EIDA

23-4-’35.

Geliefden – We zijn hier in de kentering, zitten op Hok’s kamer met openstaande deuren, heerlijk is het ’s avonds, ’s morgens is het wel drukkend. Dit huisje is veel warmer als het vorige en dat vind ik fijn. Ik baad zelfs elke middag hier! Maar moet je je ook deze badkamer voorstellen: van de grond tot schouderhoogte witte tegels, helemaal rondom, op de vloer gele tegels, geribde, dus niet glibberig. Alles is hier zo heerlijk schoon!! ’s Morgens baadt Axel achter op het grasveld, na eerst een kwartier naakt rondgelopen te hebben daar, dat zal wel goed voor zijn voetjes zijn. Ik kom er niet toe ’s morgens uit te gaan, ik heb hier nog zoveel te doen en we hebben steeds bezoek – iedereen komt nieuwsgierig kijken en gaat vol enthousiasme heen. Jan Schüller vond dat hij nog nooit zo’n praktisch mooi huis gezien had en Miel Prager deed het aan het Papaverhof denken, precies wat Moeder schreef dat Jan Wils[1] het had kunnen bouwen. De meest merkwaardige mensen, die we ééns in de zoveel jaar zien, kwamen net deze eerste week – Ook Anneke’s vriendin ten Doesschate uit Garoet. We laten natuurlijk steeds met trots het huis zien en het valt niemand tegen! [2] Tot onze grote vreugde kwam Henk Heyrmans hier zaterdag eten – ik haalde hem van de trein; hij is in Bandoeng geplaatst met ingang van 1 juni – we ontdekten direct dat het huis vlak achter ons leegstaat! Maar Riek moet bij haar zwager blijven tot die hulp heeft en misschien komt Henk dan eerst bij ons in huis. Hij wilde het eerst niet om mijn “toestand”, maar wij vinden het juist zo genoeglijk. Het is alweer 3 jaar geleden dat ze trouwden, Henk was niets veranderd nog even jolig en uitbundig, pratend met handen en armen zodat Axel zich in de bioscoop waande! Hij is erg blij terug te zijn, dat merk je zo; ook uit het feit dat ze bij jullie zo gedrukt waren. – Jeanne is 3 dagen gebleven. Ze hielp nog met ringen aan de gordijnen zetten maar desondanks hangen ze nog niet, daar er nu nog een zwarte peau de pêche rand aan moet. Stel je b.v. één gordijn voor dat is ¾ lang en ¼ kort – dat korte stuk moet eerst [3] verlengd met een stuk van dat lange!! en dan aan elkaar gezet en daar onderaan moet dan de zwarte rand, terwijl er een randje moet genaaid op de plek waar de naad bedekt moet dus [Tekening gordijn nu] wordt [Tekening gordijn met naad en zwarte rand].

In de tijd dat ik nu één gordijn verander, had ik ze allemaal klaar kunnen hebben, als ze alleen van het goed geknipt moesten, maar het succes – voor onszelf dan, want anderen zal ik maar niet op dat punt attent maken! – zal dan ook voldoening geven. – Anneke en Thijs stuurden ons bloemen ter ere van de 6e trouwdag en de verhuizing, aardig hè, grote blauwe hortensia’s die prachtig op de piano stonden. Dit huis is onmogelijk zonder bloemen, dus dat is wel fijn. Met alles komen ze hier aan de deur, bloemenkerels bij de vleet, veel vruchten en groenten, zelfs koekjes, spekkoek en hopjes, erg makkelijk. We kunnen ook vlakbij melk krijgen voor [4] plotselinge koffievisite en ook ijs; kan ’t mooier! – Tommy kan er maar steeds niet aan wennen dat er zoveel mensen langskomen en ieder wordt steeds aangeblaft. – Axel wou vanmorgen op straat zijn moeder zijn wagentje maar verder laten trekken, maar daar hij daar een handje van heeft, wilde ik het niet en daar hij nooit toe wil geven!, bleef het ding midden op straat staan. Nadat we thuis waren gekomen, is hij het toch maar weer gaan halen, uit wraak heeft hij later mijn hele naaidoos uitgehaald en niet meer willen opruimen. Het is zo’n belhamel. Met Pasen heeft hij Rob Schüller even als gastheer zijn prestaties vertoond. De kranen liepen allemaal in hun huis omdat het water niet helder was, en toen heeft hij de stoppen van de wastafels dicht gedaan zodat op een gegeven ogenblik onze slaapkamer blank stond en m’n schoenen wegdreven! [5] Hoe vind je het schoffie! Hij is er zelf heerlijk met Robje in gaan spelen zodat ze beiden geen droge draad meer aan hadden!, tot grote woede van Annie, die geen schoon goed meer bij zich had. Hij wordt echt leuk stout, maar je weet nooit wat hij zal doen op een gegeven ogenblik, want aan tafel b.v. gooit hij plotseling iets omver of slaat zijn arm uit, gister opeens een erg vet handje op mijn nieuwe harmonicajurk en toen hij me zag schrikken, wilde hij het ook nog afzoenen, op de mouw met zijn vette mond! Ik heb m’n mouw toen maar opgestroopt! – Hij zoent al erg goed, als hij naar bed gaat, kan ieder die wil ervan profiteren. Toen Miel hier was ook, maar daar die zich niet bukte, gaf hij hem maar een hand! – Hok speelt af en toe eens piano, die nu ook erg prettig staat, niet met de rug naar het licht! Als Axel het hoort [6] komt hij direct met zijn boek met de speelliedjes van jullie aandragen en wil horen van de “oppa”, het hobbelpaard. Het boek moet de hele dag opengeslagen op die bladzij op de piano staan! – Het kantoortje is nog het verst van “klaar”. Hok rangschikt nu de boeken, telkens wat want het is enorm veel en diegene die nog niet aan de beurt zijn, zwieren door het kantoortje, het kleed kan nog niet gelegd worden en de naaimachine staat de hele dag op mijn plaats aan het bureau, zodat ik nu aan een uitgeschoven plank schrijf – nu kan ik tenminste altijd gaan naaien als ik tijd heb en hoef niet te wachten tot iemand het zware ding voor me neerzet. – We hebben de kookkeuken ook zo netjes gemaakt, in het pannenrek haakjes gemaakt voor de bijbehorende deksels en overal spijkers in een lat onder het rek geslagen waar we alles aan hingen, zodat het er zo opgeruimd uitziet. – Er valt nog [7] zoveel te doen, dat de schrik me soms om het hart slaat, maar ondertussen moet ik ook het verstelgoed bijhouden. Vanmorgen moest ik eerst kousen stoppen daar ik geen héél paar meer had. Ik heb nu een “hitje” erbij genomen, ter assistentie van Annah en de jongen. Ze neemt stof af, wast af, dweilt, strijkt en helpt bij groente schoonmaken, een reuze hulp want de andere 2 vonden het werk teveel. Ik besloot tot een vrouwelijke hulp daar ik die toch nodig heb na de geboorte van “Lisa” (naar Moeder!). – Zaterdag in de vooravond hebben we in Hotel Preanger een hoofdingenieur befoven, die een lintje had gekregen; met de hele Mijnbouw, grappig die mensen weer eens te spreken. Kees Zeylmans at daarna bij ons en met hem gingen we toen nog uit. In mijn zwarte jurk zie ik er nog keurig uit, al draag ik geen korset, ik voel er niks voor om in de knel te zitten ter ere van andere mensen, die het misschien niet eens zien. – Morgen weer Jan van Riemsdijk en Hans Snel van de Kunstkring. [8] Ik kom maar steeds niet aan de kapper toe, mijn haar hangt al halver-wege m’n nek! Dag liefjes

Eida.

Vast gelukgewenst met 6 mei.

HOK

G. We schijnen nu wat te pauzeren met de inrichting van het huis. Het kantoortje is nog een rommelkamer, van de boeken, die overal op ordening wachten, zie je de tegels vrijwel niet. Het huis bevalt ons erg goed. Axeltje en Tommy lopen nog vaak weg. Axel moet nog goed leren niet de weg op te gaan. Er is hier, in vergelijking met de Berlageweg erg veel verkeer. Ik begrijp nog altijd niet, hoe we het zo lang in dat kleine huis van ons hebben kunnen uithouden. – Vanmiddag heb ik weer eens een tenniswedstrijd gespeeld. Een partij glansrijk verloren en één gewonnen. – Het huis zit blijkbaar vol kakkerlakken, vroeger mieren, nu die vieze beesten. Als ze maar onze boeken niet oppeuzelen. Axeltje begint nu erg levendig te worden. Ik vrees, dat de schooljuffrouwen later heel wat met hem te stellen zullen hebben. Wij niet minder natuurlijk. Hij heeft kans gezien om Tommy, die al grommende tegenover een andere hond stond, aan het vechten te krijgen. Even een duwtje, dat de snuiten tegen elkaar botsen. Resultaat een geweldig gevecht. En Axel aan het juichen. Hij begrijpt al heel veel, alleen dat niet, wat hem niet in zijn kraam te pas komt! Zo zijn er meer.

Dag Hok.

