EIDA

6 sept.’32

Geliefden –

Het hoeklampje in de voorkamer is van perkament – We kochten het klaar; het nieuwe leeslampje past er beeldig bij. Dit maken we vast aan de boekenkast, schuiven een grote stoel achteruit en kunnen zo lekker lezen. Het is te schel om aan het boek zelf vast te maken. Annie Schüller heeft de “Komedianten” juist uitgelezen. Ik ben er nog niet aan begonnen, heb nog zoveel andere dingen. Ik lees nu alleen boeken over China. Je moet weten, mijn causerietje is uitgesteld tot deze week vrijdag. Het is wel jammer dat jullie niet kunnen luisteren. Het zou grappig zijn als Anneke het deed. Hoe vind je dat Anneke plastische danslessen gaat geven en nog wel bij Erna in huis, die mag ze daar dan ook wel wat voor geven. – Vandaag waren jullie verleden jaar nog hier, zelfs pas halverwege, jullie kleinzoon was al 2 weken en nu is je tweede in aantocht. Ik heb opeens ook het vaste idee dat het een jongen wordt, omdat ik ineens zo dik ben geworden. – Zondag waren we op Maswati en Annie liep op haar laatste benen, die 2 x zo dik waren als normaal. Zij wisten nog niets van onze baby en toen ik uit de auto stapte zei Annie, dat ik zo dik was geworden, zonder verder ergens aan te denken – ik heb het toen natuurlijk verteld. We hebben fijn de hele dag bij hen in de tuin gezeten maar moesten ’s avonds met hun auto terug omdat onze accu leegliep, als we met lichten reden. De volgende morgen kwam Annie ineens in onze auto aanzetten. Ze had weeën gekregen en mag van de dokter nu niet meer weg, hoewel het niet aanhoudt. Ze zit nu nog steeds bij ons en weet niet wat ze moet verwachten; misschien duurt het [2] nog wel een poos. Morgen gaat haar dokter op reis en dan krijgt ze een ander, misschien nog wel zo goed, want die is Vrouwenarts – Annie en ik gaan nu samen naar de kapper. Ik laat m’n krullen er lekker afhalen – het is wel treurig, dat ik er maar net een half jaar plezier van heb gehad, maar m’n haar groeit angstwekkend vlug. Het is zeker nodig dat ik m’n hersens weer eens goed ga gebruiken want daar groeien je nagels en haren hard van als je dat niet doet.

Dinsdagmiddag: ik ben weer als vroeger met korte steile lokken, vanachter is nog wat golf en als ik het was komt er misschien nog wat meer. Maar het is meer dan treurig, want ik zie eruit als een kale kip! En nu moet ik morgen aan het IEVVO-bestuur worden voorgesteld, werkelijk niet op m’n fraaist met een omvang van geweld en een gladde kop! In elk geval zullen we maar zeggen dat ik hen des temeer mee zal vallen als ze me over 4 maanden weer aanschouwen! Morgen treed ik dus voor ’t eerst op als IEVVO-commissaresse-archivaresse, ik ben benieuwd naar de andere bestuursleden, ken er trouwens al 4.

Morgen worden de Statuten behandeld – in Batavia hebben ze nl. een boekdeel met die dingen gevuld en wij houden meer van kort maar krachtig.

Het is nu al 8 uur. We zijn net even de stad in geweest voor een nieuwe ketting voor Tommy; toen wij nl. op Koninginnedag bij Tek Bheng op visite waren en Tommy alleen was in de auto – heeft hij zich losgerukt en zijn leren ketting kalm in tweeën, wat een schobbejak hè.

Annie’s pijnen zetten niet door – misschien gaat ze morgen weer weg.

M’n groene jagershoedje is gister door Annie afgekeurd, past niet meer bij m’n figuur. Nu ga ik weer de grote witte dragen van Gerzon, al is de bol niet plat genoeg voor de tegenwoordige mode! [3]

Na m’n verjaardag, is Baukje niet meer hier geweest. Nu Egbert al 1½ week weg is, gaat ze ’s middags en ’s avonds niet meer uit, om haar huisgenoot gezelligheid te geven.’s Morgens schijnt ze ook andere dingen te doen te hebben – ik ga aldoor naar haar, maar ze komt nooit hier. Ik wil nu eens afwachten. Gistermorgen zou ze komen, maar er gebeurt niks.

Vanmorgen kwam Annie Hetzel plotseling aangefietst en m’n logé hielp converseren, hetgeen altijd erg lastig is met haar, waarom weet ik eigenlijk niet. Ik wil haar steeds in de Vivos hebben, maar ze ziet me, geloof ik, bepaald voor zeer intellectueel aan, vooral nu ik vertelde dat ik door de radio zou spreken! Maar wat had ik kunnen presteren als Hok er niet geweest was!

Morgenvroeg komt Lous Groeneveld M. hier, je ziet hoe beminnelijk men me ineens gedenkt! Vrijdagavond waren Hok en ik een uurtje bij hen. Maar we spreken elkaar té zelden om al te geanimeerd te converseren. Met Lous alleen, vind ik het gezelliger. Wim schijnt trouwens ook al ruim 40 te zijn, is dat waar?

Wat hadden jullie het daar fijn in Wolfheze, fijn dat daar geen autoweg langs liep en er niet eens een grammofoon of radio was. Dat is toch wel iets heel bijzonders voor tegenwoordig. Dus dáár komen de echte stilteliefhebbers. Ik ben benieuwd hoe lang jullie gebleven zijn; en hoe Vader en Emma het in Amersfoort hadden. Anneke schreef me net enthousiast over Breêroô’s gedicht, enorm geestig. Ik heb het aan Jan en Tine gestuurd, die zullen ’t vast ook kunnen appreciëren.

Anneke stuurde erg leuke kiekjes uit Singkawang  - wat hadden [4] ze het daar fijn aan zee. Die baan van Thijs is toch zo gek niet! Wat Anneke’s hoofdpijnen betreft is het natuurlijk (?) een pure fantasie van onze dierbare Mamma! Je bent werkelijk knap in het aanvoelen van je kindren’s gevoelens, maar je moet niet te ver gaan en ons allerlei toeschuiven wat niet bestaat! Zie zo, nu weet je het – even afzoenen ●●! Maar we zijn tenminste blij dat je heel wat beter bent dan Mevr. Schüller!, die een aanslag op Jan fantaseerde naar aanleiding van een hak in zijn been!

Houw is inderdaad ontslagen, maar wordt nu een deftige heer!, liefst plaatsvervangend lector aan de Universiteit (Medische) in Batavia, waar hij ook college moet geven. Hoe vind je zoiets! Net iets voor hem, ik geloof niet dat hij ooit werkeloos zal zijn! Hij is nu weer eens in de Chinese Vereniging getreden, waarvan hij nu al het werk doet, hij is wel actief hè!

Hok heeft een nieuwe tennisclub, achter Hotel Preanger, 3 maal in de week. Het zou wel leuk zijn, als hij het daar prettig vindt, dan kunnen we onze buurman de rug toekeren. Ik kan hier ook altijd bij en ’s morgens kan ik in een damesclub.

We hebben Lautje te logeren gehad – Tommy en hij waren beide enorm uitgelaten, [doorgestreepte tekst] (nee, de kiekjes heb jullie al! dit voor Moeder die juist wat doorgestreept is gaat ontcijferen!)

Nu Annie hier is, zijn we niet naar “Kongress tanzt”[1] gegaan, waar Vader verrukt van was. Annie beweert dat iedereen, die het gezien heeft, ontevreden is.

Hok is bezig m’n lezing na te kijken, hij krast er aardig in. Gister kreeg ik hem terug van Irene, wier man hem eerst horen moest, maar die hem goed vond! Zeer vereerd hè!

Tek Bheng is plotseling weer uit het Ziekenhuis vertrokken omdat het nog 2, 3 maanden kan duren en ’t hem ƒ 22.- per dag kost omdat hij ook diathermie moet hebben. Hij ligt nu bij zijn broer in Andir, die met die Inlandse getrouwd is, hoe hij daar goed verpleegd [5] moet worden, is me een raadsel – ik mag er nu niet alleen heen, geen stijl! – Maar ik wil beslist weten hoe hij daar ligt – hij moest maar bij ons komen, alleen is mijn toestand wat minder geschikt voor verplegen!

Die groene jurk van mij op het kiekje met Tineke, is aan één stuk, geen losse overgooier. Hij wordt nu opnieuw gemouwd en “gebefd”[2] omdat dat wit langzamerhand ook groen is geworden door het doorlopen – dat groen verkochten ze hier voor kleurecht.

Dag, ik moet nu aan Dien wat schrijven. Eida

We vechten om het leeslampje!

HOK

G. Hoe vindt u Eida’s moed voor de radio? Knap hè. Tek Bheng is nu onder behandeling van een Inlands kruidkundige, die hem genezing garandeert binnen een paar weken. Het is alles met medeweten van de behandelende geneesheer gebeurd, die nu ook nog alle dag bij Tek Bheng komt. Er is dus deskundige controle. Dat hoorde ik vanochtend van zijn broer, die ook mijningenieur is.

Ik ben lid geworden van de nieuwe tennisclub. Daar heb je tenminste mensen om tegen en mee te spelen. Met de petroleum gaat het nog altijd door. Ons banksaldo stijgt met de maand. Maar we geven ook wel uit, meer zelfs dan ons salaris, wat eigenlijk niet erg verstandig is.

Dag Hok.

EIDA

Maar dat komt door de ondersteuningen. – We zullen toch wat gaan bekrimpen – de nieuwe baboe is keurig begonnen door aan gas ƒ 2.- goedkoper te zijn dan de vorige.

Vrijdagmorgen: wat een enorm leuke kiekjes!! Over de rest in de volgende brief.

EIDA

30 aug.’32

Geliefden –

Wat heb jullie me verwend, meer dan fijn – Wat een zalig pakket, Hok en ik keken aldoor met verstomming dat er nog meer in zat en wát een moois! Ik ben met alles hoogst ingenomen. Wat een beeldig kleed voor de voorkamer en ’t past precies, hoe kon jullie het zo uitmikken en dan de kleuren, zo mooi bij de meubels. Wat een werk, hoe heb jullie dat zo voor elkaar gekregen, zeker direct begonnen na Hok’s verjaardag. En het leeslampje precies erbij passend en juist waar ik m’n oog al op gevestigd had, want je kunt ze hier ook krijgen, maar alleen in felle kleuren, niet deze mooie en voor ƒ 5.-! Een fijn dik boek, de volgende week begin ik erin. Op ’t ogenblik lees ik alleen over China voor m’n radio causerie van vrijdag, al over 3 dagen, ik heb voorlopig geen laxeermiddel meer nodig! En de stoffen voor de jurken ook fijn, dan heb ik meteen wat moois voor na de bevallig! En het boekje met kruissteekjes en Emma’s chocolaatjes – ik vrees dat ik vaak wat in m’n linnenkast te doen zal hebben! Hok zorgde ook voor chocolaatjes voor dat doel, gelukkig dat ik 2 kasten heb. Hok had lange nogastokjes en toen ik in de eetkamer kwam, stond er op de piano daarmee geschreven “Vive Eid”; “leve” kon er net niet uit! En Jo’s zijden schoentjes ook allerliefst, het spijt me ontzettend dat die net niet op de kiek staan, ik zal Jo maar zeggen dat ze vóór Tommy liggen en niet goed uitkomen. Hok zou nl. alles aandragen voor de kiek en vergat (?: het is Japans!) juist dat, treurig. Em al die blikjes, het is zalig, teveel om op te noemen! – Mam, nu over ’t feest. Zaterdagavond maakte ik eerst de hors d’oeuvre in orde, daarna reden we wat om en om half 9 kwamen de Kreikens – We praatten genoeglijk, vreselijk gelachen [2] Egbert wordt met de dag gekker. Hij vertelde een mopje, zoiets als van die “dooie voeten” je weet wel indertijd op de Pier; ik heb weer ontzettend gelachen. Het was overigens de laatste keer dat we hem voorlopig zullen zien, want morgenvroeg gaat hij naar Semarang – tot ± 20 sept.,  akelig. We bridgeden wat, aten vruchten op water en lekkere koekjes en om kwart voor 12 was Kasan klaar met de tafel – Ze vonden het eten erg lekker, de hors d’oeuvre had 9 soorten, iets nieuws was schelvislever op roggebrood, maar helaas vond Hok dat het minst geslaagd, maar de rest zeer, daarna bouillon, asperges, taart, vruchten, koffie, om 12 uur hief men het glas en Egbert kwam direct met een halsketting voor me. Hij had nl. indertijd beloofd één van “bakstenen” voor me te zullen maken en zei nu heel geestig dat die gebroken was en alleen het koord over was; waar het wel op leek omdat het 5 koordjes waren van heel kleine kraaltjes, zoals jullie witte uit Port Said. Dit kettinkje paste precies bij m’n lichtgroene jurk, verwijdbaar, die ik die avond voor ’t eerst droeg. – Hokje bracht een wit avondtasje beeldig maar erg besmettelijk zodat ik hem maar voor een zwarte zal ruilen – een flesje 4711 Chypre, zalig – beeldschone vuurrode slofjes met zilver doorstikt, Chinees handwerk, precies bij m’n rode kimono – een leren tas ook beeldschoon natuurlijk en nog een pingpongspel als schadevergoeding dat ik nu niet tennis!, dat hij voor me “gerookt” heeft – want hij kreeg het voor zijn sigarettencoupons. Om kwart na één vertrokken de Kreikens en wij bewaarden het pak van jullie fijn voor de volgende morgen – inderdaad precies zoals Moeder het beschreef, zaten we samen op ’t stoepje met een kopje koffie met het pak tussen ons in – daarna Anneke’s pakje, een Dajakse doek – ons huis wordt aangekleed, echt fijn! – We aten ook een stuk taart, die Hok besteld had met chocola + noga + room + cake, zalig. We hebben hem samen helemaal verslonden, alleen de Kreikens ieder een stukje, maar verder kregen we geen bezoek! Wat een rust!

