ze trouwplannen had. – Axel’s pak staat in de kamer te wachten tot morgen. Van ons krijgt hij o.a. een spaarbank-boekje, dat is een goed idee, hè – Wij hebben toch enorm veel plezier van die boekjes gehad, en nu nóg. – Jammer dat [2] jullie De Jongh niet konden ontvangen. Het zal nu zeker weer een eeuw duren voor hij daar terugkomt. Ik hoorde dat hij in Driebergen zit. – Wij hebben weer heel wat afgetennist deze week, zondag wedstrijd waar ik weer mijn beide partijen won. Sinds ik op de grote baan speel, vindt “men” me erg vooruitgegaan. Hok trouwens ook, morgenmiddag moeten we onze kunst vertonen voor de competitie tegen een erg sterke club. Ik ben benieuwd. – Wat zou Em op ’t ogenblik doen, vraag ik me steeds af. Ik heb geen idee wanneer zij eigenlijk opbreken. In elk geval zullen ze over een week of 2, 3 wel komen aanzetten. Fijn zal dat zijn, ze weer te zien. Ik heb ze erg uitgescholden dat ze de auto willen achterlaten – van ons standpunt bekeken is het ontzettend saai. – We hebben “Reifende Jugend” gezien en bewonderd. Zagen jullie die al. Het speelt op een Gymnasium met een zeer menselijk voelende rector, buitengewoon geslaagd. – Hok’s contract wordt automatisch verlengd zolang hij niet ontslagen wordt. Bij onze Dienst [3] schijnen er overigens geen plannen meer te bestaan om mensen te ontslaan, op ’t ogenblik tenminste. De Jongh’s opvolger is Hoofd van de Mijnbouw geworden waar De Jongh voor gevochten heeft maar nooit kreeg, hij was “adviseur van de Mijnbouw” maar had het werk van een Hoofd. Ter ere van deze benoeming, gaan alle ingenieurs samen fuiven – het zal me benieuwen hoe dat zal zijn, zaterdagavond – we zijn op niemand dol! Houw en Fanny komen juist ook dat weekend – Ze moeten ’s avonds ook uit en zondag de hele dag naar de Malabar met de Rotary waar ze ons ook meevroegen. Ik weet niet of we gaan want Hok zal dan één van de weinig niet Rotarians zijn. Zondag hadden we een gezellig stel mensen op visite, Verniers van der Loeff die veel ouder zijn dan wij, maar waarvoor we veel sympathie hebben. Hij is ook majoor. Toevallig kent hij Jo Olivier goed vertelde dat die in Soerabaja zit. Zou Em dat weten – ik zal ’t haar toch nog even schrijven. – De Ortten hebben plan in het nieuwe huis naast ons te komen, dat zou veel leuker zijn dan die rector van ’t Lyceum. Weet je wie het huis ook kwam bekijken? Just Koning dik een meisje omhelzend, de arm om haar schouder, zo klef als wat! Waar hij op trouwt snap je niet, want zijn praktijk is niks.

Dag Eida

[Randje pag. 1]

Zeg maar van de luchtpost is het lichtingverschil van 1 dagen tegen Wim Groeneveld Meyer. [4]

HOK

5 juni ’34.

G. Erg bedankt voor het pak. Het was er vrijdag al. Toen het gebracht werd, had het direct de belangstelling van het halve feestvarken. Hij nam het in bezit, door erop te gaan trommelen en zitten. Ik geef hem morgen een spaarbankboekje met ƒ 10.- (voor geboortepremie) + 1 gulden (voor het 1e jaar) + ƒ 1.50 voor het 1½ jaar, dus tezamen ƒ 12.50. Vanmiddag heb ik hem weer een paar malen laten brullen, toen hij zijn zin niet kreeg. Na zo’n afstraffing is hij altijd erg charmant. Zaterdag komen Houw en Fanny voor een nachtje. Ze moeten zondag mee net de Rotaryclub naar de Malabar Radio. Houw is lid van de Buitenzorgse Rotary. Ze willen ons mee hebben als gast.
Zaterdagavond moeten we in Preanger fuiven, om onze vreugde te uiten, dat de Mijnbouw weer een hoofd heeft. Het zal wel erg laat worden, en laten we hopen ook gezellig. Een paar dagen geleden zagen we Reifende Jugend, waarin Hertha Thiele[1], bekend uit Mädchen in Uniform, een grote rol speelde. Het is een prachtig gespeelde film, je geniet van het spel; de intrige is hier en daar een weinig onwaarschijnlijk, maar het goede spel maakt alles goed. – Dan hadden we een Kunstkring concert, van een beroemde pianist, die werkelijk prachtig speelde. – Morgen gaan we de 1½-jarige wat verwennen. We zullen ’s middags wel niet thuis zijn, omdat we een tenniswedstrijd moeten spelen, maar hij zal desondanks niets tekort komen.

Dag Hok.