EIDA

16 april ‘35

Geliefden –

Gister zijn we veilig in ons paleis aangekomen en nu schrijden we door onze zalen of we nooit anders dan zoveel ruimte gewend waren. ’t Bevalt ons hier enorm, onze meubels komen hier zeer mooi tot hun recht en de lampen ook. En onze slaapkamer is zó ruim, de 3 grote kasten verzinken erin en dan Axel’s slaapkamer, je moet van de deur naar zijn bed een echte wandeling doen! Axel was er direct erg me ingenomen, met het hele huis trouwens; de buren van de Berlageweg brachten hem om half 7 thuis en hij liep hier rond alsof hij hier geboren was. Voor ’t eerst in zijn nieuwe kamer sliep hij ogenblikkelijk en op visite was hij de hele dag ook zo zoet geweest – Het waren overigens drukke dagen – ik heb van tevoren ongeveer niet anders gedaan dan opruimen en uitzoeken. Ik ben erg blij dat ik al zolang van tevoren ben begonnen want we hadden in deze 6 jaar heel wat rommel vergaard die niet absoluut nodig bleek. Bovendien had ik niet alles van één soort bij elkaar, zodat ik vaak lang [2] moest zoeken. Maar nu komt dat alles prachtig. Het zal nog wel een tijdje duren, want overal staat nog wat maar het zal bepaald goed worden. Zondagmorgen kwam al een pakker voor glaswerk en de rest van de boeken, want er stonden al 8 volle kisten! Maandag om 7 uur stonden 2 vrachtauto’s voor onze neus waar 8 koelies afkwamen, die het huis om ons afbraken. Alles wat we nog niet ingepakt hadden zo gauw, namen ze mee, één ging er vandoor met de broodplank onder zijn arm! Het zilver en alles dat voorzichtig behandeld moest worden namen we zelf in de auto mee, ik naar het nieuwe huis, Hok in ’t oude. Elke koelie kwam met iets binnenwandelen en ogenblikkelijk moest ik weten waar het staan moest – Om half 6 waren we op en werkten door tot 6 uur ’s avonds. Om 11 uur kregen we koffie van Annie Thijsse en om 1 uur een schotel macaroni een een tulband van de Ortten en ’s avonds aten we bij de Bucks. Gister en vandaag sliepen we ’s middags niet, vandaar [3] dat ik het nú haast doe, daar het half 10 is. Hok zal nog wel weer eens een plattegrond tekenen van hoe alles staat, het lijkt ons heel geslaagd – We hebben een nieuw bed gekocht, zo’n engel, we zijn er enorm blij mee, zes jaar lang ergerden we ons aan het oude en eindelijk zijn we ’t ding nu kwijt, overgenomen door de huisjongen. – Jeanne zit tegenover me, ik schrijf op m’n schoot vandaar de onregelmatigheden. Ze kwam gister om 6 uur opeens aanstevenen, middenin de verhuizing. Ze wilde eerst niet blijven logeren maar tenslotte was het voor ons weinig moeite om een laken over de divan te leggen. Axel rent de hele dag rond en geniet van de ruimte als wij. De piano staat zo leuk vrij, met een zijkant tegen een uitste- [4] kende hoek en daarop komt nu het witte houten Balibeeldje van Em en Dirk zo mooi uit. En het leeslampje is gepromoveerd tot pianolampje – Het buffetje, dat altijd op het kantoortje heeft gestaan, staat hier nu ook in de kamer; de bovenste plank is nu voor m’n servies dat ik alleen gebruik als er veel mensen zijn en de onderste blijft voor de toestellen, filmtoestel enz., daarbovenop staat weer al het koper van ons vroeger koperrekje. Het kantoortje is nog het meest in wanorde. Ik besteedde de meeste tijd aan m’n kasten. Ik liet al m’n jurken erin hangen, die net zo goed zijn blijven hangen. Maar al m’n lijfgoed lag dwars door elkaar. Het is werkelijk enig om eens te verhuizen!

Dag jongens. Eida.

We aten ijs op ons 6-jarig bestaan. [5]

HOK

16/IV.

G.

Bedankt voor uw gelukwensen met deze dag. Wij hebben ons gefoven op een nieuw huis, royaal cadeau, maar het is er een, dat ons zeer in de smaak valt. Het is hier zo heerlijk ruim; Eida is erg tevreden en ik niet minder. Onze Axel en Tommy delen zeer in de vreugd. Beiden kunnen ze nu door het huis hollen. We zijn beiden natuurlijk erg moe van het sjouwen. Het huis is nu voor een groot gedeelte klaar. De studeerkamer is nog wel een grote rommel, met Pasen zullen we het echter zeker klaarkrijgen. Je kunt nu lekker je benen uitstrekken, zonder tegen een meubelstuk of muur of levend wezen te hoeven stoten.

Dag Hok.

EIDA

Lieverdjes – De verhuisbriefkaarten zijn geschreven; voor de mail vulden we maar in 15 april, maar voor de stad is de dag nog niet zeker, want het huis is nog niet klaar, wij overigens ook niet hoewel nu alle boekenkoffers al vol zijn, alles keurig gesorteerd en de tijdschriften op volgorde bijeengebonden, alleen de kast waar ik al de lappen en niet meer te dragen goed bewaar, moet nog uit elkaar gehaald en ik ben steeds bezig met de gordijnen. We mogen de gordijnstangen en -ringen die in het nieuwe huis horen ook weer zwart maken. Dat staat stukken beter bij de groene stof en we kochten beeldige vitrage, ik stuur wel een stukje als we met het knippen zijn begonnen. Met het zoeken hiernaar brachten we onze verlovingsdag-morgen door, veel winkels in en uit tot we én mooi én niet zo duur iets vonden. Verder foven we onszelf en de buren, die zo vaak op Axel passen, op ijs, maar ’s middags had ik bezoek en ’s avonds Hok vergadering – maar we hadden met Thijs al voldoende gefoven! Het was erg aardig dat hij overkwam voor Hok en [2] op de inwijding was hij Hok’s “begeleider”, welke plaats hem vrijwillig door Jan Schüller werd afgestaan omdat hij van zover was gekomen – De Schüllers aten die avond ook bij ons – Hok was na afloop doodmoe en toen ik buiten adem van het opjagen van de vergaderde IEVA dames thuiskwam, zaten Jan en hij al “ontrokt” zwijgend in een stoel. Thijs was nl. blijven napraten en kwam alleen thuis om de sleutel te halen terwijl Annie en Jan naar het “Meisje met de blauwe hoed”[1] gingen – De avond tevoren hadden wij die film met Thijs gezien en enorm genoten, bijzonder aardig, Dirk ried hem ons indertijd aan en hij heeft niet teveel gezegd, daverend leuk! – Onze eerste logee in ’t nieuwe huis zal Jeanne zijn. Ze krijgen een ander huis op de onderneming en ze wil nu meubels kopen en komt venduties bekijken, wel gezellig als ze alleen is! Eerst moet ik voor haar stalen uitzoeken voor divanbekleding en ik moet [3] nog steeds enige stoffen voor jurken kopen. Het blijkt dat de tegenwoordige mode wel heel ongelukkig is voor mensen als ik daar alles glad om de heupen zit en je er al met een klein buikje gek uitziet. Eén jurk voile is al klaar, fijn. Hij is groen gebloemd. Nu neem ik nog een donkerblauwe voor ’s middags en dan nog wat, wat ik nog niet weet. – Hoe vinden jullie dat ongeluk nu weer van de Leeuwerik, ontzettend toch. Over Piet Soer[2] staat al 2 dagen de krant vol. Hij hield juist met Chinees Nieuwjaar toen wij niet hier waren, een lezing met de KLM-film van de Indië-route, die jullie ook zagen. Er staat hier een enkele vlag halfstok en de mensen zijn er lang zo vol niet van als toen met de Uiver. Maar zo kort na elkaar, je zoudt haast bang zijn dat er weer iemand aan geknoeid heeft, hoewel het van de Uiver nog steeds niet vaststaat wat er nu eigenlijk gebeurd is. – Dien zit in een pasanggrahan in de 2e grote stad van Celebes, ’t zal me een gat zijn! Ze is plotseling ergens anders geplaatst toen de verhuisboel al was opgeladen en moet nu een paar maanden [4] wachten tot hun huis vrijkomt. – Van A.C. de Jongh een gezellige brief met kiekjes. Hij hoopt toch nog eens van jullie films te kunnen genieten; hij is al zo verrukt van onze kiekjes dat hij bij jullie wel een enthousiast toeschouwer zal zijn, de zoveelste! Annie en Jan wisten nog niet dat Louis ging scheiden – Wat enig dat Jaap Heyrmans ook al 16 april trouwt, het is ook de trouwdag van Annie en Jan. – Woont Tante Lyda nu eigenlijk in Amsterdam of in Groningen? En waar gaat Jan Alingh wonen? – Axel’s dierentuin is in het Jubileumpark hier vlakbij, aan de rechterzijde van de Technische Hogeschool, die buitenweg waar omheen we het grote vierkant wandelden. Als hij wat groter is, kunnen we wel lid worden dan kan hij er de hele dag heen. Deze week ga ik naar Dr. Linn, een vriend van ons, de man van Elly, die ook een baby verwacht en die ik van Vivos ken. Hij moet op bevel van Sparmann m’n ontlasting nakijken. Ik geloof wel dat het nu al goed is – Ik zit er wel over in wat ik voor kleding moet dragen, die week in Tjileuntja met Em, maar enfin komt tijd komt raad! Anneke vindt nu die Emma Kamp te duur hè.(Maar ’t lijkt me dat Wytje al te groot is om geregeld bij een baboe te blijven). – Wat afschuwelijk met Mieke’s oog, doe haar mijn groeten.

[Randje pag. 4]

Fijn dat Vader zijn stok vaak vergeet, een goed teken! – Houw moet plotseling naar Atjeh, komt dus niet met Pasen.  Fanny gaat zolang naar haar ouders op Banka. Ze stuurden

[Randje pag. 2]

een wollen vest voor de baby, zijn (haar) eerste geschenk. De Remptjes hebben ook al kleertjes verzameld en Em vraagt de grootte van de onderleggers, echt leuk.

Dag Eida.