Na ’t ontbijt gingen we gedrieën (Tommy’s jonkjes waren allebei [3] naar hun nieuwe tehuis) naar Lembang, waar we in de tuin zalig zaten met een glas aardbeien met slagroom. Hok las Helène Wilfuër uit en ik al m’n post, die heel uitgebreid was ± 15 stuks. Van al m’n clubgenoten behalve Stan van Dorp – dus allemaal er op tijd aan gedacht! Ook van Emy, die heel fleurig schreef, ze geeft gelukkig de moed niet op. – Dien’s eerste brief na de baby. Binnen 2 uur was alles afgelopen, haar autorit naar ’t Ziekenhuis was ’t ergste, ze is nu weer thuis maar Job is niet gekomen, daar ze zich niet lekker voelde, jammer. Ze schrijft dat er heel wat te doen is met zo’n breekbaar hummeltje, aan 60 luiers heeft ze net genoeg. Dat is de eerste P.S. baby! Emy zocht haar nog op in ’t Ziekenhuis, ze kunnen goed opschieten, erg leuk. Nico heeft uit onze naam “Chinese” anjers aan Dien gebracht, wat een grapjas hè! Ik had gevraagd bloemen of vruchten.

Tante Leidie wil komen vóór- of nabakeren – vóór lijkt me dan wel het beste of lang erna. We zullen zien.

Fijn dat tante Jenne weer verzoend is met haar schoondochter, althans dat schreef ze. Ze was ook verrukt over Moeder’s uitzicht, iedereen zegt dat je er zo jong uitziet, knap zo!

Om 1 uur aten we weer thuis en daar lag een telegram van Houw, hij had er zeker die dag pas aan gedacht! En een eigen geverfde witte sjaal met kleuren van Irene met viooltjes van haar kinderen. – ’s Middags moest Hok nog even naar G.B. en daarna naar de bioscoop (I killed a Man) schitterend gespeeld, maar erg aandoenlijk – m’n eigen zakdoek was niet genoeg! Jullie kent die film zeker wel, speelt in 1919 en een jongeman heeft een obsessie omdat hij iemand doodgeschoten heeft, ’t is ook uitstekend opgenomen. De priester zegt: laten wij ’t verleden vergeten en aan de toekomst denken en dan zie je [4] ondertussen al die jassen met ridderordes, en zulke dingen steeds. –

We vierden het dus fijn. De volgende dag kwam een theemuts van Henk en Riek, door Riek geweven – het toppunt is dat het dezelfde kleuren zijn als van jullie tafelkleedje – de kamer is werkelijk om er de hele dag te zitten! –

Dien wil nog wat sturen voor de baby, wat een verwennerij hè!

Tine Schepers schreef ook nog even. Ik zal haar jullie vers sturen dat je voor het 40-jarig feest maakte. Wat geestig is dat – zonde dat wij Vader niet gezien hebben. Hoe kwam je aan het kostuum, Paatje – Ik zie je daar al staan voordragen zelf me tranen in de ogen van geestigheid, enig! Hoe vonden ze het wel, was Moeder er helemaal niet bij? –

Tante Leidie schreef een vliegbrief en kon dus vertellen dat ze jullie op 9 aug. gezien had, dus jullie zijn er toch even samen geweest, dat is fijn – Hoe was jullie  vakantie naar Wolfheze – jullie bekijkt ons landje nu eens goed hè – dat wordt veel te weinig gedaan!

Zeylmans van Emmichhoven stuurde een grote bloemenmand zondag, enorm gewoon. Hij is nu naar Semarang met verlof, dus ik moet hem nog bedanken.

Tek Bheng heeft er niet aan gedacht. Maar die heeft zoveel te doen met zichzelf, de stakker. Ik was donderdag en zaterdagmorgen bij hem – je kunt echt merken dat hij nooit iemand op bezoek krijgt, hij is altijd erg blij met me. Eerst bracht ik hem vruchten, later stuurde ik nog bloemen, mooie anjers zoals hij ons vroeger zo vaak gaf, later nog eens andere kleuren. Morgen krijgt hij weer nieuwe. Verbeeld je een bloemenliefhebber als hij zonder één bloem op z’n kamer. Hij had een nare Zuster en gelukkig kon ik hem overhalen naar een andere kamer te verhuizen, waar hij nu 2 aardige heeft. Ik ben zo blij al ik iets voor hem doen kan. Hij heeft last van zijn lymfeklieren, [vervolg op pag. 6]

[5]

HOK

30 augustus 1932

G. Eida’s verjaardag is zeer genoeglijk verlopen. We hadden de avond tevoren, zaterdag, een dinertje met de familie Kreiken bij ons aan huis. Het was tevens een afscheid, omdat ze plotseling overgeplaatst werden naar Semarang. Het dinertje was lekker en om 12 uur hebben de Kreikens Eida hun cadeautje aangeboden, bestaande uit een ketting met alle kleuren groen, passend bij de jurk die Eida aan had. Dit is ook de jurk die u op de kiek ziet. Ook heb ik haar toen maar mijn cadeautjes gegeven, bestaande uit een paar sloffen, een avond- en een morgentasje, een tafeltennis die ik voor haar gerookt heb (een premie van de sigaretten waaraan ik verslaafd ben) en Chypre 4711 eau de Cologne. Het pak kwam keurig op tijd, het werd de zondagochtend geopend. Op de kiek kunt u zien hoe blij de jarige met de overvloed van cadeautjes is. Zelfs Tommy kwispelde erg en wou perse mee op de kiek komen. Zie haar zich schrap zetten om niet weggenomen te worden. Het tafelkleedje past goed op het tafeltje en bij de verdere meubels. We komen zo zoetjes aan in onze bullen. Eida heeft maar eventjes 24 à 35 cadeautjes binnengehaald. Riek en Henk stuurden een zelf geweven theemuts. Die kwam jammer genoeg een dag te laat aan, zodat hij op de kiek niet aanwezig is. Die ochtend zijn we kalm met ons tweetjes naar Lembang getuft en de hele ochtend in de schaduw gezeten, met al de verjaarsbrieven. Het waren er een heleboel. Zelfs Emma heeft 4 kantjes gestuurd, wat zeer geapprecieerd is. Het was een prachtige dag. En de aardbeien met slagroom waarop we onszelf getrakteerd hebben waren heerlijk. Die dag hebben we petroleum ook laten rusten. Het begint me de keel uit te hangen, maar ik zou dom zijn ermee te eindigen.

De Jongh wordt morgen officier van Oranje-Nassau. Fijn voor hem, vooral wanneer u bedenkt dat tot nu toe de lintjesregen nooit of zeer zelden de Mijnbouw heeft bezocht. [6] Hij is momenteel op reis zodat we pas bij zijn terugkomst hem kunnen complimenteren.

Dag Hok.

EIDA

[Vervolg van pag. 4]

heeft opgezette voeten en steeds hoge koorts. Hij is nog even mager en heeft al veel grijze haren, die stakker.

Trude kwam vanmorgen nog met een beeldige rozen gelukwensen – ze had het glad vergeten. Morgen is ze zelf jarig en nu moeten we er eigenlijk wel heen, maar Hok heeft geen zin!

Hok heeft me fijn op weg gebracht met de lezing over de Chinese vrouw, ik ben te zeer een warhoofd om een draad erin te maken, ik laat m’n gedachten maar rollen. Dat kan wel in een brief, maar zo in ’t openbaar, als iedereen het kan horen, is het wel wat raar. Fijn als je een logische man hebt!, en één die je helpt bovendien.

Van Anneke vanmorgen een brief van 4 vellen, geweldig – hij was wel wat laat voor m’n verjaardag, maar dat kwam door hun reizen. Enfin ze heeft de schade van de keren dat ze niet schreef, mooi ingehaald.

Miel Prager kwam opeens binnenlopen, vrijdag, hij is met Java verlof en ging nu naar Jantje Molière, die met 1 oktober is ontslagen, sneu hè. Hij vertelde van Anneke dat hij ’t zo gezellig daar gehad had en dat Wytje al zo groot is en dat de warmte hen erg mee was gevallen, dus Mam alweer een bewijs dat je overdrijft! 

Dag Eida.

[Randje pag. 1]

Deze brief komt tegen Emma’s verjaardag, hartelijk gelukgewenst, ze krijgt wel een vliegbrief van ons, dit is nog zo lang vooruit. Dag Eida.

EIDA

24/8

Geliefden –

Het is al ruim half 8 namiddag en ik sterf van de hitte. Trouwens tegenwoordig heb ik het nooit meer koud, ook weer om dankbaar voor te zijn, hoewel het ’s morgens weleens al te bar is. Verder heb ik niets aan te merken, oprispingen komen niet veel meer voor, alleen als ik een lege maag heb. ’s Nachts heb ik nog wel opeens kramp in m’n voeten, zonder enige reden zodat ik als een wilde overeind spring! De hondjes oefenen me vast in ’s nachts opstaan, d.w.z. vooral toen Hok er niet was maakten ze ’s nachts veel kabaal, zodat ik minstens dacht dat er één vermoord werd. Had je van mij gedacht dat ik voor hen over zou hebben uit m’n bed te komen!! Maar nu hebben we ze in de voorkamer ’s nachts met dichte deur, zodat we niets horen. De eigenaressen mochten de hondjes al hebben, maar opeens ziet de moeder van het kleine meisje, Tommy´s hartsvriendin, er tegenop, vrezende dat haar meubels, stoelen en poefen en haar kleden eraan zullen gaan. Graag of niet! [HOK ze moesten maar een opzette poedel nemen]. Maar het meisje was al te erg teleurgesteld, zodat het wel dóór zal gaan, maar pas eind van de week. Wij vinden ’t wat goed, ’t is zó’n gezellig gedoe, als ik thuiskom komen ze nu alle drie enthousiast aanrennen, zo plezierig. Hok heeft ze natuurlijk al geleerd aan tafel te bedelen. Dus zitten die kleine gedrochten ook al vol verlangen naar een botje, naar boven te kijken. Bij voorkeur geeft Hok ze dan samen één, zodat ze gaan vechten, om de beurt mogen ze erop kluiven en tot slot Tommy, die ’t snel geheel opeet, zo mogelijk, dat de kinderen er niets meer van krijgen, een liefhebbende moeder! Je moet hier de hele dag met je ogen naar de grond lopen om [2] niet over de een of ander te vallen.

Schreef ik je al dat Egbert en Baukje op mijn verjaardag met enige vrienden en kennissen de hele dag naar Hack’s Radium Hotel[1] gaan en de Kawah Kamodjan. Jullie herinneren je de Kawah Saär e.d. toch nog wel? Zie de kiekjes. Baukje zei dat Hok eerst de dokter moest opbellen of ik ook mocht en nu vindt Sparmann ’t niet goed, de drakepit! Overigens wel geschikt want omdat ik ’s nachts mijn verjaardag wil vieren, zou ’t me toch te vermoeiend zijn daarna de hele dag uit te gaan. Sparmann heeft speciaal bezwaar tegen lang achterelkaar autorijden. Nu, ik vind dat ook niets plezierig! Komt mooi uit, maar ’t is sneu voor Hokje, enfin hij moet er ook wat van merken dat hij een spruit zal krijgen, zullen we maar zeggen. De spruit is hoogst rumoerig, op elk ogenblik trekt hij m’n aandacht, echt gezellig, je bent nu toch nooit alleen! Onder de Soendanese les was hij aan ’t huppelen en ’s avonds doet hij ook steeds gymnastiek. Ik las net een bijzonder fijne, tedere brief in een Russisch boek “Hart zonder Land”, die een zeeman uit de verte aan zijn vrouw schrijft, als ze een baby verwacht, erg mooi zegt hij alles. ’t Is helemaal een bijzonder boek, als je kunt lees het – ik weet de schrijver niet. Het zijn allemaal korte verhaaltjes vol zin.