EIDA

29-5-‘34

Geliefden – Wat fijn dat de nagel kan blijven op zijn standplaats en dat jullie daarvoor in de plaats maar liever met Pinksteren uit zijn gegaan, een goed idee. Wij hopen en verwachten dat jullie het daar heerlijk hebt gehad met mooi zomerweer zoals met Pasen en wij verheugen ons op de brief, van onder de duizendjarige den, of de kastanje. – Ik heb inderdaad mijn spaarbankboekje ook nog en juist bracht ik er ƒ 125.- op, een nette som hè. We kunnen van ons tegenwoordig salaris fijn sparen hoewel we niet bepaald zuinig leven. Wij zijn nu lid geworden van de grote Tennisclub. Elke dag kun je daar spelen en juist met de beste spelers, althans als je je goed weet in te dringen. Ze beginnen een beetje exclusief vooral de heren. Voor Hok zal het misschien wat moeilijk zijn erin te komen, maar de aanhouder wint. Toevallig ontdekten we juist het echtpaar van onze leeftijd, met wie we hierheen reisden aan boord, de enigen zowat, met wie we ons bemoeiden. Ze behoren beiden tot de betere spelers en waren direct erg hartelijk. – Bij het geld op de spaarbank brengen, had ik overigens een strop – de man beweerde dat er ƒ 5.- tekort waren en nergens hebben we het kunnen vinden en ik had het juist zelf precies nageteld, vervelend is dat – ik had het geld liever aan arme mensen gegeven. – Axel speelt met steentjes, zoekt de allerkleinsten op en verzamelt ze op het platte pilaartje tussen de tuin van Vos en ons. Of hij speelt met de blokken, die hij allemaal tegelijk uit de doos laat ploffen. - ´t Is inderdaad moeilijk op ´t ogenblik je geld te beleggen, we zullen [2] maar hopen dat Hok er een goede neus voor gehad heeft. – Zaterdagavond waren we bij de Linn’s op de bowl ter ere van Elly´s verjaardag – erg gezellig was het. Wij waren de enige niet-familieleden – hoewel we met 5 stellen waren! We hebben gezellig zitten kletsen. – Verder deden we deze week niet veel ander als tennissen: woensdag-vrijdag- zaterdag-zondag-maandag. Vanmiddag hebben we De Jongh´s vervanger op bezoek + echtgenote, gelukkig op de thee, hebben we toch vanavond nog vrij voor brieven. We moeten alleen wel vroeg opstaan om vóór half 6 aangekleed en wel nog met Axel te wandelen. We slapen nu ´s middags zelden meer – het lijkt me erg gezond zo. – Gisteravond was het schitterende maan – we reden een heel eind om saampjes met open kap. Het was helemaal niet koud want het is nog geen echte droge tijd. Maar gelukkig begint het er wel al op te lijken. Ik had eerst gister IEVA bestuurs-vergadering met de leerkrachten om te spreken over het examen, ik heb er de leiding weer van. Ik hoop maar dat het weer goed loopt. We hebben dit jaar 17 meisjes die meedoen, 11 zijn pas na januari op school gekomen dus kunnen nog geen examen doen. – We verlangen erg naar antwoord van Adri Buriks. We hopen maar dat ze ´t doet en gauw komt ook – Axel en ik waren ook op visite bij Mevrouw Bijl de Vroe, je weet m´n vriendin van 40. Haar zoon van 18 zegt de vreselijkste dingen tegen haar, ze heeft er heus geen plezier van dat ze bij haar man is gebleven hoewel ze helemaal niet samen kunnen opschieten. De kinderen zijn vreselijke mispunten. [3] Dat vind ik wel bijzonder merkwaardig dat Annetje en Mund zich in de adelstand laten verheffen. Niet blauwe maar rode adel! Hoe wil ze dat rijmen met haar democratische neigingen of zijn die al wat geluwd? Ik zal nooit vergeten hoe ze aan Anneke schreef over de slecht behandelde inlander en jullie zei dat een arbeidersfamilie óók weleens naar Indië zou willen en zelf ter plekke in een auto op huwelijksreis ging. Leuk voor haar dat ze in het Hoofdbestuur zit van de Vereniging van Vrouwen met Academische Opleiding. Al onze afgestudeerde Vivosleden zijn daar ook lid van en staan met een * in de ledenlijst – ik heb dus lang niet de eer! – Op verzoek van Mevrouw Chavannes, die “Algemene ontwikkeling” op de IEVA geeft, zijn we begonnen een bibliotheek in richten. – Irene kocht direct 14 boeken, spontaan als ze is en ik vond er 7 in onze boekenkast, die ik wel weg wilde geven, nog een paar andere bestuursleden kochten er wat. Als jij nog wat vindt in die richting zou Buriksje ze misschien kunnen meebrengen als ze plaats heeft. Dus voor meisjes tussen 14 en 20. – Het is nu alweer 8 uur n.m. de chef + vrouw zijn verdwenen. Axel misdroeg zich eerst met wat zaniken maar door een wandeling met Annah kwam hij weer op gang en at in publiek 2 boterhammen met Javaanse suiker. – Anneke beschreef ons ook [4] haar verjaardag, daarna nog geen bericht, maar ik schreef haar en Em beiden, in een familiebui. – Wat vreselijk dat de Hupkessen zo ontslagen zijn en juist op mijn verjaardag kwamen ze zo verheugd afscheid nemen, blij met hun “arriem-baan” – geen wonder dat ze geen sou hebben – Lientje was altijd onder doktersbehandeling en verder gingen ze duur uit. – Axel is nu zo groot dat hij niet meer op de kinderstoel plasjes mag doen, alleen nog op de po. Eerst protest natuurlijk, maar met al zijn speelgoed om zich heen, vindt hij ’t al zelfs een pretje en protesteert als ik hem eraf wil halen, net als wanneer hij in het bad zit, waar hij ook minstens 5 minuten ongestoord van wil genieten. – M’n vetloos dieet bevalt me uitstekend. Ik geloof dat dat voor ieder mens veel gezonder is in dit klimaat waar een mens eigenlijk geen vet nodig heeft. – We zaten toevallig met Reyzer in de bioscoop, dat familielid van Tante Masje, ik zal hem het maandblad sturen dat over haar gaat. Hij is ook (!) een echte prettige sympathieke Jood. Als je Oom Ben weer eens spreekt, groet hem dan, ik kan de correspondentie niet met iedereen aanhouden – Ik moet nog aan Henk en Riek schrijven voor Henk’s verjaardag.