[5]

HOK

G. Eida is druk bezig met de voorbereidingen voor de verhuizerij. Verleden week kreeg u een plattegrond van het huis. Nu een kaartje van het stadsgedeelte waar ons nieuwe huis is.

[Tekening plattegrond stadsgedeelte waar Ruysdaelweg 6 ligt].

Het is een nieuwe buurt, dat ook het “Dagopark” genoemd wordt. Ik denk, dat we maandag de 16e april a.s. zullen verhuizen (na 6 jaren!). De straat heet officieel:

Van Ruysdaelweg. We wonen dan veel dichter bij kantoor en bij de stad, waardoor we zeker een goedkopere exploitatie van de auto hebben. Verleden zondag hebben we de tuin al wat laten opknappen. Die was helemaal overwoekerd. Axel zal veel meer speelruimte hebben. De achtertuin kan afgesloten worden, zodat het een goede speelgelegenheid voor Axel zal zijn. Wanneer we ingericht zijn, zullen we het huis natuurlijk vereeuwigen. We zullen nog wat gemakkelijke zitjes moeten aanschaffen. Verder een nieuw bed, omdat ons tegenwoordige zo hopeloos antiek is. – Ik hoop dat we niet helemaal failliet raken. – De inwijding tot maçon heeft plaatsgehad. Ik ben natuurlijk nog als een kat in een vreemd pakhuis. Dat zal wel gauw wennen.

Dag Hok.

EIDA

2 april ’35.

Geliefden – Wat een gezellige verrassing op Hok’s verjaardag! We waren net thuis om 2 uur en daar werd het blik met 8 pasteitjes binnengedragen! Wat een sympathie met mijn idee, want ik had juist ook 4 pasteitjes voor het feest laten komen, ongevulde die we zelf met kippenragout vulden! We hebben ze allemaal met smaak verorberd. Vier om twee uur, de volgende 4 na de bioscoop ’s avonds met Zus en Cas, die we tóen pas om half 10 vertelden dat Hok jarig was en die meegingen voor pastei en taart!, en de volgende dag was de rest nog even vers! Veel dank. Jullie andere cadeau was ’s morgens vroeg nog niet klaar, maar ik gaf hem om 6 uur er vast een bon voor en om 2 uur vond hij hem. Ik bestelde hem bij Emiel Buck omdat hij er zelf één had, nog weinig te doen heeft en hier ook wat op kon verdienen. Hij liet een triplex plank bespuiten met aluminium verf en er een houten zwarte rand omheen maken als om een schilderij, zodat de film dan uit echte “schilderijtjes” zal bestaan. Hok houdt zich aanbevolen voor de rest van het geld in zijn tennisspaarpot. – Axel en Tommy en ik befoven [2] hem ’s morgens vroeg al met vele nuttige dingen o.a. een nieuwe badjas voor het nieuwe huis! ’t Is een echte gedistingeerde met beige-grijs en bruin, die hij best op het voorgalerijtje kan dragen. – ’s Morgens moest Hok naar de tandarts en kwam voor die tijd om half 11 een taartje halen en koffie met slagroom, gezellig. Elly Linn en de Bucks waren er ook; maar verder niks geen visite, erg rustig. We brachten Axel vroeg naar bed en gingen Conrad Neidt zien in Jud Süss. Als boek is het veel mooier, en na de Rothschild film valt dit ook tegen. De Rothschilds zijn werkelijk waardige Joden; maar deze Süss niet helemaal. In het boek vond ik het niet vreemd dat hij zich tenslotte laat ophangen maar ik herinner me de reden eigenlijk niet meer en hier in de film was het helemaal niet begrijpelijk, maar net of het erom te doen was dat het bepaald tragisch moest aflopen. – Wat een feestelijk dag, op 19 maart, [3] wat een bloemen en ettelijke azalea’s, hoera!! Wat enig die champagne, wat een boel mensen hebben eraan gedacht, ik ben verstomd over Annie Gerritsen! Wanneer trouwt ze? Het hele Gymnasium is er ook aan te pas gekomen, wat enig. Echt fijn dat ze onze pipa weer eens befeest. Het gekke is dat de huisbaas, die in Tegal[1] zit, maar niks van zich laat horen. Verbeeld je dat hij ’t ons niet geeft, hoewel daar eigenlijk geen reden voor is, daar het al veel maanden heeft leeggestaan. Maar hij laat nu al een week op antwoord wachten, dus dat is niet overdreven enthousiast. Ik had erop gevlast om glasgordijnen over te nemen van Mevr. Chavannes, maar ze wilde dat ik ze op de vendutie kocht, daar ze, volgens háár, daar heel goedkoop zouden gaan. Maar ik had er al een zwaar hoofd in en inderdaad zijn ze erg duur gegaan en heeft de volgende bewoonster van het huis ze gekregen. Daar zit ik dus – aan de overgordijnen heb ik ook veel te naaien en dan glasgordijnen voor [4] 17 glazen deuren en 3 ramen behalve de keuken, heel wat hè. Verder moeten Axel en ik noodzakelijk pyjama’s hebben, waar ik al goed voor kocht, maar die ik nog moet knippen. Daarvoor neem ik in elk geval een naaister. Misschien kan Annah ’s middags wat extra helpen. Enfin, de elektrische machine zal ’t hem wel leveren. M’n etenskast is nu ook schoon, nu nog de kleerkasten; het bureau is ook al klaar. Maar dan nog al die boeken en paperassen van de diverse Verenigingen! En ik wil alles uitgezocht mee hebben, de tijdschriften deed ik al; als je een hele morgen door kunt werken, geholpen door de jongen, komt er heel wat klaar. – Dien verhuist naar Paré-paré[2], dat is weer in de warmte terwijl ze nu op 1100 meter hoog zit, dat is wel weer een overgang. – Hoe is de stokparaplu, enorm praktisch lijkt me. – Ik eet nu ijzer-lever tabletten en ’s morgens een geraspte appel, waar de hele nacht een kistenspijker in gezeten heeft om nog meer ijzer binnen te krijgen, en verdund zoutzuur voor de darmpjes – Wat een gezonde ma zal die baby hebben!

Dag Eida.

[Randje pag. 4]

Gezellig dat het met Tante Leidie weer goed gaat, ze zal toch ééns over “het” punt heen moeten komen. Reken maar liever op ons verlof in ’37, in ’36 gaat Oostingh[3].

[Randje pag. 2]

Ik heb veel oude brieven doorgelezen bij het opruimen, wat gezellig, ook nog die ik in Ameland van de Kemenaâ van jullie kreeg, enig!

[Randje pag.  ]

Ik reken vanaf 27 december – dus 9 mnd + 9 dagen = 5 oktober!!

[5]

HOK

G. Erg bedankt voor de cadeautjes, alles NIF (Nederl.-Indisch fabrikaat); de filmpot had aanvulling dringend nodig; we zullen hem weer aanspreken zodra het nieuwe huis betrokken is. Verder voor het scherm, dat steeds op een opvallende plaats bewaard zal worden, ter opwekking van de filmproductie. Filmpot en filmscherm, de dood van de één is het brood van de ander! We zullen ze dus niet bij elkaar bewaren. Verder voor de 8 pasteitjes, die we de ochtend van de 29e reeds onzichtbaar hadden gemaakt. En niet het minst voor de gelukwensen en de muziek. Van Eida kreeg ik een badjas, een tapijt voor het nieuwe huis, en een bon voor twee bijzettafeltjes. Van Axel een zakmes + ketting. De laatste is absoluut nodig, omdat mijn zakmessen nooit in mijn zak plegen te blijven. Van Tommy een scheerbakje + scheerkwast. De laatste ter vervanging van de oude, die ik van Vader kreeg. Dan werd mijn fiets weer bedrijfsklaar gemaakt, ter bezuiniging op de auto, wanneer we in het nieuwe huis zijn, alsook om Axel weer een nieuwe sensatie te bezorgen. Voor hem kochten we een zadel voor het frame (ƒ 0.40); verder kreeg ik een fietslantaarn, die momenteel dienst doet als aquariumlamp. Axel kreeg namelijk als mede-jarige een klein vissenbakje + inhoud. Hij noemt de visjes “pepe”, en vindt ze erg aardig. In het begin maakte hij ze steeds aan het schrikken; nu is hij liever geworden voor hen, en geeft ze zelfs al eten. Tommy heeft heel wat met hem te stellen; ’s ochtends bij het opstaan moet hij Axel al gezelschap houden bij het zitten op de pot. Axel houdt Tommy bij zijn halsband op de grond gedrukt. En de hele dag wordt Tommy overal meegesleept. Bij het aquarium is het: “Tyt, Tommy, pepe”. En Tommy begrijpt er natuurlijk geen jota van. Niets erg. Axel pakt hem wel bij zijn kin, en draait Tommy’s kop in de lucht. Tommy laat het zich alles welgevallen. Maar als Tommy speels wordt en Axel op de grond gooit, of naar zijn handen of benen hapt, dan is het huilen. Maar reuze leuk om te zien. Axel moet ook leren, dat anderen hem ook pijn kunnen doen. – We zullen zo gauw mogelijk in het nieuwe huis gaan. Zodra de verbeteringen, die we verzocht hebben aange- [6] bracht zijn, trekken we erheen. Er moet nog heel wat voor gedaan worden, vooral gordijnen vermaken en nieuwe vitrages naaien. Jammer, dat we de glasgordijnen van Mevr. Chavannes niet onderhands kregen. Het was te voorzien, dat die dingen duur gingen. Maar zover gingen de gedachten van Mevr. Chavannes niet! Ze dacht dat we ze op haar vendu veel goedkoper zouden krijgen, dan wat we er onderhands voor hadden willen geven. – Mijn inwijding in de Loge heeft aanstaande vrijdag plaats. Ik kreeg het bericht pas een paar dagen geleden. Thijs komt er speciaal voor over. Erg aardig. Jammer, dat hij niet in ons nieuwe huis zal logeren. Daar zal het veel gerieflijker zijn. –

Op mijn verjaardag zijn niet zoveel bezoekers gekomen. Ik wilde die dag liever met ons tweeën vieren, omdat het anders zo druk wordt. – Wat leuk van de belangstelling op Vader’s verjaardag. En wat een bloemen. – Mijn kunstgebit heb ik nog niet. De kaken moeten eerst volkomen genezen zijn. Ik merk nu vrijwel niet meer, dat ik een halve bovenkaak tandeloos heb. Ik zit dus niet met een mond vol tanden. – Ik denk, dat we voor het nieuwe huis een nieuw bed nemen, verder een modern zitje en wat mooie muurlampen.

