EIDA

27-12-’39.

Lieverdjes –

De Kerstdagen liggen achter ons en wij gedachten het Licht, dat kwam in de duistere nacht. Op de avond vóór Kerstmis, toen de boom al klaar stond, aan welks versiering de kinderen ijverig hadden meegeholpen, was Lisa volkomen vervuld van de “engeltjes, die langs de hemel vliegen” dat ze ze overal om zich heen verwachtte en nauwelijks door de kamer dorst te lopen; de volgende morgen deelde ze mee dat ze de klokken had horen luiden en de engeltjes had horen zingen die nacht. Axel had van blokken een stalletje gebouwd waarin een plaat van de Familie en de Koningen gezet werd – ik kocht 2 kleine schapen en een herder die zeer redelijk de nacht tevoren in de schapenhut gezet werden en de volgende morgen mochten ze pas naar het ”kindje” gaan kijken. Een Kerstboomklokje had hij zeer vindingrijk opgehangen tussen blokken zodat het werkelijk kon luiden. We kregen allemaal een cadeautje van Thea Hermans, die speciaal erg verrukt is van Lisa en mij! Ik bakte Kerstbrood en tulband, welke laatste bestemd was voor onze buurvrouw, die me heeft toegestaan gebruik van haar tennisbaan te maken. – Op Moeder’s verjaardag vierden we Kerstmis in de Rudolf Steiner school, waar we eerst een Kerstspel (dat primitieve, dat we in ons verlof met jullie in Diligentia zagen zonder het paradijsspel) zagen opgevoerd door kinderen van 1e, 2e en 3e klas en later iets dergelijks in het Frans door 4e, 5e en 6e, waarvan de uitspraak en het goede begrip ons verheugden. Hok zag dat laatste ook – gedurende het eerste zat hij bij de tandarts! Axel en Lisa zaten samen op de grond vooraan en vonden het prachtig. Lisa wilde ook graag een engeltje worden, maar, verklaarde zij – niet één met vleugels, die vastzitten om de pink!, maar op de rug! Ik had ze tevoren het Kerstverhaal voorgelezen, uit de Bijbel en Kinderbijbel – later moest ik voor Axel het Franse helemaal vertalen. De sfeer op die school trof nu weer, zoals vele malen tevoren [2] bijzonder aangenaam en Hok sprak in de pauze allerlei vaders, die zeer te spreken waren over die school en na afloop vond hij het goed om Axel daarheen te sturen – we moeten daar nu nog werk van maken. We zagen ook boetseerwerk van allerlei kinderen met betrekking tot het Kerstverhaal, koeien, schapen, herders in devote houding, bijzonder geslaagd – en als je die sfeer vergelijkt met die in Axel’s klasje, dat tenslotte wel aardig is, maar zo ontzettend neutraal en inhoudsloos, dat een dergelijke school je goed doet. Ik ben erg blij dat Hok het zo spontaan zei, want verleden jaar al was het mijn wens om Axel daar in de eerste klas te doen. Juist hoorde ik dat de tweede klas waarin Axel dan zou komen de aardigste van de school moet zijn en veel kinderen, die hij kent zal hij daar vinden. – Na afloop van dit Kerstspel toen de kinderen naar bed waren, ging ik naar Vivos Kerstmis vieren – Irene had met Bijbel aanhalingen een 20-tal Kerstliederen aan elkaar verbonden – we waren zeer opgetogen over ’t algemeen over deze prestatie van haar – Er was een grote opkomst en het was bijzonder gezellig weer – wij hoorden één wanklank heel zachtjes nl. éne dame vond een dergelijke viering beneden de intellectuele waardigheid der Vivos leden!! Het ongeluk wil dat deze ontevredene het volgend jaar abactis zal zijn – enfin, wat zal Vivos dán weer beleven?! – Twee dagen vóór Kerstmis kwam Hok thuis met de mededeling dat hij vrij had genomen voor de rest van het jaar – hij had dit jaar nog geen vakantie – het is erg gezellig. We maakten al 3 dagen ’s morgens een tocht, te voet of per auto – M’n nieuwste hobby is dan om plantjes te zoeken voor de tuin – ik ken er nu al zoveel, echt fijn. Lisa begint al mee te helpen met verzamelen. Vanmorgen plukten we o.a. beeldige witte aardorchideeplantjes van de berghelling – Toen het donker ging worden [3] op eerste Kerstdag, las ik weer de Kerstverhalen voor uit Bijbel en Kinderbijbel en bovendien het geboorteverhaal van Selma Lagerlöf, uitstekend en mooi is het, daarna nog een klein boekje “de Ster van het Oosten” dat we indertijd in de Bijenkorf kochten, en dat de tocht der 3 Wijzen beschrijft. Axel luisterde vooral erg aandachtig – Het beviel hen zo goed dat we het de volgende dag weer deden, het