Irene heeft weer wat nieuws; natuurlijk kun je zeggen! We mogen nu als IEVVO-bestuur elke week het “damesuurtje” van de radio verzorgen. Het is een mooi aanbod en zo zal onze IEVVO gauw bekender worden, al mogen we daar absoluut geen propaganda voor maken. Je snapt, Irene strikte me direct voor een causerie, klinkt goed, maar ik zie me nog niet voor de microfoon zitten! Over de Chinese vrouw moet ik wat vertellen, het voordeel is natuurlijk dat je niemand ziet. Alleen zoiets in elkaar zetten, is het moeilijke, maar Irene wil me helpen en ik zou ’t leuk vinden, als ik werkelijk eens vrij zou kunnen presteren! Het zal zeker lastig [3] zijn elke week weer wat te doen, voordrachtjes e.d. komen ook in aanmerking. Mam, zouden jij en Emma ook kunnen helpen en allerlei gegevens op het gebied van de vrouw kunnen verzamelen. We hebben hier tenslotte niet zoveel contact met Holland en ’t zou leuk zijn van allerlei te horen; nieuws op huishoudelijk gebied, van tentoonstellingen, van de Vrouwenbeweging, van de filmliga misschien, van een filmster, van een schrijfster of wat dan ook – het Maandblad van de Staatsburgeresse, heb je dat nog altijd? Zou je ’t willen opsturen? Bestaat die Vereniging eigenlijk nog door wie jullie altijd goedkoop vlees hadden. De IEVVO gaat met 1 september een Moedercursus geven, dus dat is al een mooi iets – Wij werken voor de zedelijke, geestelijke en maatschappe-lijke opheffing van de vrouw en met het huishoudinternaat, zullen we al ’t een en ander bereiken, vooral daar we langzamerhand ook niet-betalenden willen opnemen. In juni is er al een kind geboren, een jongetje dat Ivo genoemd is, omdat de IEVVO het kind helemaal op wil nemen, daar de vader van de moeder wegliep al vóór de geboorte van ’t wurm en de moeder weinig verdient. Daarvoor hebben we weer iemand nodig, die daar in ’t huis woont en voor ’t kind ook ’s nachts kan zorgen, zo wordt er weer iemand aan werk geholpen ook. De directrice gaat overigens met 1 oktober weg, die Zuster Venema, die niet kon nalaten aan Jan en Alleman vervelende dingen over ’t tehuis te vertellen, hetgeen niet bevorderlijk was voor onze goeie naam en zonder enige reden. Er komt nu een echtpaar, dat in alle opzichten ideaal lijkt. Zij is niet alleen verpleegster, maar heeft ook een kappersdiploma, zodat we ook weer in die branche thuis zijn!, en haar man kan alles repareren en kan zeer artistiek houtzagen, zodat die op den duur ook wel aan ’t werk gezet zal worden. Je begrijpt nooit hoe Irene [4] altijd weer aan nieuwe, bijzondere mensen komt! Nu vrijdag zal ’t eerste “vrouwenuurtje” zijn. Irene vroeg Hok en mij bij hen te komen luisteren. Onze secretaresse, Juffr. Obertop, journaliste, zal de eerste beurt houden, ik ben benieuwd.

Ir. Zeylmans van Emmichhoven wil op onze auto zijn rijbewijs halen, hij heeft al een “internationaal”, maar dat geldt niet voor Indië. Zondag reed ik met hem. Hij is heel klein van stuk en kijkt nauwelijks over ’t stuur heen, kan niet goed bij de pedalen, maar verdraaide het een kussen mee te nemen, zoals mannen zijn! ’t Gevolg natuurlijk dat hij doodaf thuiskwam, nadat ik hem had laten draaien, achteruit rijden, door de binnenstad rijden. Hij vindt onze auto erg moeilijk, wat wij ons nu helemaal niet meer kunnen indenken. Ik kan me geen gemakkelijkere voorstellen!

Vanmorgen verzond ik een allerliefst pak voor m’n edele Zus – de strop is, dat een nachtboot het meeneemt, zodat het op zijn vroegst de 26e zal komen, althans de boot komt de 24e aan. Er zit ook wat voor Vader en Moeder in, maar ik zeg ook lekker nog niks, net als jullie, die mij nieuwsgierig hebben gemaakt, naar mijn pak. Als ze ’t zaterdag nog niet gebracht hebben, zal ik ’t postkantoor maar opbellen, want langer bewaar ik mijn geduld niet!

Dag Eida

HOK

Eida hebben ze nu weer eens gestrikt. Ze zal het er wel goed vanaf brengen. De vermoeienissen van Madoera ben ik nu te boven gekomen. De reis heeft 250 gld gekost, wat mij terugbetaald wordt. Momenteel zit ik weer elke middag te petroleumen. Het is geen moeilijk werk, maar uiterst vervelend en vooral wanneer je al een hele dag werk achter de rug hebt. We zullen maar zeggen, ter wille van de smeer enz. Zaterdag gingen we naar de Geheime Dienst van Brigitte Helm, een heel goede spannende film, met een zeer logisch opgebouwde intrige.

Nu dag. Hok.

EIDA

18-8-‘32

Lieverdjes –

Blij met jullie aller welzijn, speciaal na afloop van het examen. Als dat de 2 beroerdste dagen uit Emma’s leven blijven, mag ze toch nog wel tevreden zijn, dunkt me! – Hok is weer veilig op de aarde teruggekeerd. Hij is nl. terug ook komen vliegen, hoewel ik uit zijn brief had opgemaakt dat de heenreis zijn laatste luchtreis zou zijn, hetgeen ik jullie ook schreef. Maar toen hij hoorde hoe Dirk uit de eendaagse was gekomen en Hoogenboezem zei dat hij wel stapel zou zijn om met de trein te gaan, vond hij ’t ook weer fijn (en deftig!) maar te vliegen. Op ’t vliegveld was ook een ingenieur van onze Dienst toen ik Hok op Andir haalde en die was aardig verstomd dat Hok zich die luxe permitteerde (ƒ 90.- enkele reis!), maar ik deed natuurlijk of ’t doodnormaal was! Enfin – Hok kwam zo gezond en verbrand uit de cabine stappen, dat het wel bleek hoe goed zo’n uitgangetje is. Ik moest hem eigenlijk uitschelden omdat hij maandag kwam, hoewel we zaterdag hadden afgesproken [HOK ’t was geen definitieve afspraak], maar hij duwde me gauw een groot pak onder de neus, waar een beeldschone pyjama wit-zwart in zat, prachtige zijde: een wit jasje met zwart geborduurd en een zwarte wijde broek met wit ingezette geborduurde punten, zeer modern. Ik bewaar hem fijn voor als alles voorbij is, want de broek kan nu onmogelijk dicht! Hok heeft het erg interessant gevonden op dat boorterrein en Hoogenboezem was ook erg blij met hem; hij zit daar erg eenzaam en smoorheet, hoewel het ’s avonds wel wat afkoelt. Hok heeft inderdaad gassen geroken, maar hij kan nog niet geloven dat er petroleum zou kunnen komen – Enfin, ze [2] boren maar door en wachten af. – Toen Hok zaterdag weer in Soerabaja was, heeft hij in het mooiste hotel gelogeerd! De Rempten hadden al een paar logees en de Goudsmeden waar er niet erg op ingegaan dat Hok bij hen zou komen en waren ook niet ontsteld of teleurgesteld toen Hok in een hotel bleek. Ze schijnen nog steeds in een gemeubileerd huis te wonen, niets van henzelf, Hok vond het er niets genoeglijk toen hij er zondagavond at. De Rempten haalden hem over zondag mee een tocht de bergen in te gaan maken, maar daar hun eigen auto (een grote 8-cylinder Nash , nieuwe) vol was, is Hok met de Goudsmeden gegaan, die hij in alle opzichten heeft vrijgehouden, zelfs de benzine! [HOK ze konden anders niet gaan, hartelijkheid is toch maar alles] – Zo kon hij dus pas maandag thuiskomen! – Ondertussen ging ik zaterdag en zondag voor niets naar het station en zaterdag ook naar Andir vergeefs. Enfin, zondagavond ben ik toen maar naar de Groeneveld Meyers gegaan, die nog om half 7 in badjas en kimono buitenzaten. Ze vroegen mij te blijven bridgen, maar toen het bleek dat hun partners papa en mama v.d. Bos waren, dankte ik maar! Helaas was ik niet vroeg genoeg weer weg, want opeens stonden ze voor m’n neus en konden niet ontkennen dat ze me kenden! MamaMamma had natuurlijk weer direct aan me gezien van onze baby! – Van Dien nog niets naders, ik zal tot maandag geduld moeten hebben.

Vanmorgen haalde Baukje me met de auto van kennissen + chauffeur om te boodschappen. – Ze had een aardig patroon voor me opgescharreld, dat verwijd kan worden en nu maakt een naaister het voor me. Het kost me wel ƒ 15.- maar dan is ’t met de stof erbij toch nog maar ƒ 20.- en ik heb dan een jurk met een jasje.

Ik kocht ook de door Nora Bessem bestelde filetkant voor Betty’s [3] lakentjes, maar ze zal wel schrikken van de prijs, want ik heb ’t in de winkel moeten kopen, daar de mensen langs de deur het tegenwoordig niet meer hebben, waarom begrijp ik niet. Eén troost dat dit vast enorm sterk zal zijn. Het kost 15 cent per el, zowat als in Holland, denk ik, 4 cm breed.

We kregen een postpakketje uit Batavia van Ho en Mamma met allerlei, dat ze voor de Sembajang kochten. Van wat ze ons stuurden was wel te merken, dat ze ’t nu op wat bescheidener schaal doen; maar ’t schijnt niet mogelijk te zijn ’t hele feest na te laten. Mamma is de gezondheid in persoon (1.2.3.) sinds haar vis-enthousiasme, wat een vondst hè!

Van een nachtboot krijgen wij de mail ook maandagavond of liever dinsdagmorgen, dus dat is net als bij jullie. Wat doe je ertegen?!

Nee, Tineke Hijmans heeft er niets van gezegd dat jullie bij haar vader bent weggegaan . Dat penibele onderwerp vermeden we trouw. Even, toen ze vroeg hoe jullie ’t maakten, vertelde ik van Moeders narigheid, waarop ze gauw over wat anders begon. Hugo gelooft natuurlijk niet dat het van de arsenicum kwam en dat zal hij wel naar Semarang geschreven hebben. 

Erg prettig dat jullie niet aan mij merken, dat een vrouw hier geestelijk achteruit gaat, maar daarentegen letterkundige talenten in me ontdekt. Het is dus toch blijkbaar nog niet zo gek geweest dat ik met “de” Letteren heb willen aanpappen! Intussen is ’t heel wat anders om aan je familie over je eigen ondervindingen te schrijven dan aan een tijdschrift over een Vereniging. Van de IEVVO weet ik trouwens alleen de heel interne [4] kwesties, hetgeen natuurlijk betekent, de onaangenaamheden die men van iedereen en allerlei ondervindt, die Irene mij trouw vertelt, maar die niet voor ’t publiek geschikt zijn. Hoe ik dus nog eens aan “de Vrouw en haar Huis” zal moeten schrijven is me nog niet duidelijk. Irene heeft me nu gevraagd de vergaderingen en zo bij te wonen en op den duur moet ik hen bij de Vereniging van Huisvrouwen vertegenwoordigen. Ik moest alleen aan Irene zeggen dat ik de IEVVO boven die Huisvrouwen stel, maar daar ik ook meer voel voor ideële dingen, kon ik haar dat wel verzekeren.

Vandaag is het dus feest van de Haarlemmers. Ik feliciteerde Jan en Tine ook. Tine heeft Hok “de” pyjama helpen uitzoeken, daar hij toch enige uren in Batavia moest wachten. Hok is erg dol op hen, erg leuk, want ik ben ’t ook en nu wil hij wel de volgende maand Tante Leidie gaan halen om bij de Schepersen te kunnen logeren. Natuurlijk raadpleeg ik eerst Sparmann, wees gerust! 

Het is al zeker dat Egbert naar Semarang moet. Degene voor wie hij moet wijken is iemand van 53 jaar, die nog nooit heeft lesgegeven; is dat nie belachelijk Paatje, om dan nog te beginnen. Bovendien is de man echt verlegen en zegt dat als het hem niet bevalt, hij na 3 maanden weer uitscheidt. Dus veel gevoel voor de school heeft hij ook niet. Hij doet het alleen maar, omdat hij “maar” ƒ 800.- per maand! verdient en er nog ƒ 300.- bij wil hebben, zo laat het gouvernement met zich sollen, in deze tijd van bezuiniging! en tegelijk wordt er een conciërge ontslagen, die de hele administratie van de H.B.S. doet en vaak tot ’s avonds laat werkt, omdat hij bij zijn salaris van [vervolg op pag. 6]

[5] 

HOK

18 augustus 1932

gefeliciteerd met Oom Johan en Tante Trien!

G. Zo heb ik me dan erg verwend, en heb me vleugeltjes aangemeten om naar Soerabaja te gaan. De tocht was interessant, maar het duurde me te lang. Hoe verwend ik toch al ben! Met de trein doet men er 12 uur over, met een vliegtuig 5½ uur. Het was prachtig weer met mooi uitzicht. Verder helemaal geen last van luchtziekte; daar zorgen ze wel voor door heel hoog te vliegen in rustige lucht. Het zou anders geen reclame zijn voor de vliegerij. Na Semarang vlogen we zó hoog, dat ik die me gekleed had voor de hitte het te koud kreeg, en in de twee uren dat ik te Soerabaja was het maar niet warm kreeg. En dat op het heetste van de dag. Bij het dalen te Soerabaja deden mijn oren erg pijn; men daalde ook zo snel. Bij het terugvliegen had ik er helemaal geen last meer van. Het was fijn maar duur. Te Madoera heb ik het heerlijk warm gehad. Ik heb zoveel gezien, dat alles me nu door mijn hoofd dwarrelt. Ik had er een Buick tot mijn beschikking, waarmee niet langzamer gereden werd dan 60 km. Het was van tijd tot tijd wel wat te snel. Gelukkig dat de chauffeur zeer goed is, anders waren er zeker ongelukken gebeurd, omdat de Madoerezen nog niet weten uit te wijken. We hebben daar heel wat afgesjouwd. Een prestatie van die Hoogenboezem, die tenslotte al 65 jaar is. Wat het resultaat van de boring zal zijn, kan ik niet voorspellen. Ze boren maar door tot ze niet verder kunnen.