Dag Hok.

EIDA

26-3-’35.

Geliefden – Daarnet heb ik Ruysdaelweg 6 gehuurd met ingang van 1 mei. Vermoedelijk zullen we er na Pasen ingaan. Moet je weten dat we al helemaal ingesteld waren op no. 18 dat in alle opzichten een klein beetje aardiger en praktischer is, maar net gister kwam er iemand die ƒ 5.- meer dan wij bood, net op het allerlaatst. Gelukkig dat dit nu nog steeds vrij was. Vanmorgen was er ook nog iemand die dit wou hebben dus nog net op tijd. Het zal wel een gepas en gemeet zijn met onze gordijnen, maar het lijkt me heerlijk daar, al hebben we niet dat verre uitzicht van hier. De kinderkamer is daar 4 bij 4 dat scheelt net bij hier 3 maal 4. En dáár is plaats in onze eigen slaapkamer voor 3 kasten zodat de hele kinderkamer alleen voor het tweetal zal zijn. Het is wel fijn dat het huis leegstaat dan kan ik alvast met de gordijnen beginnen. Het is net jammer dat Pasen in april valt. Houw en Fanny komen dan 4 dagen en ’t zou juist zo fijn zijn geweest als we dan al de meerdere ruimte zouden hebben. Ik ben al begonnen met de boekenkisten leeg te maken, ze moeten nu door Hok worden geïnspecteerd, zodat alles niet dwars door elkaar zit – Hok is nu bijna jarig en dan is de maand alweer om. Het verhuizen en alles wat erbij komt, zal vermoeiend genoeg zijn. Daarnet zagen we op een vendutie een beeldig 2-persoons bed waar we op geboden hebben. Ons eigen bed is te vies voor een nieuw huis! – Houw en Fanny waren hier zaterdag en zondag en toen hebben we nog eens extra [2] gevoeld hoe klein ons huis is. Het was verder erg gezellig – zaterdagavond deden we spelletjes, echt enig. Houw is zo vol leven en vervuld van veel problemen, de meest uiteenlopende en altijd vol plaaglust, aan één stuk door heeft hij op ons aan te merken. Hij zei dat hij hier wel zó moest zijn want dat hij thuis niks meer te zeggen had – ze zijn erg leuk samen, uitstekend bevallen. Twee morgens deze week besteedde ik Axel uit bij de buren zonder kinderen. Ze vinden dat altijd erg prettig en nu laat ik hem liever niet meer bij de bedienden nu hij toch moeilijk gehoorzaamt meestal – Ik heb fijn boodschappen kunnen doen en ben heel wat vlugger opgeschoten dan wanneer ik in de winkel met één oog op Axel moet letten – Vanmiddag heeft Hok hem leren bellen blazen, hij wordt nu al echt groot. Opeens praat hij ook van “auto rijden” en hij snapt veel meer. Alleen zijn lust om te slaan moet ik hem nog zien af te leren – ik zal proberen met hem erover te praten, misschien dat het langzamerhand tot [3] hem zal doordringen. – De schoonzoon van Mevr. van Vianen heeft bij de Nillmij gesolliciteerd – Em schreef dat er een plaats was toen ik haar van de werkeloze kennissen vertelde. Wat een bof net hè, als hij ’t nu maar krijgt. Dirk moet het zelf beslissen en ik schreef Em nog een aanbeveling maar ’t is niks voor Dirk om iemand te nemen via familie als hijzelf niet overtuigd is dat hij goed zal zijn, enfin ’t is een aardige jongen. – Van Anneke alleen een briefkaartje dat Thijs voor Hok’s receptie op 5 april komt – alweer een promotie van Hok op de 5e, zijn andere in Delft was op 5 oktober! – Ik weet niet of er veel zal komen van de Indische roman, die we van de Vivos tot een voordracht zouden verwerken, degene die het zou leiden wil opeens niet meer, het getuigt niet van veel enthousiasme. Axel herkent de maan nu ook al als hij er overdag is, Tommy moet dat dan ook zien en hij wijst dan uit de auto “kijk Tom, maam” of hij pakt hem [4] bij de halsband en draait Tommy’s kop in de gewenste richting. Vanmorgen moest Tommy loodrecht naar boven kijken naar de lamp, hij brak haast zijn nek, maar vond het toch best. Zijn driewielig fietsje is nog steeds een gewilde bron van vermaak. Hij heeft nu ontdekt dat hij de weg af vanzelf gaat als hij vaart zet en tilt dan zijn benen op; naar boven gebruikt hij het als loopfiets, trappen doet hij nog steeds niet. – Hij vindt het erg leuk om “Draai het wieltje nog ereens om” te spelen – Allereerst wordt Tommy geroepen om hem te bewonderen!, daarna het “draaien” dat nog steeds niet lukt, hij snapt nog niet hoe je je armen om elkaar heen krijgt, maar de volgorde weet hij al goed. – Deze week zaten Elly Linn en ik een morgen in het Jubileumpark modellen uit te zoeken voor jurken voor de eerstkomende maanden, genoeglijk zo samen; zij wil alles erg modern hebben, en niet die geijkte modellen die iedereen draagt, dan voel je je misschien iets minder zielig! Als je niets anders voor de Lux bonnen wilt nemen, wil ik graag het toestelletje hebben. Elly Linn heeft er net zulke leuke kiekjes mee gemaakt, die ook vergroot nog heel scherp zijn. – Fijn jullie enthousiasme over de films, niet dat we ’t niet verwacht hadden! – Mevrouw Rempt antwoordde ons heel aardig, Wytje noemt ze Ytje! Jan Schüller had niets meer aan zijn voet toen wij er waren

[Randje pag. 4]

kwam hij net van de tennisbaan, die voet is allang weer achter de rug. Zij vertelden ons niets van die narigheden – juist dat Trees kans had op een mooie baan.

Dag Eida [5]

G. – Het kleinste opvouwbare en goedkoopste projectiescherm hier verkrijgbaar kost

ƒ 40.-, daar ik dat nooit voor mezelf zou nemen, vraag ik dat ook niet aan jullie – de gewone staande rechte kost ƒ 17.50 – maar ik liet er net zo één maken met aluminium verf die waarschijnlijk nog geen ƒ 10.- zal kosten – ik hoop dat jullie het zo goed vindt – Ik kocht een badjas en nog leuke kleinigheden. Dag! De ƒ 10.- krijgt hij in gesloten enveloppe – veel dank.

[6]

HOK

G. Bij voorbaat bedankt voor de belangstelling en cadeaus. Ik heb tot nog toe de gelukwensen mogen incasseren. Het andere ligt ergens in een safe op de dag zelf te wachten. Ik ben er erg benieuwd naar. Wat prettig dat de films zo ingeslagen zijn. U zult ze nu zeker al ettelijke malen afgedraaid hebben. Wij waren er ook verrukt van. – Zoals Eida al schrijft gaan we met 1 mei van hier weg naar Ruysdaelweg no. 6; een huis dat veel groter is, dan het tegenwoordige en dat gerieflijker is gebouwd. Hier nevens een schets.

[Plattegrond huis Ruysdaelweg 6 + legenda]

Zoals u uit de schets ziet bestaat het huis uit weinig blinde muren, en voornamelijk uit glazen deuren en vensters. Het kan heerlijk gelucht worden. Als het in die buurt maar niet teveel waait. Het huis is omgeven door een gaanderij die gedeeltelijk overdekt is, zodat Axeltje ook buiten zal kunnen zijn wanneer het regent. Het huis is helaas niet erg praktisch gebouwd. Zo hebben wij er geen bediendekamer bij, zodat we op het erf geen bedienden zullen kunnen hebben. Verder hadden zij meer van schuifdeuren gebruik moeten maken. Maar in vergelijking met het tegenwoordige huis zal het al een kasteel zijn. Ruime kamers, en vooral men zal niet meer door de regen van garage naar het huis hoeven te lopen. – Axeltje heb ik vandaag bellen leren blazen. Hij deed het erg onhandig nog, maar wist toch al dadelijk dat hij moest gaan blazen. Eenmaal slechts kreeg hij wat zeepsop in zijn mondje.

Dag Hok.