Dag Eida [5]

HOK

G. Gelukkig dat de teen zich zo netjes gehouden heeft. De pijn zal nu wel over zijn, laten we het hopen. – De smaragd moest voor een Chinese juwelier worden onderzocht. Ik had er echter geen puf in, zodat ik hem verwees naar onze Dienst, van wie hij dan een officieel rapport zou kunnen krijgen. Die man vond de kosten, die daaraan eventueel verbonden zouden zijn, blijkbaar te hoog, zodat hij niets van zich heeft laten weten. Merkwaardig, want het ging om de naam van zijn zaak. Ook merkwaardig dat hij mij om hulp vroeg, blijkbaar omdat hij het van mij gratis verwachtte!  Overigens heb ik een archeoloog advies moeten geven omtrent de herkomst van Balinese stupa’s van klei. Of ze ter plaatse zijn gemaakt, dan wel uit Benares zijn ingevoerd. Gelukkig dat ik die man, blijkbaar een vriend van A.C. de Jongh, van wie hij mijn adres heeft, heb kunnen helpen. Ze zijn namelijk geen importproducten. – We zijn erg benieuwd naar Axel’s halfjaarlijks pak. We weten nog niet waarmee we hem zullen bedenken. Op die dag is ook Henk Heyrmans jarig. Axeltje’s humeur is nog altijd opperbest. Gelukgewenst met Axeltje’s anderhalf jaar. Op 6 december krijgt hij een klein fuifje, vindt u niet dat hij daar ook recht op heeft.

Dag Hok.

EIDA

22-5-‘34

G. – Ingesloten de speech die Hok tot de Burgemeester richtte – iedereen was beduusd van de poëtische inhoud. Hij stak zeer gunstig af bij alle afgezaagde geestloze woorden waarmee een vertrekkend ambtenaar pleegt te worden doodgegooid. Hok haalde mij voor de receptie in het nieuwe raadhuis, dat je ook op het plaatje ziet, er is ook een foto van de raadszaal, maar daar die net werd genomen toen Hok een zitting verzuimde, heb je er toch niks aan. Het was erg vol op de receptie en iedereen bewonderde het tafeltje met blad van geslagen zilver dat de raadsleden hem tot afscheid gaven. – Zaterdagmiddag waren de open tenniswedstrijden waaraan Hok ook meedeed en hij kwam helaas net tegen één der allerbesten en verloor nogal snel zijn enkelspel. Even later bleek dat hij zijn dubbel met Meneer Ter Laak een oudere man van tegen de 50 (voor tennissen alléén is dat oud!), ook meteen moest spelen en liefst tegen het kampioensdubbel. Toch verrasten ze die anderen in hoge mate door hun mooi spel zodat die na afloop Hok vroegen lid te worden van de Grote Club. Hok heeft wel zin maar we moeten ook in “Hope” blijven voor de competities zodat het wel veel wordt – we zullen zien. – De avond ervoor hadden we Kees Zeylmans van Emmichoven te eten – erg gezellig was hij weer en zeer conversabel en hij bleef tot half 12, waaruit [2] de gezelligheid wel bleek. – Vanmorgen was ik met Elly Linn op de vredestentoonstelling die hier op ’t ogenblik is ter ere van de Volkenbondsdag – een bestuurslid van de Vredesfederatie was zeer welsprekend en overtuigde Elly en mij dat we ons moesten aansluiten tégen de oorlog – er was een hele tafel met afgrijselijke oorlogslectuur die ons ook weer fel maakte, er waren ook aardige dingen als internationale ontbijttafel met huishoudcadeaus, waarop gerechten en blikjes van alle landen die over de hele wereld gebruikt worden als kaas (Holland), macaroni (Italië), gember (Indië), maggi (Zwitserland), echt een vondst; de woorden van de Koningin aan Rooseveldt hingen vergroot aan de muur, verder allerhande spreuken van Goethe, Confucius en portretten van de Koningin-Moeder, Wilson, Briand e.d. Een geweldig werk, zo’n tentoonstelling – Elly en ik werden ook gestrikt te komen helpen met uitdelen van propaganda-materiaal, collecteren op de tentoonstelling e.d. Ze hadden blijkbaar niet genoeg helpsters. – Ik zit hier op de tennisbaan te schrijven daar er nog niemand is. Ik had met een andere dame afgesproken te komen, maar ze verschijnt niet. Gelukkig dat ik deze brief meenam. – Emma stuurde de portretten van hun allemaal, wat is zij fors geworden hè, erg geslaagde kieken zijn het, Anneke kreeg ze ook op haar verjaardag. Met de zeepost gaat nog het menu dat Hok verorberde ter ere van de Chi- [3] nese minister van Handel, die een reis door Indië maakte – Ik kreeg een lange brief van Joke Muys v. d. Moer, af en toe komt er weer een opleving van de P.S. vriendschap! – Axel maakt altijd overal opgang door zijn vriendelijke lach, vanmorgen ook weer op de Vredestentoonstelling – een dame nam hem op de arm en ging hem de Vredesgedachte van een plaat uitleggen. Het grappige is dat hij net doet of hij snapt wat iemand zegt, hij luistert zo aandachtig – hij heeft daar rondgesjouwd met Rob Linn (4 jaar) achter zich aan als kindermeisje, een leuk stel is dat – Sommige mensen zien ze voor broertjes aan, Rob’s ogen staan ook erg Chinees en beiden hebben pikzwarte ogen. Jullie brief is donderdagmiddag al gekomen, jammer dat we met antwoorden 6 dagen moeten wachten. – Axel het duimzuigen af te leren, zal niet eenvoudig zijn en hij is nu nog zo klein. 