De Rempten maken het goed. Ik heb gezellig bij ze gegeten. Over Jan en To ben ik niet te spreken. Het zijn geen mensen van onze soort. In Soerabaja logeerde ik in een chique hotel. Ik had gedacht dat ze me niet zouden willen opnemen, want toen ik in de hall stapte, zag ik er allerminst chique uit. Een vuil wit pak, waarover ik bovendien tijdens het zeiltochtje over de Straat Madoera een paar zeetjes had gekregen, ongekamde haren, etc. Maar toen ik zei dat ik een van de 2 kamers met de hogere nummers wilde hebben, ontdooiden ze, waarschijnlijk in de veronderstelling dat ik habitué ben. Die kamers zijn namelijk de beste van het hotel. [6] 

De zondag ben ik met ze mee geweest naar de bergen. De Preanger is toch mooier. Ze juichten al wanneer ze door een bosje kwamen, terwijl wij het heel gewoon vinden om door een echt oerbos te rijden.

Jan en To wilden eerst niet gaan, omdat Jan al de hele week achter het stuur gezeten had, d.w.z. 600 km gereden had. Dirk vermoedde echter dat er wat anders achter zat, namelijk dat ze bezuinigen moeten, waar ik achteraf niet veel van gemerkt heb. Toen heb ik voorgesteld om hun de benzine, hun lunch te betalen en bovendien dat ik voor hen zou chaufferen. Toen wilden ze natuurlijk. En ’s avonds nodigden ze me uit bij hen te eten. Er zijn maar weinig keren dat ik op visite mijn ogen haast niet open kan houden, en één van die keren was bij hen.

Nu dag, Hok

EIDA.

[Vervolg van pag. 4]

ƒ 200.- ook nog ƒ 85.- militair pensioen heeft. Is dat niet schreeuwend onrechtvaar-dig! 

Vrijdagmorgen: ik heb net uitgebreid geconverseerd of liever gestreden met Prof. de Vos . Hok wou nl. 2 collega’s lid maken van de tennisclub, maar hij weigerde botweg en wil een besloten kring. Ondertussen kijkt hij mensen als wij uit de club weg, maar wij snappen niks! Ben je mal – wij mogen ook niet meer introduceren dan één per maand en bovendien willen zij 4 x per week spelen – Ze verbeelden zich dat hun spelcapaciteiten hoog boven de niet-professoren staan, waarop ik niet kon nalaten te vermelden dat Co Thijsse van Prof. van de Ley een wedstrijd gewonnen had. Waarop hij “jawel” zei, maar er even heel wat achteraan kletste, steeds de draad verliezend! Ik ben benieuwd wat Hok nu wil doen. Kun je je het Vosje en mij voorstellen met allerbeleefdste vriendelijkheid elkaar onaangenaamheden zeggend, kostelijk hè! Hok heeft er mij op afgestuurd in de hoop dat hij ’t mij niet zou weigeren, maar ik geloof (en hoop) dat ik “zijn genre” niet ben en zo viel alles in ’t water.

Suus Hortsink moet weer gas ingepompt krijgen vandaag, wist je dat er in één longholte 1200 cm3 gaat – ja Emma zal ’t wel weten, de halve dokter!

Lausanne is morgen 6 weken, ik wil ze nog niet kwijt! Het zijn zulke engelen! Toen ik dat tegen Egbert zei, verhief hij ze direct tot “kalongs” (= vliegende honden!) – Moeder moet vooral niet denken dat de baby al in november zal komen – Sparmann zegt dat je bij de tweede al aan ’t eind van de 4e maand 

[Randje pag. 6]

leven hoort te voelen – kwam dus uit op half december + speling = Kerstmis.

De vrouwen met academische opleiding zijn de Hollandse afdeling van de International Federation of University Women, die ook af en toe congressen hebben. – Het I.E.V. heeft net een nieuw bestuur gekregen en Irene juicht, nu zal er wel samenwerking komen. Het I.E.V. in Bandoeng heeft onder de bewoners een heel beroerde naam, misschien zal ’t nu beter worden.

[Randjes pag. 5]

Ik ben benieuwd wat er uit zal komen van de astrologische voorspellingen, die oorlog van Japan en Rusland moet maar achterwege blijven. – 

Hier hebben ze op alle scholen klassen van 30 leerlingen, dus ik ben benieuwd of ze jullie 24 nog zullen willen splitsen. 

We verheugen ons op de 19½ ponds kist!!!

De mieren zijn heus aardig verdwenen – elke dag wordt er nu geflit (met een goedkoper middel!) en in huis zou je ze kunnen tellen – Kom eens proberen, Paatje!! Dag Eida

EIDA

12 aug.’32

Lieverdjes –

Vanmorgen kreeg ik een brief van Hok uit Pamekasan, Madoera , de avond van aankomst daar geschreven. ’t Is alweer twee jaar geleden dat ik zijn laatste brief kreeg! Hok is inderdaad naar Soerabaja helemaal gevlogen. Dinsdagmorgen bracht ik hem naar Andir, Hok glunderde, hij vond het zo zalig en ik vond het wát veilig thuis te mogen blijven! Het vliegen zelf vond hij wel fijn, vooral als ze hoog vlogen, maar het dalen, en dat liefst 4 x onderweg, was allerminst prettig, hij was maar blij dat ik dat niet meemaakte! Ze maakten een extra landing in Cheribon  om een passagier op te halen, en verder natuurlijk in Batavia, Semarang en Soerabaja. Zus haalde hem af met To, hij had getelegrafeerd. Het bleek dat Dirk juist voor zaken naar Batavia was dus erg jammer. Hok schrijft net dat Tante Leidie al de 24e augustus komt, dus zal ik haar naar een tussenhaven moeten schrijven. Jullie hebben de boot nooit genoemd. Zus zal even hier aankomen op weg naar Priok, vooral omdat wij een baby verwachten, schrijft Hok! Goede reden! – Hok had die eerste dag het boorterrein nog niet gezien, dus was zijn vliegen eigenlijk niet eens nodig geweest. Hij heeft ook nog pijn in zijn oren gehad van de hoogte en bevroor van de kou zodat hij ’t in Soerabaja net lekker vond! Ik geloof wel dat hij enigszins genezen is van zijn vlieglust, althans voor zo’n eind. De Preanger is het mooist om overheen te vliegen, maar na Semarang is er niet veel meer te zien, wel voor die tijd dat je over de zee vliegt, dat is ook aardig. Morgen komt hij weer thuis dus vermoedelijk per trein, zoals hij al gezegd had. [2]

Toen Hok weg was heb ik steeds bij Baukje gegeten. Het is altijd zo gezellig bij hen. Egbert is meer dan krankzinnig de laatste tijd. Hij heeft nu een mooie naam voor me bedacht Baronesse Ei-ei-eitje van Eierstruif tot Kippenveer. En dat lanceert hij nu steeds. Maar verder is hij ook erg grappig en we hebben veel pret. Verder ben ik de hele dag thuis.De eerste dag van m’n “eenzaamheid” ben ik naar Sparmann gegaan. Alles weer best, ook de urine. Hij vond het alleen niet goed dat ik een korset droeg en hiermee bevrijdde hij me eigenlijk van m’n tikje nog overgebleven ijdelheid. Het benauwde me nl. wel wat en nu ben ik opeens een Mevrouw met een buikje. Minstens 3 jurken zó weggehangen, verder 2 vermaakt, zodat ik toch nog ’t een en ander heb. Ik knipte een stuk van m’n witte kanten oude avondjurk voor een kraag op m’n oude zijden jurk, die ik verleden keer in deze toestand droeg. Gisteravond was ik juist bezig hem met veel zorgen om te draperen toen al m’n hondjes luid blaften en Bert Schutter aan kwam stappen. Ik herkende hem niet. In ruim een half jaar niet gezien. Hij blijkt in Soerabaja geweest te zijn en is teruggekomen om van baan te veranderen. Hij komt nu bij “Accoustikon” in de Frisiostraat om instrumenten voor hardhorenden te verkopen, althans hijzelf is voor de administratie. Ik geloof dat die zich wel door de wereld zal slaan. Hij is pas helemaal met de auto dwars door Java met enige omwegen naar Soerabaja gereden, zonder rijbewijs. – Gister at ik expres thuis omdat ik allerlei wou afdoen en vroeg naar bed, maar ziet Bert bleef eten, we wandelden de Kromhout-weg om en ik was toch pas weer om half 11 in bed, want de verzorging van de hondjes neemt ook nog veel tijd. Met Bert had ik veel pret, hij kan erg leuk gekheid maken op een prettige huiselijke manier. Hij had blijkbaar direct in de gaten van m’n baby, en plaatste zeer netjes dat ze Malaga verkochten dat [3] goed moet zijn voor vrouwen, die een baby verwachten! Waarop ik bloosde, hetgeen ik tegenwoordig ongeveer bij alles doe! Afschuwelijk. 

De hondjes worden al erg groot, kunnen zelfs al alleen ook in de mand komen. Ze spelen steeds leuker met elkaar, ook met z’n drieën – ik vind het ontzettend dat ze wegmoeten, ze zijn zulke engelen. Ze kennen ons al goed en als ik roep “jongetjes” of “Lautje, Sannie” dan komen ze aanrennen, net hobbelpaarden.

Dat Dien een dochter Dieneke heeft, weet jullie natuurlijk al uit de krant. Nico telegrafeerde ons ook en wel: “dochter alles prachtig”, – dus dat was erg prettig. Het is nu al haast een week oud, maar op verdere berichten zal ik nog wat moeten wachten. Het was dus maar 10 dagen te laat, toch niet zoveel voor een eerste keer. Ik weet nog niet of ‘t 5 of 6 augustus jarig is!, Nico telegrafeerde 6 aug. ’s morgens om half 8, dus ’t kan natuurlijk op beide dagen gebeurd zijn. Echt fijn dat het nu weer achter de rug is, maar ik wil graag eerst nog bijzonderheden weten. Mevrouw Beudeker feliciteerde ik direct, maar die weet zeker niets meer dan ik. Dien sprak Emy nog vlak vóór haar bevalling. Ze moest weer even naar de dokter. Gelukkig was ze opgewekt en kon ze gewoon over haar narigheid praten. Ze beloofde mij met m’n verjaardag te zullen schrijven.

Vanmiddag hebben we Vivos thee. Dit is weer een nieuwigheidje – na de vorige geslaagde avond zal dit zeker ook leuk zijn – Bep heeft het bedacht, een zeer actieve praeses! ’t Is ook bij haar aan huis. Enige mensen zeggen dat Vivos in geen [4] jaren zo aardig is geweest als nu, een pluim op ons hoed! Als jullie dit krijgt, ben ik al jarig geweest. ’t Spijt me dat ik jullie niet eerder heb gelukgewenst. We zullen verleden jaar herdenken, hoe enig we toen bij elkaar waren! Misschien vieren we dan meteen afscheidsfeest van Egbert en Baukje, daar Egbert misschien naar Semarang wordt overgeplaatst. Daar er een erg protest tegen is, heb ik nog hoop dat het niet doorgaat. Ik zou het heel erg naar vinden – Ze zijn toch onze beste vrienden hier.

Het pakje dat ik voor Wytje maak, wordt snoeperig al zeg ik het zelf, ik wil het dadelijk afmaken, want het moet maandag al weg. En dan ben ik zelf alweer jarig – ik zie er gewoon tegen op om m’n eigen cadeautjes te bedenken, dan heb ik eigenlijk net zo lief niks, en toch is “niks” op de dag zelf erg saai!

De nieuwe kokki zal ’t hier wel een reuze baan vinden! Ze heeft al 3 dagen niet hoeven te koken en verder zit ze om half 10 al wat te naaien. Ze streek eerst meer dan afgrijselijk, maar doordat ik alles teruggaf, al was ‘t 5 keer, doet ze ’t steeds beter, en nu werkelijk al netjes – het kan wel dat ze eerst geprobeerd heeft, in hoeverre ik te beduvelen was! Ik geloof wel dat ze meevalt.

Gister kregen de hondjes ieder voor ’t eerst een stuk bot, waar ze zo’n beetje aan knaagden. Ik heb Tommy in de tussentijd vast moeten leggen voor de veiligheid, en inderdaad, nauwelijks was ze weer los, of ze pakte beide botten, waarover de hondjes in slaap waren gevallen. Levertraan lusten ze niet, waar Tommy juist dol op is.

Tommy is de halve nacht op stap geweest – ik had de honden alle drie in de eetkamer opgeborgen – daarna ben ik nog even de achterdeur uitgegaan en in die tijd is hij zeker ontsnapt. Ik heb niks gemerkt, maar vannacht krabde hij vervaarlijk tegen de deur – Goddank dat de hondsdolheid verordening is opgeheven!