EIDA

19 maart 1935             hoera-hoera-hoera[1]

Geliefden, vandaag grote feestdag – ik kijk uit op de vlag van de Technische Hogeschool die feestelijk wappert – zeer attent nietwaar! – Hok eet vandaag bami ter ere van deze dag, evenwel ik een flauw kostje daar ik vreemde zaken niet meer kan lijden! – Ik zit hier op het platje, de zon nadert me al want het is haast half 12, en ik tracht me voor te stellen hoe het nu bij jullie is – Koud zal ’t in elk geval nog wel zijn, wat voor bloemetje kreeg Vader; ik kan me niet herinneren waarmee het vaasje voor zijn bord gevuld werd indertijd – we zijn nu ook al haast 6 jaar weg; we komen vast ons geheugen eens opfrissen als de baby reisklaar zal zijn! Op ’t ogenblik wordt deze geschat op 3 maanden bijna, hoeveel dat “bijna” is, is niet bekend maar ik reken maar op begin oktober. Sparmann bezocht ik vorige week, hij vindt alles prachtig – eerst-daags zal de misselijkheid ook wel wat voorbijgaan; zo tegen het avondeten ben ik meestal het naarst, maar het verschilt steeds elke dag. – Zaterdag had Hok een vrije dag en waren we ’s morgens in een leuk berghotelletje dat halverwege de Prahoe[2]voorbij Lembang is gekomen. Er is een zwembassin waarin we Axel naakt hebben gehouden, want we wisten van tevoren niet waarheen we zouden gaan. En de volgende dag zijn we naar Tjileuntja geweest, we hadden het nog niet gezien na de verbouwing. Het zal wel heerlijk zijn daar een week te logeren met Em, alleen vind ik het vervelend dat het net in de volle tijd zal zijn, in de vakanties vanwege m’n buikje. Maar als Em er niks in vindt tegenover de kinderen, is ’t niks. – We hebben dus fijn vakantie gehouden. – Verder was ik bij [2] Mevrouw van Vianen die erg in de put was over het plotseling ontslag van haar a.s. schoonzoon, die juist met Zus zou gaan trouwen. Op een gemene manier is hij eruit geïntrigeerd door een zg. “vriend” en dat maakt alles nog erger. Die zoekt dus een baan. Verder is ook Emiel Buck werkloos na 10 jaar bij een bouwbureau geweest te zijn. Ook met ruzie – de baas die uit Holland terugkwam heeft ze er allemaal uitgegooid en zit er nu mee (ook de architecten) om de bouwwerken af te maken. Geen nieuwe klant meldt zich ook meer aan. Dit is allemaal niet zo prettig. – Henk en Riek gaan dus morgen aan boord, mijn vliegbrief zullen ze net niet meer gekregen hebben, jammer. ’t Is misschien iets voor Hertha om bij die zwager te komen. Het is een erg aardige man, maon – dat laatste zegt hier wel niet veel want je hebt er een zootje onder maar hij is een aardige. Hertha verliest ook langzamerhand haar leerlingen als het vakantie wordt, maar ze blijft toch het liefste hier. – Axel en Hok zijn erg verkouden – verder heeft Hok weer een soort pijn in de rug hetgeen vermoedelijk komt van het roeien zondag in Tjileuntja waar Hok gelijk een koelie[3] heeft gewerkt,  alleen met een broekje aan! Axel was niet van de roeiboot af te slaan en stond erop om er in te gaan, Tommy vond het daarentegen doodgriezelig en warm, maar Axel genoot. – Axel eet ’s avonds tegenwoordig 1½ boterham. Toen hij zaterdag zo naakt rondliep, vond ik hem opeens mager. Misschien is hij nu op de leeftijd om weer wat in de dikte te gaan groeien, want hij is nu erg lang. [3] Hij heeft dikke beentjes en een dikke bips en buik maar daarboven leek het me zo mager daarbij. Ik wil hem toch weer eens aan Christie laten zien. Het lijkt ook wel of hij platvoeten heeft, en over de hoeveelheid wil ik haar ook nog vragen. – Daarnet belt Mevr. van Overveld bij de Ortten op of ik vanavond niet op de Algemene Vergadering kom. Ik zei haar dat het mailavond was, maar ze hoopte en vertrouwde dat ik toch kwam. Het is wel een aardig mensje hè. – Misschien is Mevrouw Chavannes er ook wel, dan kan ik tegelijk IEVA zaken doen! – Hok heeft getracht zijn verkoudheid weg te tennissen. Het moet morgen nog blijken of het gelukt is. Ik wrijf hem enige malen per dag met een verwarmend middeltje – Mijn beide zusteren wenste ik geluk met onze 60-jarige Pipa, maar van hèn geen woord – ’t zal nog wel komen. Hoeveel bezoek zul jullie nu wel niet hebben, gezien het aantal bij Vader’s ziekte. Ik hoop erg dat de jarige geheel pijn-[4] loos weer rondzwiert – Kostelijk dat bezoekgesprek met Betteke en echtgenoot – Ach Mam, zo zijn toch alle doktoren, althans 99% wanneer ze het magnetisme en andere geneesmethoden zouden erkennen, zouden ze toch minder verdienen en zichzelf concurrentie aandoen door patiënten naar niet-doktoren te zenden. Maar wat zei hij ervan dat Van Leggelo die toch zelf ook “doctor” is, aan deze praktijken doet. Een collega kan hij toch moeilijk een kwakzalver noemen! – Ik vind juist dat Vader’s knie ongelooflijk snel is genezen. Dompie is bepaald jaloers op het snelle succes van Van Leggelo. – Wat leuk dat Mien en Frits je zo goed bevielen. Is hij half-Joods? Of was Emma Nort ook van Joodse familie? Enig dat jullie zoveel aanknopingspunten had; was Mientje nog steeds zo stil? Maar een lief gezichtje heeft ze, prettig om naar te kijken – afgeschoren wenkbrauwen is best mogelijk. Het lijkt me ook enig een P.S. fuif als we terug zijn! – Axel zegt nu veel Pappa, zelfs Pappetje. Hij zegt appa[4] voor paard en etem (eten) en maam (maan). Dit laatste is het nieuwste. Die ontdekte hij gister rijdend met open kap en de hele dag wil hij hem weer zien. En nu is het steeds bewolkt. Leuk steeds nieuwe ontdekkingen!

[Randje pag. 3]

Tirol is toch niet zo goedkoop. Hier is een berghotelletje van de Ortten ook voor

ƒ 2.50.

[5]

HOK

19/III. We hadden zaterdag vrij, vanwege een Inlandse feestdag. Die dag trokken we naar een uitspanning boven Lembang. Erg aardig, omdat er weinig mensen waren. Maar prettiger was de zondag, toen we naar het meer van Tjileuntja gingen, het hotelletje waar Em en Dirk waren op hun huwelijksreis. We hebben er erg genoten, vooral van een uurtje roeien. Axel glom van pret toen we in het bootje zaten. Hij keek zich eerst de ogen uit naar al die bootjes. Toen nodigde ik hem uit om in te stappen, hetgeen hij niet erg begreep. Eerst protesteerde hij, maar toen wij op het water dobberden, was hij degene die het meeste pret had. ’s Middags trokken we weer weg naar Bandoeng terug. De volgende dag had ik last van een stijve rug, een beginnende verkoudheid, een verbrande rug, aldus een aantal kwaaltjes tegelijk, die mij nu niet direct erg plezierig deden zijn. Vandaag heb ik alleen nog maar de verkoudheid die ik geprobeerd heb weg te tennissen. – Hartelijk gelukgewenst met de dag van heden. We hopen dat Vader deze dag zonder knie bezwaren gevierd heeft. – De verhuisplannen zijn bijna in definitief stadium. We kunnen twee erg modern gebouwde huizen krijgen, het één voor ƒ 70.- en het ander voor ƒ 75.-. Het tweede is gerieflijker en doelmatiger gebouwd wat betreft de bijgebouwen, maar overigens is de indeling der kamers gelijk. Ik voel meer voor het tweede en Eida voor het eerste. Een dezer dagen nemen we een beslissing: dan zal ons adres zijn Ruysdaelweg 6 of 18. Het is een nieuwe weg, die tegenover de benzinepomp naar het oosten gaat. Dus een zijweg van de Dagoweg. We wonen dan dichter bij kantoor. Van sparen zal dan nog minder komen dan nu het geval is. Dan leven we maar wat eenvoudiger, een gerieflijk huis is toch maar je alles. Het tegenwoordige begint ons al de keel uit te hangen, of liever, het wordt ons te klein.

Dag Hok.