Dag Eida [4]

HOK

22 mei

G. Het diner ter ere van de Chinese minister van Handel en Industrie was zeer copieus: we kregen exquise gerechten, geheel gevaarloos voor de kiezen! Vogelnestjessoep, haaienvinnen, zeeanemonen, vismagen, allemaal kostjes, die niet geschikt zijn voor de Hollandse lekkerbek, behalve dan voor de Heer Kunst. Verder, druiven, champignons, vis etc. etc. Het menu krijgt u per zeepost. De minister, een jongeman nog, van nog geen 40, heet nota bene ook Tan, oftewel Chen in de officiële taal. Ik dronk er veel champagne bij. Een paar dagen geleden, afscheidsvergadering van de Bandoengse burgemeester gehad. Ik heb een speech moeten afsteken, die volgens Eida zeer gedragen taal was. Ik heb hem voorgelezen, hoor; ik moest er toch een kopie van bij me hebben voor de pers. Overmorgen installatievergadering van de nieuwe burgemeester. Ook dan moet ik wat ten beste geven. – Axeltje is erg stout de laatste tijd, maar we zijn hem nog altijd de baas. Vanmiddag kloof hij op een sigarettenpeukje van me, maar vond het erg vies blijkbaar, want hij stak het gauw mij in de mond, waarbij hij allerlei zuigbewegingen maakte, alsof hij me beduiden wilde om voor zijn plezier het vieze peukje nog eens aan te steken. – De oliespuiter in Madoera ontsprong meer uit de wens naar olie, dan een echte olielaag. 

Dag Hok. 

EIDA

15-5-’34.

Geliefden – Axel en ik zijn vermoeid neergezegen, hij op de po, ik op een stoel – we hebben beiden onze schoenen op de stoep uitgedaan daar die zo bemodderd waren dat het huis te vuil zou worden. We hebben nl. in de tuin gewerkt, Axel heeft in de modder gespeeld of liever in de aarde en ik heb er stekjes van een begonia geplant. Jan Schüller gaf ons nl. veel stekjes en nog 3 grote stekken van struiken waarmee we de tuin konden fatsoeneren. Het ergerde me ontzettend dat onze tuin er zo slecht uitziet en het hinderde me bijzonder toen we de prachtige bloementuin bij hem zagen. Verder wordt het huis naast ons vermoedelijk al gauw bewoond en geneer ik me erover, bovendien is onze tuin aan de kant van ’t nieuwe huis met een brede reep vergroot. Dat alles tezamen genomen was de reden dat Axel en ik nu moddervoeten hebben! Midden op het grasveld vóór prijkt nu een perk begonia’s, daarachter de gele klokken en links een nieuwe struik, een vuurbloem die helemaal vol komt met vuurrode bloemen, enig zal dat zijn. Ik zal er maar zelf verder voor zorgen want dan heb ik ook meer plezier in de groei en de bloei der tuin – Je weet dus al dat we in Maswati waren. Vrijdagmorgen fietste ik de helling op, langs Borromeus en daar kwamen Annie en Jackie juist uit. Robert Jan bleek daar te liggen en zaterdag naar huis te mogen. Die heeft even allerlei afgewerkt: kinkhoest, waterpokken, ingewands-stoornis e.d. Toch ziet hij er nog goed uit althans fors, wel wat bleek. Annie logeerde bij haar broer hier in Bandoeng – we spraken toen af bij hèn te komen wat indertijd door die kinkhoest niet was doorgegaan. Het was heel gezellig – we waren er al om half 9 zondagmorgen en ontbeten nog bij hen. Jan en Hok gingen toen tennissen, Annie en ik bleven in de tuin met de kinderen. Jackie wordt vandaag juist 6 jaar, hij is nog steeds erg alleen en verveelt [2] zich. Hij kan ook niet op straat spelen met andere kinderen. Axel was nog te klein om mee te spelen, die kan wél met Robert-Jan, die hij eenvoudig omver duwde, ’t was een enig stel, ze sjouwden achter elkaar door huis, speelde met dezelfde blokjes e.d. Alleen wou Axel ’s middags niet slapen in een box wél op mijn arm die meesliep! – Het nieuwste verder is dat onze auto veel vrijaf heeft. Zelfs als hij ’s morgens in de garage staat, als Hok is gaan lopen naar kantoor, ga ik uit op de fiets. ’t Bevalt me uitstekend – ’s morgens vroeg is het echt heerlijk in de lucht. Ik ben nu weer klaar bij de tandarts, dus hoef ik ’s morgens niet zoveel meer uit. Ik ga nog weleens naar Irene en zij komt hier steeds over de IEVA – vanavond weer een stukje in de krant dat ik fabriceerde en zij af zou maken omdat Jeanne plotseling kwam gistermorgen. Ons plan is elke week een stukje te lanceren om steeds van ons te doen spreken. ’t Is alleen jammer dat we er geen nieuwe leden door krijgen. Vanaf vandaag komt ook elke maand een advertentie in de bioscoop van één van onze onderdelen: polikliniek, crèche, huishoudschool, Irene heeft dat cadeau gekregen voor 2 maanden, elke avond. ’t Is geweldig hè, volgens Emiel kost dat ± ƒ 50 per maand – dus een aardig cadeautje! – Is Adri Buriks al bij je geweest Mam – we wilden je vragen om haar ƒ 100.- intern aan te bieden wanneer dat de reden mocht zijn dat ze eventueel niet zou willen komen. Maar alléén natuurlijk als je merkt dat het salaris haar te klein is – eerst kun je er haar natuurlijk op wijzen dat ze alles vrij heeft, wonen, eten e.d. Ik denk ook niet dat ze ’t salaris te klein zal vinden maar ’t is alleen voor ’t geval, omdat het te korte tijd is erover te schrijven heen en terug. We willen dit graag aan je beleid overlaten. Je weet ook dat de IEVA zuinig moet zijn! – ’t Is vandaag weer onze tennisdag – misschien ga ik dadelijk om 1 uur even een partijtje spelen, vóór ik Hok haal – morgen moeten we weer matchen, [3] reuze leuk – Hok is zijn herendubbel weer mooi begonnen, de eerste set gewonnen, morgen moet het afgespeeld, en ik moet mijn dames enkel en gemengd dubbel nog. – Jeanne en Tek Bheng waren weer één dag in de stad, zij at bij ons maar hem zag ik 1 minuut – het werk op Tjipetir wordt voor Tek Bheng steeds drukker en voor Jeanne steeds eenzamer, ze ziet hem ongeveer niet, ½ uur aan tafel en dan pas om 4 uur naar bed, jammer is het. Zij heeft steeds zin in tennissen en eens een dagje naar Soekaboemi of zo maar Tek Bh. kan nooit mee en heeft liever niet dat ze alleen gaat – ’t is maar te hopen dat hij hierna een andere baan krijgt. – De nieuwe djongos bevalt uit-stekend, hij went er ook al aan met de auto om te gaan, althans zwengelen kan hij al en in de tuin werken, vindt hij ook niet vervelend. Ik hoop maar dat zijn vroegere meesteres, een Vivoslid met verlof, niet weer in Bandoeng wordt teruggeplaatst, gemeen hè. – De opzichter van de bouwerij hiernaast heeft me zijn hele levensgeschiedenis verteld, m’n benen waren moe van ’t staan, je beleeft hier tenminste nu weer wat aan de Berlageweg! We krijgen misschien de plaatsvervangende rector van ’t Lyceum naast ons, vermoedelijk niks voor ons, maar tenminste geen opdringerige mensen, eerder koud. –  De dokter heeft geconstateerd dat bij mij het vet niet goed verteert, ik vermijd nu dus melk, boter en vet, eet ’s morgens geroosterd brood met thee – zo zal ’t wel het vlugst genezen. Sparmann is weer terug, zijn vrouw stuurde me een briefkaart uit Hongkong, waar ze juist gevlogen hadden, erg verrukt. Maar ik ben intussen naar een andere dokter gegaan omdat je van Sparmann moeilijk weer àfkomt, moet steeds terugkomen e.d. Als hij ’t hoort, zal hij wel boos zijn, maar ik heb het gedaan in de tijd, dat hij uit de stad was, dus kon het moeilijk anders (!!?) – Axel zit maar weer in de box – hij was doodmoe van ’t rondsjouwen en verlangde naar rust, was blij weer in de box te zitten. –