Dag liefjes

Eida

Betsy schreef dat ze door haar doctoraal in Amsterdam is – flink hè.

EIDA

5 aug.’32

Lieverdjes –

Net heb ik “vliegende” gejubeld over Emma’s prestatie. Jullie sprongen natuurlijk huizenhoog toen ze opbelde hè, hoewel je natuurlijk in je hart ervan overtuigd was dat een dochter van jullie hoogstens kan sjezen, maar niet zakken voor een examen! Het is echt fijn dat we dat weer gehad hebben! Maar geld verdienen komt dus voorlopig nog niet in aanmerking, geen wonder als zoveel mensen werkeloos en zoveel volontair zijn. Het is nog geweldig dat je daar door mag blijven werken en dat ze niet een ander nemen, die ’t volgend jaar examen moet doen. Of mag jij er zo één opleiden. Wel enig dat die familie van Zuster Ignatie je te logeren vroeg – ze staat nu zeker nog wel in volledig contact met haar familieleden al is ’t alleen maar per brief. Hier in Indië zitten die zustertjes wel helemaal eenzaam en verlaten, vooral omdat ze nooit terug mogen. Hoe is ’t eigenlijk mogelijk dat ze zo’n zware beproeving op zich nemen, zonder enige reden eigenlijk. Suus Hortsink, die nu geregeld elke week een nieuw gas toevoer tegen haar rechterlong aan krijgt, lag de eerste maal, toen ’t mislukt was en ze haar erg gepijnigd hadden, daar het zonder narcose gebeurt, hoogst ellendig in ’t Ziekenhuis toen een zustertje beweerde dat God haar wel erg lief moest hebben dat hij haar zoveel aandeed! Suus werd meer dan kwaadaardig!! – Gister hadden we de Emmabloemcollecte, die hier “op z’n Indisch” over 3 dagen verdeeld werd! Ze collecteren hoofdzakelijk langs de huizen terwijl je eigenlijk zo b.v. op de Bragaweg heel veel meer op zou halen, maar daar is niemand te zien. Bovendien tref je aan de huizen alleen de dames thuis, die nu [2] eenmaal vaak niet zo royaal zijn! Ik heb nog een poos op ’t kruispunt Landraadweg-Bragaweg gestaan bij de verkeersagent, en heb iedereen verteld dat ze koffie moesten gaan drinken in ’t Pieterspark, de meesten beweerden juist haast te hebben! Maar ’t was ook meer dan lastig dat de agent het bord “stop” waardoor ik de auto’s te pakken kreeg, veel te gauw weer op “vrij” zette. Ik vond het niet eens erg vermoeiend, ik sta meestal liever dan dat ik zit, dan komt er niets dan niemand in ’t gedrang! Ik had grappige ontmoetingen, één dame durfde niet alleen daar te gaan zitten en toen moest ik mee! Ze foof me op een kop bouillon en vertelde dat ze alhoewel al 3 jaar hier, maar één dame in Bandoeng kende, daar ze vond dat je zoveel rare types hier had rondlopen, zodat het gevaarlijk was je aan te sluiten! En in tegenstelling met haar theorie vroeg ze mij maar meteen, vooral eens bij haar langs te komen! Het was een Duitse. Dan ontmoette ik nog een dame die met zeer zwaar Duits accent en woordschikking sprak, maar die een Hollandse bleek uit Schiedam, al 20 jaar in Berlijn wonend. Ze moest de bezienswaardigheden van Bandoeng weten en ging direct naar de Djokjase Kunsthandel, die jullie ook wel kent. Mevrouw Bothé kwam later ook nog helpen Emmabloemen te verkopen en bij haar stroomden ze weg! Ze ziet er ook allerliefst uit! – Om langs de huizen te collecteren heb ik afgewimpeld en bij die gelegenheid van onze baby verteld aan Mevr. Ter Haar, die pret had dat ze ’t al bedacht had en ’t zelfs al tegen haar man gezegd had. Nu zal de hele Mijnbouw het wel gauw weten! M’n ceintuur moet al ± 5 cm wijder en ik moet noodzakelijk m’n nieuwe jurk laten maken –

We zaten er erg mee in dat we voor de Vivos voor augustus niemand hadden die een lezing hield en nu is opeens hier een dame (huisvrouw) opgedoken, secretaresse van een antroposoof Zeylmans v. Emmichoven, neef van die wij kennen, die als propagandist rondreist, en die wil ons nu daarover wel wat vertellen. Er zal zeker druk debat zijn, want o.a. Baukje is er al warm over gelopen dat die Zeylmans op zijn [3] eerste lezingavond hier zo oppervlakkig was gebleven. Ze heeft wel tientallen vragen.

Vrijdagmorgen: gister schreef ik ook een vliegbrief aan het 40-jarige bruidspaar, Vader schrijft net dat hun feest de 18e is, dus dan ben ik net mooi op tijd. Maar nu moet ik nodig jullie brieven eens goed beantwoorden. – Tek Bheng hebben we niet meer gezien sinds die 2 maal. Als hij zou willen zou hij directeur-administrateur van hun landerijen kunnen worden, maar of hij een andere baan zal kunnen krijgen, heb ik geen idee. Hij heeft natuurlijk wel veel connecties. (Lautje zit op m’n schoot en knauwt op de blocnote of in m’n hand). Ik geloof niet dat hij hier aan spiritisme zal doen daar hij zelf zei dat dat in Indië gevaarlijk is. Naar de seance van Mevrouw Akkeringa ben ik inderdaad niet geweest, daar Hok die dag zijn tijd vergat en pas 's avonds om tegen half 9 thuiskwam, toen het om 8 uur begon. Maar volgens Tek Bheng is het meeste wat ze zegt fout, wat ik ook van anderen hoorde. Het is wel dezelfde die jij voor beroemd houdt, maar misschien heeft ze ook afgedaan net als Lobé. – Ik zal Tante Leidie zeker schrijven als ze eventueel vlak na de geboorte zou willen komen, nog wat te wachten. Ik had het er met Tine Schepers over, die altijd zo prettig verstandig is. Ze zegt, je handen staan nog zo raar in ’t begin dat je er wel niemand bij kan gebruiken en als een ander je kind eerst baadt staan je handen later toch nog even verkeerd. – Misschien komt Tine nog even vóór ze met verlof gaan maart, om jullie alles te kunnen beschrijven! – Fijn dat Moeder een paar nieuwe jurken kocht en dat jullie echte tropische zomer hebben. Ik hoop zeer dat het in Amersfoort ook zonnig zal zijn in 2 betekenissen! – Sinds 4 dagen hebben we een nieuwe baboe-kokki, deze is me niet overdreven sympathiek, maar misschien valt het daarom juist mee. Ze deed wat eigenwijs in ’t begin, maar stal Hok’s hart door een champignonragout met balletjes en vermicelli, een eigen recept van mij, dat ze met enige horten en stoten toch lekker maakte. – Ik ben erg benieuwd [4] wat voor boek het nu zal worden, dat ik te verwachten heb! – Marietje schreef vanmorgen ook een brief al voor m’n verjaardag. Ik kan niet zeggen dat ik nu al een jarig gevoel heb! Maar op reis heeft ze zeker geen gedachte meer voor verre Indische mensen! – Ik geloof dat ik bij Polano vanzelf maar ben weggebleven, hoewel ik dat goedje nog door bleef gebruiken. Bij hem ben je inderdaad nooit klaar en je kunt het zelf wel verder bedenken. Hoe wil hij dan dat jij je haar droogt als je geen föhn mag gebruiken, ik wandel hier een kwartier in de zon, maar van jou verwacht hij zeker dat je in de oven gaat zitten of zo. Pas maar op, je zou er reumatiek van krijgen, het lijkt me belachelijk overdreven, want het is tenslotte toch alleen maar een warme wind. – Wat enig voor Zus Aleid, dat haar kinderen mooie examens deden; maar zijn ze nu ook geschikt voor de gewone school en geschikter voor de maatschappij dan een ander? –

Wat m’n voeten betreft, weet ik niet wat te doen. Ik heb helemaal geen pijn op een bepaalde plaats, maar bij sommige schoenen zijn m’n hele voeten gauw moe – toch helpt die schuine zool, dunkt me, wel; en voor steunzolen voel ik niet veel, maken je schoenen zo zwaar en zo gauw kapot, ’t is nog vermoeiender mèt dan zonder steunzool. Trouwens de laatste tijd heb ik er weinig last meer van, hoge hakken vind ik ’t prettigst, zodat ik daar maar de hele dag op loop. –Waarom is Hovingh weggegaan? Al 65? Wat geeft Boulan? Frans? – Waar zit T. Leidi al die tijd vóór ze naar Indië gaat? Toch niet bij Hans en Jetty? Ik moet nodig de Rempten eens schrijven; ’t zal leuk zijn als Hok ze even in levende lijve ziet. – Hoe is ’t mogelijk dat jullie nu al 10 jaar in ’t Papaverhof zit, ik dacht pas 7, maar m’n telling is blijkbaar blijven stilstaan met ons gaan naar Indië. Want wij wonen hier al 3! Gaat Emma nog naar Groningen naar Jan Alingh? Of blijft ze lekker thuis luieren. Ik geloof dat je nergens lekkerder zit dan op de Pier! – Mamma amuseert zich uitstekend in Batavia; ze vist elke dag met haar buurvrouw. Wáár weet ik niet – grappig hè!

We verheugen ons zeer op het kiekje dat Em van ‘t 28-jarig bruidspaar nam! Ik verbeeld me dat ik me dat panoramaboek met de bal voorop nog goed herinner. Hebben we hem nog stukgemaakt of heb je hem weggegeven? Anneke heeft zeker gedacht baby’s komen toch te laat, dus schreef ze [5] jan.’33 (Moeder schrijft ’34, maar dat is zeker een vergissing of slaat het jan.’34 op wat anders?)

Nu Hok naar Soerabaja gaat vliegen, blijf ik maar thuis, heb ik weer een paar dagjes vakantie.

Nel Stam vertelde juist ook van Fré de Jager, die om de beurt alle meisjes probeerde; die hij ’t aardigst vond, leerde hij dan chaufferen en de anderen zaten achterin! En Mia Goudsmit + man leerden elkaar daar ook kennen. Je schreef nog niet van welke tak die Mia is.

Natuurlijk herinner ik mij Oom Isidor goed! Is Vader niet naar zijn begrafenis gegaan! Of was hij buitenslands? –

Ik geloof niet dat Anneke minder vrolijk is de laatste tijd. Ze schrijft mij juist over haar dansen met Erna en over een a.s. Cabaretclub. Ze gaat nu ook met Thijs mee op reis of liever eergister is ze al gegaan.

Ik heb de laatste tijd alleen last van oprispingen, gelukkig meer als ik op ben dan in bed. In bed heb ik wel eens geweldige kramp in m’n voeten of kuiten, maar dat herinner ik me ook van de vorige maal. – Lausanne ligt naast me op de grond in de mand te slapen. We trachten ze al te leren buiten een plasje te doen, door ze direct als ze wakker zijn in de tuin te zetten, maar binnen 5 minuten hebben ze alweer een nieuwe klaar voor binnen!

Dag Eida [6]

HOK

4 augustus ‘32

Lieve Em,

Hartelijk gelukgewenst met je succes. Wat fijn dat je dat nu achter de rug hebt en dat je niets van dien aard meer op je program hebt. Ik moet je mijn excuses maken dat ik bij vergissing vanochtend in de vliegbrief met onzichtbare inkt geschreven heb. – Wat ga je nu doen? Bridgen of werken? Ik zou maar beide doen. Met Lausanne gaat het goed. Ze zijn beiden zo vet, Sanne in het zwaarst. Dat komt natuurlijk omdat je op die lettergreep de klemtoon legt. Ze zijn al groot en spelen al leuk. Ze beginnen ook al te bijten. Jammer dat ze beide weg worden gegeven.

[Tekening van Lautje en Sanne]

Hiernaast vind je een zeer geflatteerde croquis[1] van Lausanne. Ze zijn in werkelijkheid nog dikker en mormeliger. Van achter zijn ze het flatteust! Dan lijkt Sanne op een nijlpaard op zeer korte poten. Lau is een schat. Deze zal waarschijnlijk naar Tommy aarden. – Ik heb het zoals altijd tamelijk druk. Vooral door de petroleum. Ik hoop maar dat ze wat vinden. – We zitten nu gelukkig al in de droge tijd, die heeft lang op zich laten wachten. Zaterdag gingen we met de Kreikens de Schepersen naar Homann. Tine heb ik nu van de fuifkant gezien. Zij is er meesteres in. Erg genoeglijk. Zelfs heb ik gedanst. We waren pas om 2 uur thuis. Waarschijnlijk ga ik de volgende week naar Soerabaja voor de olie. Ik ga vliegen. Men betaalt toch voor mij. En veel tijd heb ik niet om te verliezen.

Dag, we zijn erg trots op het zusje.

Hok

EIDA

27 juli ’32.