EIDA

Geliefden – Als jullie dit leest is Vader’s verjaardag net voorbij – ik hoop zeer dat jullie hem fijn vierden. De nodige belangstelling zal wel niet ontbroken hebben! En dan nadert Hok’s verjaardag. – Dirk was hier woensdag en vertelde dat jullie de films wel al veel eerder dan de 19e zullen gekregen hebben – Ik hoop het maar want jullie geduld is hiermee werkelijk op zware proef gesteld. Het was gezellig dat Dirk weer eens kwam, want van Em hoorden we sinds hun terugkomst uit Bali alleen een paar woorden op een briefkaartje over onze a.s. baby. Ik zei Dirk dat ik het me best begrijpen kon dat Em geen tijd had me te schrijven en ziet het resultaat was een lange brief van haar! Dirk vertelde weer alles van hen – hij at bij ons en ’s avonds gaan we meestal naar een film, het toeval wil dat alle snertfilms die ik hier zag ongeveer allemaal in Dirk’s gezelschap doorstaan werden; de volgende maal moeten we maar thuisblijven! – We hebben vanmiddag weer een erg aardig modern huis bekeken, en we hebben het onze al haast opgezegd! – Maar voor dit huis krijgen we de voorkeur niet [2] omdat we minder willen betalen dan diezelfde huizen opbrengen. Als het eind van deze maand nog geen huurder heeft, krijgen wij het als we willen. Voor een ander huis aan diezelfde straat (geen overburen) hebben wij wél de voorkeur maar dat heeft geen bediendekamer en de keuken is ook minder praktisch gebouwd, we wachten met beslissen tot eind van de maand, we gaan dan eind april verhuizen. – Ik hoop maar dat ik dan wat fitter zal zijn als nu, misschien is dat wel zo als de eerste 3 maanden voorbij zijn. Al m’n ceintuurs heb ik al verwijd en één jurk kan ik niet meer aan. M’n maag kan geen druk meer velen en m’n reukorgaan kan nergens meer tegen. Uien en selderie e.d. kan ik niet uitstaan – ik wil nu alleen flauwe kost, rijsttafel vind ik een ramp! Dirk wou met ons Chinees eten, gelukkig wilde Hok niet, al was zijn reden minder “gelukkig” daar hem een kies net was uitgebikt omdat hij zo’n dikke kaak heeft. – Tegen vet kan ik ook weer niet. – Vrijdagmorgen at ik taartjes op een verjaardag en daarna thuis erwtensoep en ik was er de volgende dag weer erg aan toe. Enfin – alles wat voorbij gaat is niets – ’t is in elk geval gezellig dat [3] ik m’n lot deel met Elly Linn, die vriendin van me – ze is ± 3 weken verder, dus dat is genoeglijk; háár stadia heb ik steeds te verwachten! We kochten ieder een stofje voor een morgenjurk, nu moeten we modellen gaan uitzoeken; we hebben steeds samen pretjes om ’t een of ander, op Vivos weet alleen Tine Sparmann het van mij; en van háár nog niemand. Dirk heeft gevraagd of Axel en ik in juli een week met Em en de kinderen naar Pengalengan gaan. Het lijkt me wel heerlijk, al zal ik dan niet op m’n voordeligst meer zijn. Em schrijft over roeien, zwemmen en wandelen!, enfin we zullen zien. Hok wil ook wel Axel thuis houden maar voor hém is het toch ook goed. – We hadden een erg gezellige Vivos, Tine Sparmann sprak over Peking waar ze verleden jaar was en over een week wéér heengaan. Zalig lijkt me dat – er gaan tegenwoordig veel mensen naar China, het is nog goedkoper dan naar Bali, en eens fijn om helemaal uit de tropen te zijn! – Morgenavond zingt Jan van Riemsdijk c.s. hier en ’s middags speelt de Italiaanse tenniskampioen hier, ik weet niet [4] of ik de laatste ook bewonderen zal want op dat uur ben ik niet veel waard. Daarom mail ik nu maar een dag eerder. – Weet je dat Riek Heyrmans’ zuster in Batavia is overleden, daarom zijn er op de Vivos Alg. Vergadering geen feestelijkheden, ze zal ongeveer 35 jaar geweest zijn. – Adri Buriks is nog steeds enorm, ze is direct weer goede maatjes met de nieuwe dame van de huishouding die een dictatoriale houding aanneemt! Ik hoop heel erg dat ze ’t volgend jaar blijft. Iedereen denkt er dankbaar aan dat we haar door jou kregen, Mam! – Veel gelukwensen met het trouwen van oom Jaap – fijn dat hij nu niet meer eenzaam zal zijn, ik kan me indenken dat Marietje het prettig vindt. Is die dame nog nooit getrouwd geweest? – Heerlijk dat jullie tevreden zijn met de diverse kieken – de trouwkieken van Em en Dirk hebben we nog niet gezien, maar de vergroting van ons drieën kregen wij ook van Em. Geweldig dat Vader alweer “los loopt”, heerlijk gewoon, enig van dat zijden huisjasje – Ja, ik zag ook juist dat het jaar net is ingegaan van de Staatsburgeresse, dus zal ik het wel afschrijven tegen het eind van ’t jaar. – Je had ons nooit geschreven over Tirol, noch over Emma Kamp, hoe kom je aan haar? We hoorden dat van Cas Ortt toen hij bij Anneke was geweest. Ze hebben me de kaart laten zien waar het ligt, niet ver van Innsbruck. – Hoe vind je dat Pimmetje zich begrijpen kan dat Em’s huwelijk “een slag voor Tante Leidie” was, die heeft ongeveer hetzelfde soort brein, kon een dochter zijn. Gelukkig ziet Em in, dat ze ’t zich niet aan moet trekken. – Axel’s neus loopt,

[Randje pag. 4]

ik hield hem vandaag maar direct thuis om erger te voorkomen. – Ik ben vanmiddag van 1 tot 2 gaan slapen, anders ben ik om 2 uur dood af. – Fijn dat m’n permanent in de smaak valt.

[Randje pag. 2]

Axel speelt de hele dag met Tommy – ik geloof dat hij zich dood zou vervelen alleen. Hij kan alleen maar met auto’s spelen, met blokken moet ik meedoen.

’t Is hier echt koud herfstweer!

[5]

HOK

G. Zondag waren Axel en ik in de dierentuin. Hij is er gek op. Als we ’s middags erlangs wandelen, moet hij altijd naar binnen gluren. Hij glom dan ook van pret toen ik aan de ingang apennootjes kocht en hem beduidde dat hij naar binnen mocht. Het aardigst vond hij de konijntjes en de vogels. Zelf voerde hij de kangoeroes met katjang[1] en nu en dan stopte hij zichzelf vol. Een vrijlopende ezel wou hij telkens berijden. We hebben van het ene eind naar het andere gesjouwd. Als hij de ezels hoorde balken, dan moest hij erheen, hoorde hij de kaketoes[2] dan daarheen. Zo sjouwde hij mij bek af. We bleven er een drie uur, en toen hij thuis was, haalde hij direct zijn fiets uit de badkamer en begon daarmee te spelen, terwijl ik bek af op een stoel zat. Hij vindt alles even interessant, tot de griezelige slangen toe. – We hebben, zoals Eida schreef verhuisplannen. Ons huis begint wel wat klein te worden, en als de baby er is, wordt het een erg gedrang. We hebben al naar huizen gekeken. Wellicht gaan we wat dichter bij kantoor wonen, in een modern huis, waarvan alle wanden vrijwel deur zijn. Of het lukken zal weet ik niet, we hebben namelijk een bod gedaan, dat ƒ 5.- beneden de huurprijs van gelijksoortige huizen is. – Fijn dat Vader alweer goed loopt, over een week zal hij wel weer volkomen normaal kunnen gaan. –

Dag Hok.

EIDA

5-3-’35.

Geliefden – Jullie kleinkind groeit als kool! Ik bedoel no. 2 van ons. Maar eigenlijk kan dit op Axel ook slaan, die ziet er steeds gezond uit met bolle wangen. Tegenwoordig is hij ’s avonds vervelend. Een hele tijd heeft hij zonder licht geslapen, maar nu opeens kan hij er niet meer tegen. Bovendien gaat hij sinds 3 dagen n.b. huilen als hij al een kwartiertje in bed ligt en doet dan net of hij een plasje moet doen, dat hij net gedaan heeft. – Ziezo, ik heb hem even bars toegesproken en nu is hij al gauw stil geworden. Het zijn eenvoudig streken! Maar die no. 2 heeft het me deze week laten merken dat hij er was, ik ben echt lamlendig geweest, kon niet meer met Axel wandelen en als ik aan tafel moest zitten had ik honger maar niet in wat er op tafel stond. Een nieuw soort levertraan en 1½ blik kaakjes hebben me er bovenop geholpen. Ik ben nu tenminste niet meer zo slap, al zal m’n maag tot oktober wel niet meer normaal worden. Ik geloof toch dat ik er met Axel helemaal geen last van had dat de boel me niet smaakte tot op ’t laatst, trouwens toen at ik met smaak nog een groot stuk banketletter toen Hok Sparmann ging halen! Wat zal ik blij zijn als het weer zover is. – Sparmann + echtgenoot gaan deze maand en de volgende weer naar China, hij heeft aangeboden of hij er iemand voor Hok kan opzoeken, maar Hok kent er ongeveer niemand.  Deze week houdt zij eerst voor de Vivos een voordracht over Peking, waarvan ze mij al veel kieken liet zien. Het zal wel aardig zijn want ze spreekt erg vlot. [2] De regering heeft beloofd dat er volgend jaar allerlei mensen weer in vaste dienst mogen komen, zij die er vóór de crisis al waren. Het zou fijn zijn, al gaat er dan ook heel veel ons traktement af, en dan hebben we nog wel verhuisplannen. Hok heeft al lang zin in een huis waar Axel fijn kan spelen en een grote kamer heeft en nu de baby moet komen, is Axel’s kamertje wel wat erg klein, we hebben zo’n heel moderne op ’t oog met veel raam en een grote galerij om het huis, een overdekte. We moeten daar alleen veel meer huur betalen. Van het budget gaat het wel af, maar we houden dan natuurlijk veel minder over.

We hebben ook dure bedienden – de vrouw van de jongen helpt mee voor ƒ 5.- in de maand, dat is erg weinig hè, zonder eten, maar we hebben nu 3 bedienden. In het nieuwe huis hebben we voor hen geen plaats, helemaal geen bediendenkamer, terwijl we hier 2 grote hebben. Het is voor de jongen wel een strop als hij een huis in de kampong moet huren. Het lijkt ons wel heerlijk eens behoorlijke kamers te hebben – de zit-eetkamer is enorm, een haakmodel, alles is daar ook zo open en luchtig. Onze lelijke bedden kunnen we daar ook niet meer zetten en onze vloerkleden zijn ook eigenlijk af. Het komt eigenlijk precies uit daar we hier 6 jaar zijn! – Anneke kan dan ook makkelijk bij ons logeren, Axel’s kamer is daar groot genoeg. Maar we hebben nog niet besloten. Tegenwoordig roept Axel ’s nachts als hij een plas [3] moet doen maar het helpt niks want al is hij dan netjes droog, ’s morgens is hij het nooit. Dus ’t is eigenlijk zonde van m’n nachtrust om voor hem op te staan. – Hij heeft gister weer heel wat afgevochten met een jochie van 3, die beduusd was dat Axel hem aanviel, maar gelukkig terugsloeg toen ik het hem opdroeg. Ik had hoop dat hij door het teruggeslagen worden geïntimideerd zou raken, maar als een leeuw vocht hij door tot de ander huilde, hij krabt nl. zo gemeen, daarna zijn ze lief samen gaan spelen tot Axel zich weer bedacht en weer ging slaan. Dat andere jochie zei dat Axel niet meer terug mocht komen, zo mogen alleen grote mensen hem! Het zusje moet zich dus haasten niet alleen voor mijn plezier, maar ook zijn opvoeding!