Dinsdagavond, juist thuis van ’t tennissen. kwam Jantje Westerveld, bleef eten, is nu om half 10 vertrokken. [4] Gelukkig dat ik vanmorgen de brief al zo’n eind af had. Hok moet morgen op diner voor de Chinese minister van Handel, hij heeft niet veel puf maar doet het omdat hij gemeenteraadslid is. – Vanmiddag weer veel getennist. Dat nieuwe racket dat ik van Hok kreeg speelt zo fijn, ik ben erg verrukt en ga al goed vooruit evenals Hok trouwens. Hok heeft wel zin met Pinksteren met de open wedstrijden mee te spelen, herendubbel met Meneer ter Laak. Ze zullen vast geen beroerd figuur slaan. Het bezwaar is alleen dat je de hele dag op die baan moet zitten. Ik zou veel liever eens de bergen ingaan, maar dat kan alsnog als Hok er de eerste of 2e ronde uit is. – We hebben erg gelachen om het toneelstuk “Op het nippertje” op 29 april – geweldig dat jullie dat lieten schieten voor Axel’s pak. ’t Is inderdaad waar dat er een pak van jullie in de maak, onderweg of net uitgepakt is zonder ophouden. Nu, wij hebben er niets op tegen! – Vreselijk die mot in de divan, maar ook alweer niet zo erg nu je dat goedje van electrolux hebt. Reuze leuk een vlag te hebben – ik kan me voorstellen hoe enig die daar hangt – we verheugen ons op de Juliana kalender, enig. – Schrijf vooral over de nieuwe centrale verwarming als je hem bestudeerd hebt. – Veel dank voor de 2e afrekening, dus nu heb ik je niet eens genoeg gestuurd, staan we nóg in ’t krijt – er komt net een brief van Em met de kiekjes van Vader’s verjaardag, goed zijn ze hè, je zou niet weten wie nu de oudere is, Em’s gezicht is even jong als van Eida – de groep is zeer artistiek. Dag Eida. [5]

HOK

15 mei ‘34

G. Wat een zeer toepasselijk stuk “Op het nippertje”. Echt attent om dat juist op ons eerste lustrum te geven. Wat fijn, dat de nagel niet meer zo lastig is. Jongeheer Vierkant zal hier goed worden ontvangen. Axeltje zal wel gauw baas over hem zijn, zoals hij op Maswati Robert Jan de baas was. Axel is agressief, zelfs gaf hij Robert-Jan een geweldige duw, zo krachtig, dat hij van de schok een stap achteruit moest doen. Axeltje zegt nu al netjes papa en mama, of bij vergissing Mapa. Hij is inderdaad een koppige, en één met een willetje. We zullen hem wel in goede banen krijgen. – Morgen moet ik naar een diner, ter ere van de Chinese minister van Handel en Industrie. Hij is hier bezig poolshoogte te nemen, welke mogelijkheden er zijn voor de export van China’s industriële producten. Indien China hier inderdaad meer goederen op de markt kan brengen, zou het de Chinese middenstand veel en veel beter gaan. Momenteel worden ze door de Japanners opzij gedrongen. Ik ben wel erg benieuwd naar dat diner, ofschoon ik mij geen verwachtingen maak over gezelligheid. Het is een herendiner en zwarte kleding wordt verzocht. Er wordt ook een receptie gehouden, maar daar ga ik niet heen, omdat ik dan juist tennissen moet. Bovendien dol op recepties ben ik niet. En dan zag een vereniging graag dat ik aanwezig ben op het vliegveld om die minister te helpen verwelkomen. Nu, ik meen dit aan een ander, die nieuwsgieriger van aard is, en tuk is op wachten, te mogen overlaten. –

Dag Hok.