Lieverdjes –

Gister moest Dien’s baby geboren zijn – als ’t inderdaad zo was, zou ik het nu toch nog niet weten, maar ik heb het gevoel dat we nog wel een weekje de tijd zullen hebben. – Met Inlanders kun je toch inderdaad voor merkwaardige dingen komen te staan. Daarnet zei de baboe ineens dat ze aan ’t eind van de maand wegging. Ze wil de reden niet zeggen, maar beweert dat er niets is; de enige reden, die ik kan bedenken is, dat ze ’t me toch kwalijk heeft genomen dat ik indertijd, 3 maanden geleden, beweert heb, dat ze ’t kleingeld uit m’n beursje had weggenomen. Toen had ze teveel voorschot, anders was ze misschien toen al weggegaan. De laatste tijd is er niets meer gebeurd. Enfin, dan krijgen we weer eens een andere smaak aan ’t eten! – ik zal me er tenminste niet dik over maken, zoals ik trouwens ook niet gewend ben! Baukje benijdt me altijd om m’n kalmte, vanmorgen zei ze dat ze zeker 100 jaar zou worden als ze zo was als ik! Ik zal hier en daar naar een baboe informeren – Baukje vertelt vanmiddag aan 65 kinderen (nu 71) het verhaal van Niels Holgerson, zelfs met de toverlantaarn erbij. Ze heeft Peter Pan al verteld, dat zeer in de smaak is gevallen. Ze heeft kinderen van 13 tot 5 jaar en elke dag melden zich nog aan, erg leuk voor haar. Ze gaat zo leuk met kinderen om en zou er wel een stuk of 8 willen hebben, enfin ze schikt zich in ’t onvermijdelijke, wat doe je eraan. 

Gister winkelden Tine en ik de hele morgen. Tine paste al de jurken van Gerzon en toen van de Bonneterie aan en kocht er geen! Gelukkig dat er geen man bij was! Uitgeput dronken we koffie bij Bogerijen, waarna we met Irene ’t IEVVO-huis [2] bekeken, waar Tine erg verrukt van is. Ze hebben nu ook kleine tafeltjes en stoeltjes voor de Fröbel kinderen, 4 stuks, waaronder een klein meisje Tan van 4 jaar, die de handigste is! [HOK natuurlijk] Het internaat is nog onbezet omdat ze liever direct met een grote hoeveelheid beginnen, niet met één of 2. De cursus wordt gevolgd door 27 meisjes, dus dat is schitterend. De voorzitter hoofdbestuur van ’t Indo-Europees Verbond (I.E.V.) was erg enthousiast over ’t geheel en nu heeft hij aangeboden dat de IEVVO subsidie aan ’t I.E.V. vraagt – dat is alweer mooi voor Irene. Zij wil zo graag een fonds stichten dat we ook meisjes kunnen aannemen, die ’t niet betalen kunnen, maar die toch zo graag een diploma zouden hebben om zelfstandig aan de kost te kunnen komen. Dat zou natuurlijk prachtig zijn, maar voorlopig zijn we nog niet zover en moeten we dus nog veel aanschaffen. Er zijn 6 leraressen, waarvan maar 1 betaalde, dus dat is ook een bof en de meisjes betalen ƒ 6.- lesgeld, verder is er een vaste bijdrage van ƒ 25.- per maand v.d. Vereniging Huisvrouwen.

Gister met de mail kwam er een antwoord voor de redactrice van “De Vrouw en haar Huis” op mijn brief. Ze wil in ’t septembernummer wat over de IEVVO vertellen en vraagt dan nog voor de volgende tijdschriften bijdragen, waarbij ze zegt dat ’t haar “niet aangenaam” is, als we ook aan concurrerende bladen zouden schrijven. Ik hoop dat we daaruit mogen opmaken dat ze onze bijdragen wil honoreren.

Ik heb net m’n haar gewassen en ben net een bosduivel! –

Zaterdagavond hadden we concert van Maria Basca, zang, een altstem, of mezzosopraan kan ook. Tine was met ons mee – het was stampvol en ze werd erg toegejuicht (niet Tine!). Het was af en toe heel mooi – maar toch niet zo schitterend als de kranten het doen voorkomen, ze is getrouwd met een Indische journalist, terwijl haar vader een Pool en haar moeder een Perzische is, interessant he`! Zijzelf heeft een toetje en haar haar heel eenvoudig zoals ze zich trouwens ook laat kennen, maar ik hoor liever Noordewier of Mia Peltenburg. In de pauze kwam Mevr. Gunning me nog eens haar spijt betuigen dat ze op de Vivos [3] mijn fraaie voordracht gemist had!, ze had gehoord dat het zo enorm geweest was en nu speet het haar zo dat ze er jullie niet over kon schrijven, heel aardig hè!

Lautje en Sannie oefenen zich in ’t klimmen over de rand van de mand, Sannie is ’t zwaarst van lichaamsgewicht en hem lukte ’t al 2 keer zich eruit te laten vallen. Verder schreeuwen ze geweldig als ze honger hebben maar ook als ze uit de mand willen. Gister hebben ze beide een plas naast de mand gedaan; dat kun je natuurlijk ook verwachten. – Ze hebben nu beide de oogjes open, maar zien nog niet erg bewust met de blauwe kijkers, maar ze zijn allerliefst en ’t spijt ons steeds meer dat we ze moeten weggeven.

Maandag heeft Jantje Westerveld weer eens bij ons gegeten. Ik was naar Soendanees en Hok haalde me met Jan, waarna hij bleef en zei dat hij ’t alleen-zijn zo naar vond, waarna ik hem natuurlijk te eten vroeg en hij tot 10 uur bleef.  (Harry v. Raalten is weer in de rimboe en Jan gaat zelf begin augustus weer, waarop hij zich zeer verheugt, gelukkig maar.) Hij mag dolgraag bomen, vooral over een geologisch onderwerp en hoewel Hok zich in de studeerkamer terugtrok om te werken, zocht Jan hem op en kletste maar. We vonden hem te zielig om hardvochtig te zijn en hem weg te sturen.

’t Soendanees wordt steeds moeilijker. De werkeloze planters, die erbij zijn, zijn zo knap in ’t spreken dat onze leraar wordt aangestoken en nu hoofdzakelijk Soendanees spreekt, waarvan ik minstens de helft niet versta. Je zoudt zeggen des temeer reden om er hard voor te werken!, maar helaas kom ik daar nog niet aan toe. Als zondag Jan en Tine weggaan, zal ik weer meer morgens thuis zijn, ’t geen ook wel noodzakelijk is, daar in m’n linnenkast b.v. gescheurd papier op de planken ligt en enige pyjama’s geknipt [4] moeten worden. Morgen ga ik nog met Tine goed uitzoeken voor allerlei jurken, daar ik opeens overal uitbarst. Het is echt lastig dat m’n buste altijd zo uitzet, 2 morgenjurken staan me al belachelijk. Tine heeft nog een jurk van die tijd, die ze me wil sturen. Ik verlang er gewoon naar weer eens wat te naaien, m’n naaimachine is al zeker een maand met vakantie.

Zondag beklommen we een berg achter Pengalengan, althans halverwege tot aan een zwavelkrater. We waren met De Jongh en de Kreikens, erg genoeglijk. Hok wou eerst met de Natuurhistorische Vereniging mee tochten maken, maar lopen is voor mij juist zo goed nu, en ik vind het ook plezierig, aldus deden we het maar zo. Om 8 uur van huis en om half 3 weer terug, dus een vrij aardige tocht. We liepen een uur of 2½; ik ben absoluut ongetraind, dus klommen we niet zo vlug, Hok hielp mij natuurlijk stevigen wij kwamen saampjes achteraan. De paden liepen dwars door het bos, dus dat was fijn, overal was het begroeid met varens en chevelures  van welke laatste wij wat meenamen om te planten, ik hoop maar dat ze ’t houden. We waren ontzettend slaperig na de tocht en gingen ’s avonds fijn vroeg naar bed, nadat we nog even ge-quatre-mains-d hadden. De Jongh rijsttafelde bij ons en vond ’t erg leuk, geloof ik. 

’t Is eigenlijk erg geschikt elke zondag zoiets te doen, de Kreikens doen dat al, zijn veel actiever dan wij –

Ik ben nu bezig aan dat boekje, “Kabar Angin” van Mevrouw Tielrooy, het betekent berichten die door de wind worden doorgegeven, zoiets als een telegraaf, maar dan echt draadloos, zodat ze op een dorp bepaalde nieuwtjes van uren in de omtrek weten – Ze schrijft werkelijk naar mijn idee uitstekend boeiend en vol humor – het zijn allemaal kleine schetsjes; conversaties van haar met de mensen langs de deur, met de bediende, met theeplanters, suikermensen e.d., maar ze insinueert [5] erin, b.v. als ze praat met de suikerplanter, vraagt ze of de Europeanen eigenlijk niet het water aan de Inlandse sawah’s onttrekken voor hun eigen suikervelden en dan laat ze die planter zich niet verdedigen maar dan krijgt de planter een hoestbui of hij “vergeet” te antwoorden. Hok zegt dat het misschien weleens voorkomt zoiets, maar dat ze ’t toch niet zo mag generaliseren, maar ze tekent alles zo goed, zodat als je er niets vanaf weet, je je natuurlijk laat meeslepen en denkt dat alles naar de werkelijkheid en de waarheid geschreven zal zijn en dan is ’t natuurlijk nog erger dat dit in Frankrijk gepubliceerd is. – Op dat krantenartikeltje van indertijd hebben ze niet meer geantwoord. Het is inderdaad niet veel fraais wat ze van de Indische pers zegt, maar daarvan vind ik ook wel veel waar, al zou ik het nooit zo in den vreemde verkondigen. Donderdagavond – Vanavond zouden we bij Jan en Tine bridgen, maar Hok werkt liever. We zijn nu vóór ’t eten even naar ze toegegaan want Hok wou ze zelf ook nog even uitnodigen zaterdagavond mee naar Homann te gaan. We hebben hun meteen verteld van onze extra verdiensten en nu durven ze ’t aan onze uitnodiging aan te nemen. ’t Zal wel leuk worden – Jan is zo vlot en levendig, ik verbaas me er steeds over, het is voor de meeste mensen vast wel waar dat ze in de warmte lang geen 100% zijn.

Vanmorgen kochten Tine en ik ieder een stofje voor een jurk. Ik moet nu opeens wel enige jurken hebben omdat ik overal uitbarst, althans m’n boezem, maar m’n omtrek neemt ook al aardig toe, hetgeen je met deze mode direct aan je ceintuurs merkt. Tine heeft me een leuk idee aan de hand gedaan voor een jurk, waarbij haast alles gemaskeerd wordt. Ik kocht effen groen batist met een [6] open werkje, het is vrij licht, dus koop ik er een donkere onderjurk onder. Bij m’n groene hoed en m’n groene ketting past het mooi, praktisch of niet! 

Hok heeft sinds 14 dagen weer zijn eerste kerntoezending gekregen, hij kan dus niet meer luierend geld verdienen, maar is vanmiddag voor ’t eerst weer naar G.B. gegaan. – Gister had hij Gemeenteraad en luisterde ik in m’n eentje (d.w.z. ik trof daar de Kreikens o.a.!) naar een lezing over gifslangen. Hier is een bioloog, 

Dr. Kopstein, die zich op slangen heeft gespecialiseerd, merkwaardig hè. Je hebt hier 11 soorten op Java, maar slechts één soort, de “reuzencobra” loopt een mens na, de rest bijt liever niet. Die gifslang die wij voor 2 jaar in de tuin hadden, is heel giftig, maar hem was maar 1 sterfgeval bekend in 10 jaar door zo’n dier, omdat hij zo goed als nooit bijt. Je kunt met hem spelen, oppakken, op de grond gooien, zonder zijn boosaardigheid op te wekken. Er is ook een andere slang, die sprekend op hem lijkt, die absoluut ongevaarlijk is. Hij vond het nonsens dat men over ’t algemeen zo bang voor slangen is, maar ze doen ook zo verdacht vind ik! Alleen zeeslangen zijn erg giftig, vandaar dat veel Inlanders aan de kust een vinger of meerdere e.d. kwijt zijn, daar ze direct de gebeten ledematen afhakken.

Het was een erg aardige lezing. Morgenochtend krijg ik een gouden ring om mijn kies, omdat hij ganselijk is afgebrokkeld. Wat een dure baby hè! 

Dag! Eida

HOK

G. Zaterdag gaan we met de Kreikens en de Schepers naar Homann, wij fuiven! Als het eten maar niet naar petroleum smaakt! Hoe was Em’s examen? Van een leien dakje gegaan? Over Eidje’s gezondheid of voetjes geen zorgen nodig, alles in orde. Houw heeft tot eind ’33 werk. Wij gaven hem met z’n verjaardag een indanthren badjas. Hoe is het nu met Moeder. Ik heb het nu weer druk, vandaar deze korte krabbel. Tenminste beter zoiets dan Emma’s krabbeltjes, die blijkbaar met onzichtbare inkt geschreven worden. Beter je, Em.

Dag Hok

Lausanne zijn al groot, ze wegen al 1 kg en zijn meer lichaam dan poot.

EIDA

20-7-’32.