Gelukkig dat Moeder niet ziek is geworden van verkoudheid, ik heb het juist ook erg te pakken gehad, op z’n Hollands; ik moest steeds denken aan “Pa – heb je geen zakdoekie meer in je la?!” Voor ik het vergeet: die marsepeinen lever en biefstuk hebben ons enorm goed gesmaakt. De biefstuk hebben we op de boterham gegeten en de lever bij de thee. – Ze waren keurig, ik snap niet hoe ik die vergeten kon te noemen! – Fijn dat je de brochure van Johanna Naber stuurt; ik had het al gehoopt. – Op de laatste vergadering van de Vereniging voor Vrouwenrechten “Waarom een vrouw in de Volksraad?” kon ik door de verkoudheid niet bijwonen. – Hoe is ’t met Mieke’s oog, wat vreselijk voor haar. Heb je haar dat geld voor de trouwbloemen al gegeven?

[4]

HOK

G. Ik heb vandaag de hele dag in letterlijke zin als een boer die kiespijn heeft gelopen. Mijn rechter bovenkaakhelft is nu kiesloos. Ik miste er toch al twee en nu is de rest ook weg, maar met heel veel moeite. Ik krijg er een vals gebit. Ik hoop dat ik nu in geen jaren last meer zal hebben van kiespijn, of van bouwvallige tanden. Morgen hoop ik weer in orde te zijn. – Eida doet niets anders dan kaakjes eten. In de auto, in bed, in huis, overal heeft zij haar blik mee. Ik hoop maar, dat zij niet teveel last krijgt van haar maag. – Axeltje blijkt gek te zijn op de dierentuin. Ik zal eens op een zondag er met hem heengaan. Het aardigst vindt hij de vogeltjes en de konijntjes. – Hartelijk gelukgewenst met Vader’s verjaardag. Nog vele na deze en moge deze in goede gezondheid en met herstelde knie gevierd worden. –

Dag Hok .

EIDA

26-2-’35 Vandaag is Fanny jarig.

Lieverdjes – Ik begin nu heus te merken dat het waar is dat er iets groeiende is. Sinds een week ben ik enorm hongerig en slaperig. Ik heb de hele dag een vieze smaak in m’n mond en ben een half uurtje na het eten alweer akelig van de lege maag. De verpleegster die lesgeeft op de IEVA ried me vanmorgen aan om steeds een blik Mariakaakjes mee te nemen, ook in de auto, want ze zegt dat het heel verkeerd is om honger te hebben, dat je lichaam ervan achter uitgaat. Ik vond het een goed idee en reed de hele morgen met m’n blikje rond, ook tot groot genoegen van Axel, die er niet vies van is! Zij ried ook aan een soort levertraan voor Axel en mij allebei, heilmont, vol vitaminen. Het kan in elk geval geen kwaad, al is Axel ook een erg stevig jong, vol gezondheid. Levertraan moeten ze in de groei toch eigenlijk wel hebben. Misschien gaat daar zijn slechte humeur van ’s morgens mee weg. Hij heeft nl. nooit zin uit zijn bed te komen en houdt zich ’s morgens ook doodstil tot hij goed nat is en roept daarna “Eitje”. Maar als ik dan kom, wil meneer meestal nog zijn bed niet uit en brult geweldig als ik zijn natte kleren uitdoe en op de po zet. Soms laat ik hem dan maar kalm in bed liggen, en eens heeft hij me zo gemeen in mijn gezicht geslagen met opzet, dat hij in zijn bed moest blijven tot ik Hok weggebracht had en nog een boodschap had gedaan, tot 9 uur. Daarna [2] is hij tijden engelachtig geweest. Maar nu vanmiddag heb ik hem er weer met geweld uit moeten halen. Hij vindt het dan zo heerlijk met zijn autootje en eendjes te spelen, op de rand van zijn bed, dat hij daar liefst zou blijven. Toch roept hij me. – ‘t Is een rare kwast, hij is nog steeds aardig agressief, al is het al een stuk minder. Maar zaterdag kneep hij een baby van 4 maanden in het hoofd en zondag sloeg hij Robje Schüller enige malen om het hoofd, die hem later op aanstoken van Annie een klap terug gaf, die hij even bewreef, maar waarna hij toch niet meer sloeg. Axel moet eigenlijk nooit meemaken dat iemand hem of een dier een klap geeft; als hij alleen maar zachtheid van anderen meemaakte, zou hij ’t misschien ook niet doen. Houw gooide voor de grap de poesjes altijd naar de honden, en nu smijt Axel met alle poezen. ’t Is gek, hij is dol op Tommy en andere dieren en Tommy trouwens ook doet hij met genoegen pijn. Gelukkig wel niet expres. Over een half jaartje zal hij het misschien wel snappen. – Maar als hij braaf is, wat toch ook heel veel voorkomt!, is hij zo’n gezellige schat. Ik mag niet graag meer zonder hem uitgaan ’s morgens, ’t is bepaald eenzaam zonder hem in de auto. Op ’t ogenblik zit hij op de po, ’t is kwart na 7 n.m. Hij heeft erg braaf gegeten, een boterham met goela djawa en een halve met tomaat, waar hij ineens dol op is. [3]

–Ik hoorde dat Irene met de kinderen in Duitsland zit en Alex alleen in Amsterdam. Hij wil het liefst in Holland een baan hebben schijnt het, omdat hij helemaal geen Hitleriaan is. – Axel heeft vaak wondjes onder zijn voet als hij zonder kousen in sandalen heeft gelopen, vermoedelijk van de steentjes, die er dan tussen komen. De Schüllers rieden aan hem elke dag een poos op blote voeten te laten lopen, Dr. Christie raadt dat ook aan in het gras, want de prikkelende grassprietjes doen de voetspieren gebruiken, niet op de gladde vloeren, dan krijgen ze platvoeten. Hij heeft op ’t ogenblik altijd liever schoenen aan, maar dat is natuurlijk gewoonte. – Zaterdagmiddag kwam Hertha aanzetten, naar aanleiding van een briefkaart die ik haar schreef, waaruit ze wel gemerkt had, dat ik het vreemd vond dat ze nooit eens kwam. Ze bleef eten en ’s avonds speelden we spelletjes met kaarten, pesten, erg leuk; ik verloor het geweldig! Het was zulk hondenweer, we hadden eerst naar de film willen gaan, maar Axel at juist zoveel, daar hij om 1 uur weer eens niets had willen hebben, dat we niet op tijd klaarkwamen. Verder was er ook Kunstkring maar het was echt weer om thuis te blijven. – Zondag zijn we de hele dag op Maswati[1] geweest. Ze zijn altijd zo hartelijk en gezellig en ’t was zo fijn dat Axel weer eens met een jochie van zijn leeftijd kon spelen. Ze hebben ook [4] leuk gespeeld behalve de klappen die af en toe vielen! – Hertha heeft het nog steeds erg druk met leerlingen en Kunstkring bibliotheek. Ze zegt dat ze ’s avonds doodmoe is. Ze wordt heus al dikker, haar gezicht is al voller. Dit zelfstandige leven schijnt haar goed te doen. – Fijn dat je zo uitgebreid schrijft over Bepje. Leuk dat ze de films is komen zien. Ze heeft het inderdaad met haar moeder niet erg getroffen. Die schijnt overal zenuwachtig van te worden. Over Bep’s ziekte mocht ze ook weinig weten. Ze jaagt daar zo’n beetje de familie op stang. Bep heeft nooit met haar kunnen opschieten, ze is erg ordinair en bekrompen; maar op haar vader is ze erg dol, maar die is veel op reis. Hij komt misschien wel bij hààr op haar kamers; akelig als je niet graag thuiskomt, trouwde ze maar. Ze wil ’t liefst in Amsterdam blijven, als ze nu maar weer een baan krijgt. –  Enig dat die ene film op z’n kop was vastgelijmd. Hok raadt jullie aan zelf zo’n plakgereitje te kopen, dan hoef je niet voor al die dingen naar Kodak. Als het loslaat doe je ’t zelf even. – Bedankt voor ’t extra briefje voor mij alleen. Ik zal me aan de inhoud houden. – Fijn dat Vader al met één stok liep, het gaat toch mooi vooruit. Hoe is de tram bevallen? Het zal nog wel wat duren voor je weer zo kwiek naar school loopt, zoals wij dat van je kennen. Trees Schüller is bezig haar oude talen op te halen, misschien kreeg ze dan een goeie baan – dus door Vader’s lessen! – Anneke heeft plan nog een week hier te komen op doorreis naar jullie! Hemel wat vliegt de tijd (behalve als je misselijk bent!)– Hok wordt ingewijd in april in de Vrijmetselarij.

Dag Eida.