EIDA

8 mei 1934

Geliefden –

Over 2 dagen hebben we jullie eerste snelle brief van 8 dagen, wat fijn – Jammer dat het weer mis is met jullie verhouding tot T. Leidie. Maar Mam, hoe kún je denken dat je T. Leidie nù nog kunt gaan opvoeden door met haar te redeneren. Als ze voor redeneren vatbaar was geweest, had ze nooit zó’n ernstig conflict met Dirk hoeven te hebben. ’t Is echt jammer dat je nóg eens die poging bent gaan wagen terwijl de zaak contra-Dirk toch al een hopeloze is. Enfin, ’t is nu eenmaal zo, jullie bent me toch een stel idealisten! – Eveneens idealistisch was gisteravond de presidente der IEVVO, ons mede-Vivoslid Ida Kolmus. Irene en ik hebben met haar gepraat en in zoverre succes gehad dat ze beloofde haar best te zullen doen niet op het terrein der IEVA te zullen komen; het lijkt er overigens veel op daar ze zelfs onze dokter gevraagd hebben ook voor hen een consultatiebureau te houden. Gelukkig heeft de dokter geweigerd. Maar ook willen ze een huishoudschool oprichten maar Ida beweerde van niks te weten. Overigens kwamen we dus niet verder, zodat we maar over Vivos gingen praten, tot Alex en Hok ons kwamen verlossen! [2] Vanavond gaat ook de brief “in zee” of liever “in de lucht” aan Juffrouw Buriks om haar te engageren. Ik hoop maar dat ze in die 2 maanden tijd nog geen ander werk gevonden heeft. Ik heb me er erg voor ingespannen en hoop nu maar erg dat het goed zal gaan. ’t Zal niet makkelijk zijn met die Indische meisjes om te gaan, waaronder heel wat pestkoppen. Ik hoop maar dat ze op haar examen juist een mooi cijfer had voor lesgeven. Als ze ’t niet doet, zou je dan een andere voor ons kunnen zoeken? We geven je dan “plein pouvoir” daar we er hier geen kunnen vinden. De acte N8[1] is erg geschikt voor ons. Ik heb de brief aan haar opgesteld maar weet niet of Irene er nog wat in veranderde. Ik hoop maar dat ze weer direct bij jou komt of misschien kan je haar even bij je laten komen (Goudsbloemlaan 161). Als ze dan niet wil, kun je meteen een andere zoeken en hoef je niet eerst wéér een brief van ons af te wachten. In geen geval kunnen we een overtocht betalen, maar ’t salaris is intern ƒ 75.- (tenminste als Irene dat niet veranderd heeft in de brief, vraag dat dus aan Buriksje). Aanvang nieuwe cursus 1 augustus. – Hoe is ’t met de nagel van de teen, is hij eraf en is dat een opluchting? Je hebt er zeker wat voor moeten liggen. Leni Smits is het ook gebeurd indertijd. Heb je nu geen last meer van het teentje, dat zou fijn zijn. Ik hoop maar dat je niet gewacht hebt tot na Axel’s pak, want dat is lang zo belangrijk niet als de teen. – Ik had juist de kiek van [3] Tante Masje’s feest gevonden toen je je twijfel daaromtrent schreef. Enig is hij, wat moet ermee gebeuren? Moeder is de modernste erop met een voiletje en Vader heeft zich gelukkig nog uitgerekt dat hij er ook op staat. Ik ken er ongeveer niemand van alleen Zus-Gerardje, Adrienne en Joos, ben niet op de hoogte met de vooraanstaande vrouwen, behalve met m’n Ma! – Fijn dat jullie de bloembollenvelden weer bezochten, was Vader ook nog in de Betuwe? Wij hebben vanmorgen ook iets dergelijks gespeeld, althans we versierden de auto der Buckjes met margrieten en klimroosjes. Hok was naar kantoor als altijd en Emiel en Letty namen mij mee naar een hooggelegen onderneming waar Emiel zaken moest doen. Het stond daar vol rozenstruiken zo schitterend en rijen bomen met een soort margrieten. Zo midden in het oerwoud hadden we die bloemen niet verwacht – de klimroosjes zijn mooi opgekomen en staan nu in een vaas als zoete herinnering aan vroeger Laan van Meerdervoort 349! Om half 10 vertrokken we en om 2 uur terug en direct daarna weer tennissen. Ik ben nu ook enigszins gammel! – We hadden vrijdag een collega van Hok te eten, zaterdagavond zagen we een toneelstuk van de Kunstkring “de Cirkel” van Somerset Maugham, nogal snert, zondagmorgen tennisten we met Zeylmans van Emmichoven, die volgende week eens komt eten. Zondagmiddag naar een Fancyfair van de padvinders ten bate der werkelozen. – Ik heb ook nog een avond met Emiel de IEVA notulen gerangschikt. Hij heeft ze ’t hele jaar [4] nog nooit gemaakt en we moesten vreselijk piekeren om er wat van te snappen. Ze zijn ook volkomen onvolledig maar ze moeten gemaakt want Irene heeft ernaar gevraagd! Je ziet we hebben nog veel respect voor haar! Vanmorgen naaide ze een jurk voor Möck en stopte kousen. Ze is ook veel dikker als vroeger, dat valt me steeds weer op. Ze heeft de “Kroonprins van Siam”[2] tot donateur gemaakt en gezorgd dat gratis in de bioscopen de IEVA onderdelen worden gepropageerd door projectie, mooi is dat. – Hok schrijft al veel over Axel. Hij heeft een paar dagen ’s avonds niet willen eten en dan heb ik hem vierkant in bed gestopt en dan at hij dáár wel! Vanavond en gister was het weer over. Hij kan ook niet eten als hij niet iets in zijn hand houdt, tegenwoordig moet het speeldoosje altijd op het plankje van de kinderstoel staan, hij heeft het nog steeds niet stuk gekregen.! Het panoramaboek daarentegen hangt helemaal uit elkaar. – Van der Pijl woonde vlakbij ons op de Dagoweg en we spraken hem af en toe, hij was erg bevriend met de Kreikens. Hij stuurde ons van zijn reis een paar briefkaarten. – Ik heb een nieuwe tondeuse moeten kopen, de oude bleek geen staal en kon niet geslepen – Gelukgewenst met Anneke, hoe is ’t mogelijk dat ze haast 30 is – Van Em steeds nog niks meer na 16 april – we zien ze vermoedelijk al over een maand, enig! Dag omhelsd, dierbaar tweetal.