rijtje langs. De kinderen staken de Kerstboom aan en straalden – ik had alles in rood en wit gehouden – de versierselen meest wit en de kaarsen allemaal rood. Nadat hij aangestoken was, gingen we zingen, alle Kerstliederen, die we in huis hebben en dat is maar één bundel, waarin de inhoud van de liederen neutraal is gemaakt en daardoor inhoudsloos. Gaarne bij gelegenheid het volgend jaar wat mooie Kerstliedjes. In “Kun je nog zingen, zing dan mee” staan 4 hele mooie gelukkig – “Ere zij God in den hoge” had Axel op school geleerd! – Daarnet moest Axel weten hoe God het plan bedacht had om de Aarde te scheppen! – Daarnet komt jullie brief – ik schreef je al dat ik erg blij ben met het boekje van de 10 stammen van Israël – ik begon er al in te lezen, zeer de moeite waard. Ik zal de krant hier eens vragen of ze niet geregeld kunnen opnemen wat Rademaker schrijft, in plaats van allerlei vreselijke onbelangrijkheden uit allerlei kranten. – Fijn dat Tante Masje tevreden is over m’n verslagen – een tijdje geleden kreeg ik er juist een aanmerking over van onze redactie omdat ik teveel in brieftrant schreef – wat ze precies wilden werd me niet duidelijk en dus ging ik maar zo door. Ze nemen het nu onverkort steeds op – die verslagen vind ik zelf weleens vreselijk omdat ik het eerste verslag schrijf voor de krant, daarna vaak hetzelfde voor het maandblad en dan komt het weer in de notulen – het schijnt me dan afgezaagd, maar tenslotte ben ik wel de enige, die alle drie verslagen leest!! – Op Hok’s eerste vrije dag, de dag [4] vóór Kerstmis ging hij alleen met de kinderen wandelen, omdat ik het Kerstbrood moest helpen maken – ik was wat in de tuin bezig en juist aan het bieden op een stuk vis toen vlak voor m’n neus een auto stopt waar Lykle uitstapt – ik was stomverbaasd omdat ik eerst niet aan Lotty’s aankomst dacht. Hij vertelde erg aardig over alles, hoe hij met Jan in een loodsbootje naar boord ging, waar Lotty zich aan het aankleden was en hem niet binnenliet omdat ze niemand verwachtte! Zij zijn overal ondergebracht – de baby ergens, een paar kinderen bij Tine en de rest in het hotel. Ze hebben voor Menno een aardig tehuis gevonden bij mensen, die graag een kind van de leeftijd van hun zoon erbij wilden hebben; het is een eenvoudige familie, waar de vader veel knutselt e.d. met de kinderen, wat ze zo geslaagd vonden. Lykle is nog steeds de kostelijke jongen die een bijzonder prettige gast is – Hij smulde van de Haagsche Beschuitjes, at ongemerkt het schaaltje haast leeg. Ze vieren Oud- en Nieuw met Jan en Tine – echt leuk komt dat zo uit. Ik stelde Emma voor om ons bij hen aan te sluiten op die laatste dag van het jaar, maar er zijn teveel moeilijkheden aan verbonden, er zijn teveel kinderen alles samen gerekend! – Ik weet dus nog niet wat Hok en ik zullen doen. – Op eerste Kerstdag om 11 uur ’s avonds hoorden we het Kerstfeest van Juliana en Bernhard – we vermaakten ons vooral met de stem van Beatrix die steeds maar zei “wat een mooie Kerstboom” en Irene stootte ook geluiden uit, alles dwars door het geboorteverhaal heen dat Pappa Bernhard voorlas – daarna een bijzonder aardig woord van Juliana, heel persoonlijk, fris en nieuw, heel geslaagd. – Gisteravond na onze tweede Kerstviering gingen we naar “de Bengaalse Lanciers” in de bioscoop, een bijzonder boeiende goed gespeelde film, maar die niets met “Vrede op aarde” uitstaande had! Trouwens in de oorlogvoerende landen zijn er die dagen even veel mensenlevens vernietigd als op andere dagen. [5] Maar wat een gunstige berichten van de Finnen – voorlopig schijnt het grote gevaar geweken – wij hebben in Bandoeng ƒ 5.000 verzameld en in Holland is ook een grote som hè – hopelijk kunnen we hen er iets mee helpen. – De Schüllers zullen we de 30e bezoeken, de 29e vieren we Oudjaar in de Loge – onze nieuwe overburen, hij = maçon, hebben ons verzocht samen met hen erheen te gaan. – Het ABC-Cabaret zou eerst de 30e optreden, maar Corry Vonk schijnt ziek te zijn en zo is het uitgesteld. – Tot slot onze dank voor jullie wensen voor 1940 – wij wensen jullie ook gaarne een heel goed jaar toe – Omhelsd Eida.

[Randje pag. 4]

Veel dank voor de postzegels – die ik dubbel stuur van onze serie mag je wel weggeven.