Liefjes,

Dat was een verrassing die vliegbrief. Maar het spijt me dat ik jullie zo heb laten schrikken met m’n duizeligheid. Ondertussen weet jullie allang uit de daaropvolgende brief dat het door de verstopping kwam en dat het in minimum van tijd weer over was en het is ook nooit meer teruggekomen. ’t Is jammer dat we nu nog niets weten van Emma’s examen. Ik heb direct aan Anneke het nieuws uit de brief doorgestuurd. Deze en jullie vliegbrief zullen elkaar dus precies kruisen, maar daar jullie er wel weer wat verkeerds uit op zoudt kunnen maken als ik met antwoorden eerst jullie volgende vliegbrief afwachtte, zal ik nu maar deze brief versturen. Morgen hoeft hij eigenlijk pas weg, maar morgen is dat beroemde Vivosfeest en moet er ’s morgens enorm veel gebeuren. We moeten sandwiches en bowl maken en ondertussen een heel huis in kermis omtoveren – hoe we ’t hem zullen lappen,  blijft voorshands nog duister. Bep Einthoven stuurt me net haar welkomstspeech in dichtvorm om er nog wat aan te veranderen, maar ’t blijkt dat ze geestig en prachtig dicht, dus voor veranderen komt er niets in aanmerking; dus scheelt weer zoveel. Ik heb net nog wat aan m’n liedjes gestudeerd “Mens durf te leven”en “’t Gangetje”, maar ik vind dat ik er nogal stijf bij sta, m’n hand- en armbewegingen zijn niet los, als ik me kon verkleden en ’n echte cabaretjuffrouw voorstellen ging ’t misschien beter, overdrijven gaat me beter af dan mezelf zijn!!

We hebben er wel veel werk van gemaakt: poffertjes, roulette met 2 prijzen, schijfschieten met 2 prijzen – ik weet waarachtig niet hoe we nóg eens en nu een écht feest zouden moeten vieren – we krijgen nu zelfs al een overloopje met lampions! Ik vind het eigenlijk doodeng om op te treden en begrijp nog niet hoe ik het moet durven!

Ik wacht nu op Elly Linn, om met haar naar Tine te gaan, tezamen [2] met enige djeroekjes en koekjes (dat rijmt alweer!), die Tine allemaal van mij betrekt! – 

’s Avonds – ik heb net m’n liederen voor Hok voorgedragen in een kostuum van een frivole cabaret-ster! Ik heb nog een oude avondjurk, die van voren kort is en opzij met lange punten, bruin, staat me overigens goed! Verder garneer ik me dan met wit: m’n trouwbloem (zie ’t portret!) midden op m’n borst, een witte ceintuur, jullie witte Port-Said ketting 3 maal om m’n nek en Emma’s witte ketting als armband – dan m’n haar in scheiding in ‘t midden en m’n lokken dicht om m’n gezicht. Als ’t publiek nu ook maar wat jolig is en ’t kan appreciëren, anders ben ik weg. Je ziet hoe hoog “het geval” me zit, dat ik er haast een brief over volschrijf. – De Schepersen zijn al weer lang over de helft van hun Bandoengs verblijf, echt jammer. Overigens hebben hun ingewanden, behalve die van Tine, het te kwaad met de kou – vanmorgen lag Dick weer op bed en zag Hans pips – maar Jan en Albert hadden weer kleur. – Houw is overmorgen  jarig – we kochten net een beeldschone badjas voor hem, indanthren, effen donkerbruine kraag, dat staat Hok altijd zo mooi, dus voor Houw zal ’t ook wel geschikt zijn – hij heeft wel een heel andere smaak dan wij, maar als Kathrien hem mooi vindt, zijn we gered. Overigens een aardig cadeautje hè. Maar Hok is voor Houw altijd royaal geweest en ik zou niet willen dat Houw Hok’s huwelijk een achteruitgang vond! – Als de Vivosavond voorbij is, mag iedereen ’t wel weten van m’n baby – het is trouwens al enige mensen opgevallen dat ik zo fors werd, speciaal de buste. – Verder ben ik nog steeds in alles normaal, eet alles, doe alles, heb pret in alles! Dag Eida.

HOK

Eidje is gezond, zonder duizeligheid, zonder welke bezwaren dan ook. Ze studeert nu frivoliteit en ik zou haar niet graag in haar avondjurk met slippen en de witte garnering op straat laten gaan. Het is te erg. – Tommy’s kinderen groeien als kool. Ze lijken op Bonzo, maar hebben alleen geen vlekken zoals de echte Bonzo. We noemen ze voorlopig Lautje en Sannie, naar hun peetoom Lausanne, die op de dag hunner geboorte een succesje heeft mogen boeken.

Dag Hok.

EIDA

18 juli

Liefjes –

Elly Linn en ik repeteerden net even van “Mens durf te leven”. Die vier coupletten zijn me wel wat machtig, ik ben direct schor. Ook de 2 andere “zangeressen” van de duetten hopen van harte dat de beroemde zangeres Bekka van Kreveld, die “helaas” ook Vivoslid is, die avond niet komt! Ik zou het het het liefst helemaal declameren, ik zal ’t nog eens proberen (dat rijmt!) – Jullie vliegbrief ontvangen. Ondertussen heb je allang in m’n volgende brief gelezen dat m’n duizeligheid al direct weer is overgegaan, toch zal ik voor de beminnelijkheid ook even per vliegbrief antwoorden. Fijn dat Moeder’s duizeligheid weer weg was, maar we juichen nog maar niet te hard. – Ik wou dat ik nu wist of Em vrijdag en zaterdag met succes te werk ging in Utrecht – maar over 2 weken weten we dat dus ook. In elk geval is examen doen geen lolletje, al spreek ik van lang vervlogen tijden.

Tommy’s zoontjes, Lautje en Sannie, vanwege de 9e juli, verdrag van Lausanne!, groeien ongelooflijk, je kunt absoluut zien dat ze elke morgen weer groter zijn. Het zijn zulke dikke worstjes en Hok en ik hebben ieder onze lieveling. Hok de donkere, Lautje, en ik de lichte, Sannie. Nu moet alleen om die ene gevochten worden. Suus Hortsing vond het erg jammer dat er nog een andere liefhebber ook was. Bij nader inzien willen de Hetzels er toch geen en nu is hij voor Suus. Hok stelde voor een hondje van de Bothé’s bij Tommy te leggen, die hebben nl. 5 jonkjes, maar natuurlijk (!) niet zo aardig als Tommy’s kindertjes al heb ik ze ook nog niet gezien!! – Om het half uur hebben de varkentjes alweer honger, soms ook pas na een uur of 2 en dan brullen ze tot Tommy komt aanrennen en als ze weer hun buikje vol hebben, schreeuwen ze weer [2] tot ze Tommy de mand uitgepest hebben! Hoe vind je zulke schooiers! Ik heb nu voor Tommy extra melk en hij eet samen met mij kalk en krijgt ook nog één rauw ei per dag, ze is aardig vermagerd en ik ben blij dat er maar 2 jonkjes zijn! – Wat zal Dien ervan terechtbrengen! Ze gaat de 24e al in de buurt van ’t hospitaal logeren, ik hoop maar dat ze niet te lang hoeft te wachten, want zo bij vreemde mensen je laatste dagen is ook niet ideaal. Ik hoop erg dat hij er over een week zal zijn. Ze heeft overigens naar mijn smaak geen fraaie namen bedacht: Jan Jaap of Dieneke. Het is wel grappig dat zijn vader zo heet en een oom van Dien Jan en een andere Jaap. Ik geloof dat ik toch maar op een jongen moet hopen voor de naam, uit 2 kwaden het beste kiezen. Dieneke kan ik helemaal niet appreciëren. – Wat wij zelf voor naam moeten geven, weten we ook volstrekt nog niet. Doordat we alles al klaar hebben staan en liggen, gaan onze gedachten daar nog niet zo over, al trekt het wurmpje wel steeds mijn aandacht met zijn beweginkjes. Ik moet Sparmann nu eerst eens vragen wat hij van een korset vindt en van melkzure + fosforzure kalk (veel goedkoper dan Kalzan!) – 

Hok is vrijdagmiddag plots de Papandajan opgeklommen. Ze hadden zaterdag vrij, een Mohammedaanse feestdag. De Jongh belde hem op om mee te gaan. Gelukkig wist hij wel dat ik niet zou mogen. Een poos geleden had hij gehoord dat ik nog nooit op de Papandajan- top was en zo beloofde hij ons mee te zullen nemen op zijn eerstvolgende tocht, maar ziet: ze kon wéér niet! – Hok voelde zich wel bezwaard, omdat we de Kreikens al beloofd hadden, met ze naar Homann te gaan zaterdag, maar uitstel vonden ze niets erg; verder vond Hok dat hij geen tijd had om 2 hele dagen niets te doen, maar met enige overredingskracht van mijn [3] kant, besloot hij maar. Baukje vroeg me natuurlijk, met haar Friese gastvrijheid te logeren, maar ik was juist zo blij met m’n 2 “vrije” dagen! En maakte gebruik om lekker vroeg naar bed te gaan. Alleen thuis zijn is heel plezierig op zijn tijd!, maar Baukje kon zich niet voorstellen dat ik ’t niet griezelig vond. Ik was eigenlijk ook blij dat het feest van Homann werd uitgesteld omdat we die week al ongeveer elke avond waren uitgeweest en ’t is toch jammer als je zo’n bijzonder uitje niet voor je plezier doet. Overigens moet ik nu donderdag “Vivosfeesten”, dus dan komt de zaterdag er ook weer vlug op, maar zo kun je wel aan ’t uitstellen blijven! Baukje kent Tine van Haarlem, Egbert ook, die was voorzitter van de roeivereniging ’t Spaarne en Baukje vertelt vol trots, dat hij zelfs eens ’t kampioenschap skiff van Nederland heeft gewonnen. We zullen nu Jan en Tine vragen mee te gaan zaterdag, Tine is er vast wel voor te vinden. – Zaterdagmiddag en -avond was ik bij hen op Dago, maar de toestand was minder goed daar Jan op bed lag met z’n ingewanden van streek en Albertje en Dikkie ook niet goed waren. Gelukkig was zondag alles weer ongeveer in ’t reine en Jan is zelfs maandag naar Batavia gegaan voor 2 dagen. Dus Tine was gister en vandaag alleen maar ik kon niet aan haar komen, daar ze gisteravond met de Einthovens naar de “Shanghai Expres” ging, die wij zondagavond bewonderden (inderdaad schitterend, zowel opnames als spel als ’t verhaal!), en ik maandagmorgen bezet was inkopen voor de Vivosavond – Vanmorgen had ze Annie Thijsse en vanavond is er Huisvrouwenvergadering, waarheen ik met Elly Linn zal gaan, met wie ik morgen-[3]ochtend ook weer naar Tine ga, die ze van verleden jaar uit Tjisoeroepan kent. Aldus is “de week alweer om”, zoals Oma zou zeggen. Ondertussen is de tandarts bezig een zenuw van me te doden, waar ik overigens geen steek van voel, zodat ik hem eerst in de waan bracht dat er geen zenuw was, maar helaas………!

Tine en ik hebben Jan er niet toe kunnen krijgen voor de bruiloft van zijn ouders te dichten, misschien dat het op ’t laatste ogenblik nog wat wordt. Hij beweerde dat hij 40 jaar getrouwd een te ernstige kwestie vond voor een lolletje, want ernstig dichten kan hij niet. Ik beweerde daarentegen dat je nooit te oud voor gekheid kon zijn, vinden jullie ook niet – Maar ’t was meer dat hij vond dat het moeilijk was zo uit de verte.

Ze zeggen dat ze in maart of zo toch met verlof zullen gaan, ’t is toch wel zonde dat ze nu van de zomer net zullen ontbreken.

Vrijdagmorgen. Gisteravond was eindelijk de bijzondere Vivosfuif. Na enige horten en stoten in ’t begin, toen de lampions nog moesten worden aangestoken, toen iedereen er haast al was en later toen we in de “bar” op de koffie stonden te wachten en ze in de keuken de melk nog koud hadden staan!, liep alles verder gesmeerd en na afloop hadden we een enorm succes te boeken, daar iedereen beweerde dat ze zo’n jolige avond nog nooit gehad hadden en zich hielden aanbevolen voor een volgende keer! Al zeg ik het zelf, we hadden alles ook erg leuk voor elkaar. Het huis van Lientje Janssen van Raay, bestaat uit 4 kamers achter elkaar, iets groter dan van Anneke – de eerste kamer was vestiaire, daarachter waarzegster + schiettent – dan de bar – dan de vergaderzaal. De mensen moesten direct van 1 naar 4 door de gang met lampions – tegen 9 uur begon Bep met haar berijmde speech, waardoor men al wat in de stemming kwam. Toen de duetten: bij het refrein kreeg Bep ineens zo de slappe lach dat ze Elly aanstak en ze ’t lied hebben moeten opgeven! Dat maakte al stemming – ze zongen toen nog een ander lied en toen de mensen naar de bar mochten gaan, kon je al merken dat iedereen [5] zich zou amuseren. Je voelde je er zo echt prettig, je hoefde je niet te generen als je wat geks zei, want iedereen vond alles aardig! De roulette viel ook in de smaak, ik was croupier en Baukje merkte op dat ik ’t bepaald gewend was te doen! De eerste prijs won Lize Ryzer. Na de poffertjes en de bowl mochten ze schijfschieten en naar de waarzegster – ze waren steeds weer verwonderd dat het programma nog niet was afgewerkt. Baukje schoot driemaal in de roos!, en ’t mooiste was dat het geweer de eerste maal afging voordat ze er op verdacht was! Elly, nog een ander en ik schoten 2 maal in de roos en lootten om de 2e prijs, die ik trok! We wonnen het servettenstandaardje, dat ik zelf had uitgezocht! Eindelijk kwam ik aan de beurt, nadat Mevr. Gunning was weggegaan vanwege logé’s, wat haar erg speet. Ik had me inderdaad in ’t frivole pakje gestoken en werd door Bep aangekondigd als onze “chansonnière” – met beide liedjes had ik werkelijk enorm succes vooral met ’t Gangetje – ik kon me zoveel aanstellen als ik wou, aldus ging het best. M’n stem viel ook enorm mee, ik was niet eens schor, nadat ik de hele avond ook nog gepraat, geschreeuwd en gelachen had. Iedereen luisterde glunderend, echt leuk om te zien, en na afloop kreeg ik nog extra bedankjes voor de aangedane pret. Baukje had al 2 dagen hoofdpijn gehad, maar vannacht om half 1 was het over, eenvoudig weggelachen.