Eida. [5]

HOK

G. De zending van Van Halem is gearriveerd, alweer verzwaard met allerlei NSA[3] lectuur. Met de Dempo[4] stuur ik hun een brief, dat ik in het vervolg verschoond wens te blijven van dergelijke propaganda lectuur. Het ergerlijke is, dat ik het vermeerderde porto heb te betalen. In die brief schrijf ik dan ook dat ik 50 Pf. van hun rekening aftrek. U hoeft dus maar 7 Mk 60 te betalen. Vermeldt u er dan bij: “Hinsichtlich des Abzugs von 50 Pf. sei nach dem Brief von Herrn Dr. Tan Sin Hok, Bandoeng, 7-5-’34 verriesen. Diesen Brief werden Sie bald erhalten.” Bij voorbaat mijn dank. Ergert u zich er maar niet over; zo zijn tenslotte de Duitsers, erg onhandig plomp. Onze Duitse kennissen hier verwonderen zich ook over die zendingen. – Ik hoop maar dat de teen weer getemd is, al is het dan kwaadschiks moeten gebeuren. – Wat uw wens betreft om Axeltje te zien wandelen met Tommy, het is ons nog niet gelukt dat tafereeltje op te nemen. Axeltje laat zich direct door het filmtoestel afleiden. Ook moeten we hem nemen, wanneer hij met zijn popo’tje[5] de luchtruimte afzoekt om zijn bankje te vinden. Dat is zo amusant dat het een film waard is. Maar helaas, heeft hij ons nog niet de kans gegeven. Overigens kan Axeltje al maat-slaan wanneer de grammofoon speelt; en met zijn voetjes trappelen, wanneer zijn Eitje een liedje zingt! ’s Avonds heeft hij erg ondeugende buien, wil plotseling niet meer eten, of niet naar bed. Nu is die periode weer achter de rug. – ’s Ochtends wandelt hij een eindje mee naar kantoor, of rijdt hij mee. – Hij is nu dikker met zijn mammie, dan met mij. Dat wisselt nogal eens. – De fascisten vormen hier een belachelijk troepje, met veel onderling gekijf. – Berretty[6], de baas van Aneta heeft volgens geruchten in de pot gezeten, wegens spionage ten gunste van Japan. De krant schrijft er natuurlijk niets over, want Berretty heeft hen in zijn macht.

Dag Hok.