[Randje pag. 1]

Zus Schüller is 2 maart jarig. – Didi Palm was het zusje van Annie Rutgers-Palm. Ze deed toen ook gymnasium. [5]

HOK

G. Van Jan Schüller hoorde ik dat mijn inwijding in de loge in maart of april zal plaatsvinden. Zelf heb ik er nog geen bericht over, dit zal binnenkort wel komen. – Gelukkig dat Vader nu al zeer veel beter kan lopen. Het is inderdaad erg vervelend om de hele dag tot niets doen gedoemd te zijn. – U kunt bij elke fotozaak de Kodascope Film Splicing Outfit krijgen. Hiermee kunt u gebroken filmpjes aan elkaar solderen. Het is erg gemakkelijk. Een uitvoerige en eenvoudig te volgen gebruiksaanwijzing is erbij. Tegenwoordig hebben we een speciale belichtingsmeter voor het filmtoestel, zodat ongelukken als de laatste film van Axel niet meer zullen voorkomen. Het instrumentje was wel erg duur, maar het brengt zijn geld toch op. – De verhalen over Berretty in verband met het Uiver ongeluk gingen hier al direct na de ramp de ronde. Blijkbaar heeft men iets te verzwijgen, daar men zo lang talmt met het rapport Van der Maas[2].

Dag Hok.

EIDA

19-2-’35.

Geliefden –

Fijn dat Vader weer naar school was al was het dan met 2 stokken – Wat zal hij zich ongelukkig gevoeld hebben – we hopen maar dat het nu alweer een eind verder is. Ik kan me voorstellen dat de eerste schooldagen erna geen grapje waren. Gelukkig dat iedereen zo meewerkte. – Is Moeder ook alweer wat uitgerust. Ongelooflijke hoeveelheden bezoekers heb jullie afgewerkt, daarover doet een ander een jaar en jullie 3 weken! – Axel is op ’t ogenblik in de box, toen hij erheen moest brulde hij eerst hard; als hij wat moe is, brult hij om alles. Daarnet nam ik hem mee naar de trein, collega’s wegbrengen van Hok, dáár heeft hij zijn ogen uitgekeken. Hok liet hem alles zien. Thuisgekomen zou hij met zijn fietsje gaan spelen, het rode driewielertje waar hij nog steeds niet op kan rijden, maar dat desondanks een geliefkoosd speelgoed is. Hij zette het fietsje naast zijn wasbak, die de hele morgen gevuld in de zon staat, om warm te worden, en ging het overgieten met water. Annah, die het zag, maakte een aanmerking en trachtte het fietsje wég te rijden, maar Axel doet altijd zijn eigen zin als hij de kans krijgt en ging door. Ter afleiding gaf ik hem ajer djeroek in de voortuin, op het platje, waar hij zoveel mag morsen als hij wil, ikzelf zat op de studeerkamer en door het open raam [2] reikte hij zijn zilveren beker aan en wou op Hok’s plaats zitten. Hij kan nu zelf de deuren openmaken, al is het nog met veel rukken, daar de knoppen hoog zitten. Maar bij het bureau gekomen, wou hij juist met de lijmpot spelen, waarop ik hem verwees naar de box. –  In de box gekalmeerd, wandelt hij nu voor huis met Tommy aan de ketting, wat hij heerlijk vindt. Hij heeft steeds zijn liefste lachje voor Tommy. Als hij aan tafel een dik verhaal doet, hoor je alleen duidelijk tussen de woordenvloed, “auto” en “Tommy”. – We hebben een stoomwals op ons weggetje en die trekt in hoge mate zijn aandacht. Gister is hij met zijn fietsje ernaast gelopen, reed ook achteruit als de wals terugging, wel een uur lang. Nu met Tommy op de weg kan hij zich ook urenlang vermaken. – Hij heeft een erg goed geheugen voor wat hij het voorlaatste deed. Hij had zijn plak chocola gister op tafel gelegd en was met zijn autootje gaan spelen. Op Hok’s vraag waar is je chocola, keek hij direct naar de plaats waar hij het gelegd had. Als we dan in plaats daarvan een leeg stuk papier neerleggen is hij ook niet tevreden maar weet zeker dat hij de chocola zelf daar neerlegde. – Vanmorgen riep hij al om half 6. Gister moest hij ook al om 7 uur erin liggen omdat wij naar ”Dood water” gingen ter ere van 18 februari, een erg mooie film, maar wel wat lang zonder actie hier en daar. Axel was dus al vroeg wakker vanmorgen. Hij brult dan, maar pas wanneer hij zijn bed al nat heeft gemaakt, nooit ervóór. Echt vervelend. Hij zegt dan zelf al “bah” maar negeert mijn uiteenzetting dat hij éérst moet roepen. [3] Ik kleed hem dan uit en zet hem op de po, soms gebeurt dat ook middenin de nacht. Het is misschien toch maar het beste als ik hem om 11 uur een plas liet doen, maar soms ook wanneer dit eens voor komt, is hij ’s morgens tóch nat. Daarnet zelfs kijk ik naar buiten, doet hij kalm een plasje op straat door zijn broek heen, hij vindt er nog steeds niks aan! Enfin, ééns moet hij het toch snappen! Het is alleen te hopen vóórdat zijn zusje komt! Ik ben erg benieuwd hoe hij dáárop zal reageren. Op ’t ogenblik snapt hij dergelijke dingen nog helemaal niet. – Deze week toen het regende, speelde ik jullie speelliedjes voor hem door; hij wil zijn handen niet op de mijne doen, is daar veel te beweeglijk voor. Hij moest ondertussen zijn autootje achter het boek langs laten lopen en ik mocht alleen die liedjes spelen waarvan de plaatjes hem bevielen. Naar de wijsjes luistert hij nog niet, wacht ook niet tot het uit is met omslaan. Maar ik zal er toch maar mee door gaan, ’t is zo leuk als hij er interesse voor krijgt en al doende leert men! – Hij heeft nu van Hok een heel klein autootje gekregen en van karton maakte Hok er een garage bij met deur en een raampje. Als hij nu eet, moet dat altijd op het plankje van de kinderstoel staan, dan schiet hij het vlugst op. Zonder speelgoed kan hij niet eten. Vind je ’t slecht opgevoed? – ’s Morgens eet hij alleen een zachtgekookt ei en een kroes thee, verder helemaal niks tot [4] een glaasje djeroek om 10 uur. Om half 1 eet hij dan een groot bord rijst met groente, tenminste als het erwtjes, boontjes of bruine bonen zijn, want spinazie en sla lust hij niet. Merkwaardig dat hij de hele morgen op zo weinig kan leven, maar trouwens meer mensen doen het, als ik maar niet hoef! Ik begin nu ook al steeds hongeriger te worden. Soms eet ik 3 boterhammen en voel me volkomen leeg, maar soms ook kan ik maar weinig tegelijk eten en heb na een uurtje weer honger. Ik kan nu in een nette japon niet meer zonder korset, kocht er een bij Toko de Zon voor ƒ 4.- die ook een maagstuk heeft, een hele goeie, ik nam er een met veters van achter, zodat ik hem kan blijven dragen, misschien ook zelfs nog ná de baby. Maar ’s morgens gebruik ik hem niet, want je moet er steeds rechtop mee zitten. – De zussen weten nu ook al van de baby, onze buurman Cas was juist bij ze en vertelde gezellig van hen, gelukkig is Thijs weer beter. Hij komt op Hok’s receptie maar we weten nog steeds geen datum. – Axel loopt nu op ’t smalle stenen muurtje in de voortuin, hij houdt al veel van klimmen! – Tegen poezen is hij onuitstaanbaar, trekt ze de haren uit, zodat hij al menige krab te pakken heeft. – Ik ben razend slaperig elke dag, maar toch waren we zaterdagavond op het schermfeest waar Jo Olivier ongeveer alle prijzen won. Hij schermt erg goed en is de oudste, maar toch nog de beste, keurig. Hij was ’s morgens bij ons op de thee, erg aardig, is vol over Emmy (als zij het maar ook over hem is!), deed jullie de groeten, zei “u” tegen Hok, gek hè. Ze roeiden door op het nacht-

[Randje pag. 4]

feest, wij tot 2 uur. Het was wel enig al die officieren en chique dames! Ze hebben die hele week de hele dag geschermd en ik ben ook nog overdag gaan kijken, heel aardig.

Eida. [5]

HOK

G. Gelukkig dat Vader weer zover is dat hij weer naar school gaat. – We hebben nieuw papier, dat helaas doorloopt! Axel en ik gingen zoeven naar de hertenkamp bij de Riouwstraat. Axel was erg opgetogen. Hij gaf de beesten zelf brood, maar wanneer er een te groot gedrang was, liet hij het aan mij over. Daarna gingen we naar tennissen kijken en toen naar de stad. Hij wil nog altijd geen “Pappa” zeggen; het is nog steeds Mamma of Eidje. Verder zegt hij i.p.v. taxi “tata”, wat ook water betekent. Heel goed zegt hij “mee” als hij mee wil in de auto. Tommy is zijn grote vriend, die laat ook alles met zich doen, zonder boos te worden. Axel pest hem vaak, b.v. staart trekken, of aan zijn poten hangen. Maar vaak ligt hij ook met Tommy onder de tafel of onder een kast. De bijdrage voor de filmpot zal welkom zijn. Het boek dat Moeder voor me bestelde, is juist aan. Erg bedankt. Wil Moeder misschien voor me bestellen bij Martinus Nijhoff: B.G. Escher, Algemene geologie, 4e druk, gebonden, uitgave Wereldbibliotheek, 1934. Ik moet me prepareren voor de geografische cursus. Bij voorbaat bedankt. – Ik vertelde u reeds, dat de Japanse lessen niet doorgingen. Ik kon er niet meer bij. Wellicht zou ik die cursus ook niet tot het eind hebben kunnen volgen.

Dag Hok.