We vonden thuis onze mannen samen bridgen met nog 2 – op Baukje’s verzoek zong ik ’t Gangetje nog eens voor Egbert en Hok. – Tine Sparmann had ook enorm veel succes met haar kaarten – iedereen wou erheen – van mij zei ze dat er enorm veel mannen in m’n leven waren, maar dat ik tenslotte altijd bij Hok terugkwam! Verder was ik enorm gelijkmatig in alles – gevoel – verstand – werken – liefde. Ik had ook een mooie gelukskaart, ik zou meer prettigs dan minder prettige dingen beleven. Aldus dat ik plezierig – ik had samen met Lous Groeneveld Meyer de mooiste kaarten. Enige mensen werden voor intriganten uitgemaakt en Trude was zeer intellectueel, maar Baukje was een beetje naast het goeie pad, waarop [6] een donkere vrouw van Russische afkomst haar weer terug zou voeren, daar gaat ze dus naar zoeken! Tine deed het echt vlot en leuk, men amuseerde zich kostelijk. Nu, jongetjes – ik moet m’n kaïns en glaswerk weer terug gaan halen. Elly en Bep hebben ook vloerkleden meegebracht, zodat Lientje nog nooit zo’n gezellig huis gezien had! – Straks eet Lientje bij ons – ze is vegetariër. Dag Eida.

Hok kan niet meer schrijven – schreef een vliegbrief – 22e Houw is vandaag jarig! Dag.

EIDA

12 juli

Gefeliciteerd met gister!

Geliefden –

Doordat ik maar weer steeds uitgegaan ben, begin ik nu pas aan jullie brief. Gister begon onze Soedanese vervolgcursus en moest ik wel de hele morgen me weer wat inwerken, want ik had er, o schande, niks meer aan gedaan. ’s Middags was de vervolgcursus en ’s avonds ging ik naar Carmen. Hok is nu hard bezig met zijn publicatie van ’t werk dat hij indertijd in Bonn deed en dat nu nog steeds nooit gepubliceerd werd! Aldus Hok wou niet mee en ik verzocht de Kreikens zich mijner te ontfermen. We gingen met ons vijven, Van der Pijl en een jongedame ook mee. Carmen zelf was in hoge mate temperamentvol; ze droeg het hele stuk. Alleen de meeste heren konden niet over haar forse boezem heenkomen, maar Baukje en ik vonden het geen ernstig bezwaar daar stem en actie uitstekend waren. José was alleen minder goed, zelfs vals af en toe, maar het orkest was over ’t geheel genomen ook goed en ik genoot van al die bekende melodieën.

Jan en Tine willen ons morgen meenemen naar Traviata, maar Hok wil weer liever niet, vooral daar we zaterdagavond al met de Kreikens hebben afgesproken om hen te fuiven voor ons petroleumgeld. Overigens hebben zij ook een bof doordat Egbert salarisverhoging krijgt, met terugwerkende kracht tot november, dus 9 x ƒ 75.-! Nog eens de moeite waard hè, net als wij verleden jaar, waaraan we onze auto te danken hebben.

Jullie zult deze brief welhaast gelijk met de vorige krijgen, nu op de Dempo zo’n brand geweest is. De Tielrooy’s moeten ook veel schade gekregen hebben aan hun Indische schilderijen [2] en kostbare kaïns die ze wilden meenemen naar Holland. Men zegt zelfs dat ze de boel niet verzekerd hadden en wel voor ƒ 20.000 schade opliepen. Laten we voor ze hopen dat hun hoogmoed niet op deze wijze gestraft wordt. Ik begrijp alleen niet goed hoe het dan gaat met hun tocht over Amerika als ze toch al hun koffers op de Hollandse boot hadden. Ik weet niet of Vivos nog enige notitie van hun vertrek genomen heeft, in de vorm van Bep Einthoven!

Maar nu ons belangrijkste nieuws: Tommy heeft 2 kindertjes! Allerliefste stukjes leven, die vandaag 3 dagen oud zijn. Zaterdag was Tommy de hele dag doodzenuwachtig en jammerde maar als hij ons zag, wij hadden dus al direct idee dat het er tegenaan liep en hielden haar in de mand en ziet, terwijl wij met Jan en Tine aten in de eetkamer, bracht Tommy onder de divan in de mand er 2 tevoorschijn. Ik riep Tommy om te gaan eten en hoorde toen een zwak piepgeluidje, en ik zag in het donker wat voortkruipen dat direct de drinkplaats opzocht. Grappig dat ze zo pienter zijn vlak na de geboorte hè. Ze zijn alleraardigst van kleur, één bruin en één lichtbeige, terwijl de eerste wat groter is dan de 2e. Tommy likt ze de hele dag uitbundig en heeft ook net zolang op ’t buikje gelikt tot vanmorgen het naveltje is afgevallen. Ze hebben de oogjes nog dicht, dat duurt zeker nog een paar dagen. De dag na de geboorte was Tommy niet uit de mand te krijgen, alleen toen wij ’s morgens gingen wandelen, heeft ze zich toch maar even door het kantoorraam gewerkt, een flinke kraamvrouw! Ze jankte steeds zenuwachtig, maar het wordt nu al minder, en nu mogen de kleintjes ook weleens 5 minuten alleen zijn. Als wij ze even hebben opgenomen, worden ze ook weer flink schoon geschrobd van die vuile mensenhanden! Het is een kostelijk amusement voor de huize Tan en we hebben al veel aanvragen van kinderen om eens te mogen komen kijken. Maar ’t is nú nog minder [3] geschikt. Als ze al wat lopen, zal ’t aardiger zijn.

De dag vóór de “bevalling” hebben de kindertjes van Bep Einthoven Tommy ernstig vermoeid, ze moest aldoor mee wandelen tot ze op apegapen lag, de stakker, zelfs heeft ze nog kunstjes moeten vertonen, want ik had geen idee hoe lang het nog moest duren. Bep kwam hier duetten zingen met Elly Linn om te oefenen voor de Vivos avond – ik zong “Mens durf te leven” en “’t Gangetje” welke beide werden goedgekeurd. Tine lachte zich slap bij ’t idee dat ik nu op ’t slappe koord ga in mijn “positie”; maar niemand weet het nog, dus wat zou het! En ik vind het zo leuk. Ik ben nu alleen snipverkouden, maar ’t is alweer beterende – ik loop de ganse dag met een tas met een grote zakdoek van Hok onder de arm.

Die zelfde avond waren we op bezoek bij Meneer en Mevrouw Bosch, de schoonouders van jullie geleerde astronoom aan boord, die je niet goed kon appreciëren. Ik ben natuurlijk zijn naam kwijt. Ze zijn alweer op weg naar hier en komen weer op de Sterrenwacht in Lembang tot grote vreugde van de huize Bosch. Zondagavond waren de Reyzers hier en inderdaad is hij even ver van Tante Masje als onze generatie, zijn moeder is ook een volle nicht van haar, maar helaas vergat ik weer hoe. Hij correspondeert nog steeds met Tante Stella Israëls. Was H. Louis eigenlijk een broer van Oom Joos[1]? Hij kent Annie en Betty Biegel[2] ook goed, had alleen geen idee hoe die familie konden zijn. Maar ik natuurlijk(!) wel! – Vanmorgen winkelde ik met Tine, buitengewoon plezierig. We kunnen het heel best samen vinden, houden beiden van “kalmpjes aan” [4] en snuffelden zo plezierig rond in allerhande winkels. We kochten schattig goed voor een gala nachtpon voor mij: een klein rood bloemetje op lichtgroene ondergrond en Tine kocht er ook van voor een chemise enveloppe[3] – ik zou Oom Johan[4] wel eens willen zien als hij dergelijke kledingstukken van zijn schoondochter zou zien! Jan vindt dat blijkbaar ook leuk. Tine zegt dat hij zo jolig is als nooit in Batavia – hij plaagt haar steeds en is zeer in zijn sas, glundert steeds. Hij bestudeert elk paadje in de omtrek en weet in de hele Preanger precies de weg ook waar hij nog nooit geweest is, hij kan uren op een kaart turen. Hij houdt net zoveel van wandelen als Vader. Ik vind het echt enig hem ook eens mee te maken. Toen Tine vanmorgen met mij wegging, zei hij tegen Hansje “je zult nu een rustige dag hebben nu Mamma er niet is, nu hoef je ’t alleen mij maar naar de zin te maken”. Kostelijk gewoon! Dikkie is een ongelooflijke schat, die zou ik best willen overnemen! Maar nee, van ‘t begin af aan beginnen is toch aardiger. Ik hoop dat met Kerstmis te ondervinden!

Vanmorgen hebben Tine en ik ons ook gewogen op zo’n automaat, en zij schrok zich dood, want het was haast 71! En over de mijne waren we ook verbaasd en ik trots want het was 59½! In de loop der tijden zal er nog wel wat bijkomen! Van de schrik at Tine maar 2 koekjes bij Bogerijen en ik een heleboel!

Als jullie dit lezen is Dien’s baby er misschien al, ze zou eerst naar dezelfde dokter gaan als waar Emy gelegen heeft, maar nu kan ze in ’t hospitaal waar ze de mooiste kamer krijgt als nichtje van haar oom!

Mamma komt deze week weer bij Ho’s familie te wonen, maar nu in Batavia, waar hij nu werkt als klerk bij de Bataviase Bank. Van zijn verdiensten kan hij alleen de huishuur betalen, Houw en wij zorgen voor de rest. Ik ben benieuwd [5] hoe ’t Mamma daar zal bevallen.

Deze week bewonderden we Garbo in Susan Lennox, en nu is Marleentje er in Shanghai Expres. Morgenavond wilden Jan en Tine met ons naar “La Traviata”, de laatste opera, maar Hok wil liever werken of naar Marleentje! Schandelijk hè om de talkie boven natuurlijke mensenstemmen te stellen.

Er is een kies bij me afgebrokkeld en ik eet nu veel Kalzan en heb een antacide tandpasta. Ik wou dat het ook invloed had op m’n maagsap dat ik steeds proef, vies zuur. Gister in de opera had ik er ook last van, doordat ik m’n corset weer wat steviger had moeten vastmaken vanwege de avondjurk!

Dag Kindertjes, wat fijn dat Lausanne gelukt is hè. Er heeft hier een astroloog vóór 2 maanden uit de sterren voorspeld dat op 9 juli het begin van het wereldherstel zou zijn. De datum heeft in de krant gestaan en toen was Lausanne nog niet eens begonnen! Ik zal gauw eens vragen wat hij meer gezegd heeft, want daar moet toch wel wát van uitkomen! Deze meneer is de leermeester van Erna Janssen-Douwes Dekker en heet Gorter. Wat weten de sterren dus alles van ons af!

Dag Eida [6]

HOK

G. Ik hoor nu alleen het gesmak van Tommy’s kinderen, die nu en dan zeer menselijk piepen. Ik geloof dat Tommy geen opvoedkundige capaciteiten bezit, zij bemoeit zich teveel met haar kinderen. Eida heeft al over die leuke mormels geschreven. Ze worden beide weggeven, jammer hè. Eén gaat naar een klein meisje dat al maanden op een pup van Tommy heeft gewacht. Zij verdient het dus. Waarheen de andere gaat weten we nog niet.

Het is vervelend dat Moeder’s duizeligheid nog altijd niet over is. Is ze al naar een andere dokter? Ik zou het haar ten stelligste aanbevelen, want die behandeling duurt wel al te lang.

Ik ben nu druk bezig met het bijwerken van het werk dat drie jaar geleden al gepubliceerd had moeten zijn! Eindelijk is de derde man, die nu buitengewoon hoogleraar in de Paleobotanie in Groningen is, Jongmans heet hij, met zijn stuk gekomen. Maar niet nadat we van hier hem enige dringende brieven geschreven hebben.

Morgenmiddag moet ik zitting nemen in een kiesdistrict, voor de verkiezing van een nieuw gemeenteraadslid. Een weinig interessant baantje. Gelukkig hoef ik maar twee uur te zitten. Vandaar dat ik maar liever niet naar Traviata ga. Het duurt zeker tot half één.

Dag Hok.