EIDA

Maandagavond

Geliefden – Vandaag is Juliana jarig, wel gefeliciteerd – een vrije dag voor ons. – We wandelden met Axel, deden verder niet veel. Axel is sinds eergisteren verkouden – hij voelt zich niet erg lekker, huilde daarnet nadat hij al een half uurtje in bed lag, omdat hij weer nat was. Ik snap niet hoe hij ooit zindelijk moet worden ’s nachts; overdag gaat wel, maar alleen als ik er op tijd bij ben want hij waarschuwt nog niet. Hij begint nu ook Pappa en Mamma te zeggen, maar het hoofdthema blijft bij alles nog steeds “Eitje” dat hij ook tegen Hok zegt. Eens zei hij “Eitje pappa”! Hij kan nu al goed klimmen, de 3 treden kan hij al vlug bestijgen al is het nog steeds op 4 voeten. Vanmorgen speelde hij met de bal in de tuin, hem steeds weggooiend, hij krijgt nu al jongensallures. – Henk en Riek komen 8 mei in Marseille aan, wat vlug al, we schreven hen ook met deze luchtpost naar Groningen. Mevr. van Gilse is verhuisd naar Mr. van Houtenstraat 27. Ze gaan eerst naar Utrecht waar Ma van Gilse hen ook mee gaat ontvangen. Die sensatie zullen jullie dus over 1 jaar meemaken. ’t Is fijn dat A. en Th. nu besloten hebben. Enig van die kinderbedjes van Lotty, dat is tenminste tijdig! – Morgen krijg ik een nieuwe djongos, de man van Annah.[2] Eigenlijk vind ik het vreselijk, maar het is toch wel goed dat alles weer eens anders zal gebeuren. – Met onze tennismatches schiet het niet hard op daar het ’s middags veel regent. Woensdag moeten we weer. Gelukkig zal mijn p.f. dan net over zijn. – Dinsdagmorgen. ’t Is nu kwart na 12. Tot nu toe was ik bezig om allerhande rommel op te ruimen, met het oog op de nieuwe jongen die dadelijk om 1 uur zal komen. Er is altijd zoveel dat niet op zijn plaats ligt. Een ouder Vivos lid, met 6 kinderen zei laatst dat de hoofdtaak van de huisvrouw was “opruimen in alle opzichten”,  en zij is al haast net zolang getrouwd als jullie, nee tussen jullie en ons in, 20 jaar. Ik vind dat een wijs woord, maar ’t is een bodemloos vat, je komt er nooit mee klaar! – Vanavond zingt een ander Vivos lid voor de Kunstkring, Becca van Creveld, ze concerteert met een pianist en fluitist, leuk voor haar. Maar juist is er ook de vergadering van de Vereniging van Huisvrouwen, waarvan alle bestuursleden moeten aftreden. Ik weet nog niet wat we doen. – We hadden de eerste IEVA vergadering onder Irene. Het scheelt even met vroeger wat er behandeld wordt, maar Irene heeft het niet meer zo gemakkelijk als vroeger toen zij zelf alleen van alles wist en zo de anderen makkelijk mee kon krijgen. We willen nu verhuizen, alleen Irene vindt dit huis ideaal, wij verder geen van allen – ik kan ook goed tegen haar op en ze is wel verstandig om een [3] ander gelijk te geven als die gelijk heeft! – Ze heeft wat nieuws bedacht, een reclamefonds waarmee ze Mevr. de Cock van Leeuwen heeft opgeknapt. Ze komt altijd wel met iets onverwachts aan, want van tevoren vertelt ze daarvan ook niets aan ’t dagelijks bestuur. Ik ben benieuwd hoe alles zal gaan. Emiel en ik schreven een stukje in de krant, zonder ’t haar van tevoren te laten lezen, omdat het haast had, maar ze was er niet over te spreken en gaf Emiel een standje. Tegen mij zei ze dat ze er toch niets op kon aanmerken, ’t is een type. – Hok en ik zijn er nu echt op bezoek geweest, helaas was het weer niet geslaagd omdat Irene aldoor zelf praatte over IEVA en Huisvrouwen zodat Hok insliep. Ze is ook erg onrustig, middenin in elk gesprek zegt ze plotseling wat over een heel ander onderwerp. – Ze schijnt dus toch in haar verlof niet voldoende uitgerust te zijn. Ze verzocht me geen brief te verzenden aan jullie zonder haar groeten, dus bij deze! Morgenavond heeft Hok gemeenteraad en ik krijg de IEVVO presidenten hier + Irene en dan komt een collega Neumann van Padang hier eten met een dame die bij hem woont (zoiets als zijn Ma). Ik nodigde eigenlijk alleen hém uit, maar hij zei: met haàr toch? Hij schijnt het niet eens prettig te vinden alleen uit te gaan. – Fijn dat jullie een nieuwe radio hebt, hij ziet er zeker nog weer verfijnder uit als de vorige? Jullie moet je er weer bij laten kieken net al voor een paar jaar. – Anneke en Thijs zijn dan net op de verlovingsdag thuis, enig. Anneke gebruikt me als adviesbureau voor Bandoengse zaken! [4] Ik moest een kosthuis zoeken voor een kennis en kamers bekijken op Dago voor de Ten Doesschate’s. De appel valt niet ver van de stam! – Geweldig dat de luchtpost er een week over gaat doen – Dinsdagavond: we hebben alweer de hele middag getennist, ’t is niet van de lucht. De nieuwe jongen is heel kalm en beleefd, echt netjes, precies als tegen Annah zal ik tegen hem wel nooit boos hoeven te spreken. Fijn zulke mensen in huis! – Morgen heeft Hok gemeenteraad maar als hij het over zijn hart kan verkrijgen niet te gaan, gaan we naar de Schubert film “Leise fliehen (“flehen” staat hier overal, is dat oud Duits) meine Lieder”. ’t Zal wel enig zijn met die Schubert muziek. De conferentie IEVVO-IEVA gaat niet door voorlopig. – Ik schrijf steeds brieven aan Anneke en aan Em niks, evenmin als zij aan mij. Een briefkaartje op onze trouwdag was het levensteken van de maand april! (april doet niet wat ik wil!!), maar eigenlijk had ik hun ook weer moeten schrijven toen het 1 jaar geleden was van Annetje, maar ik had steeds geen gelegenheid me voor zo’n brief te concentreren. Voor Dicky’s verjaardag dan maar. Emiel en Letty bewonderden onze grammofoon daarnet. – Axel heeft vanavond maar 1 koekje gegeten. Verder niks, maar toch lekt zijn neus al niet meer, dus is hij weer beter. – De nieuwe jongen mag Tommy niet aanraken van zijn geloof! Hok moet een smaragd onderzoeken naar echtheid – hij kan ook maar alles hè!

Dag jongens, –  Eida

[Randje pag. 1]

 Groet vooral de Kunsten van ons.

[5]

HOK

G. Henk Heyrmans is nog dobberende op de Slamat[1]; we hebben hun grammofoon reeds thuis, en Axel geniet ervan. Zijn avondeten smaakt hem beter onder de tonen Czardasfürstin of Dreimädlerhaus, dan onder die, welke de tweevingervaardigheid van zijn pipa aan de piano ontlokt. Axel kent nu al een Eitjie-pa en een Eitjie-ma. Eitjie is alles wat leuk en begerenswaardig is. Hij snoept ook al uit theekopjes ofschoon de suikerkorrels hem niet bijster bevallen. Verder zegt hij al heel duidelijk tabe nja en tabe njo[2]. Merkwaardig dat Maleis zo gemakkelijk te leren is voor kinderen. Blijkbaar ligt het hieraan dat Maleis een klinkertaal is. Verder is hij al reuze eigenzinnig en plagerig. Maar zelf geplaagd worden, vooral als hij nog wat slaperig is, is hem teveel. – Hoe zouden we hier rond kunnen komen indien we net zoveel in het handje kregen als Betteke Cohen: ƒ 136.- dat is zoveel als de huur van ons huis + gas + elektra + water + langganan! – Wat vroeg om nu reeds een chalet te huren in Tirol voor de aanstaande vakantie van Anneke en Thijs. Wat zal het leuk zijn! – Het huis hiernaast heeft al een dak en het ziet er heel aardig uit. Over een maand zullen we wel nieuwe buren hebben. Overigens gaat onze hooggeleerde buurman Vos Reinaert met 30 juni met pensioen. We hopen dan gezelligere buren te krijgen – straks gaan we naar de Kunstkring om Rebecca Creveld te horen “filomelen”[3]. Zij heeft een goede stem.

Dag Hok