EIDA

12 dec.’39.

Lief Mamaatje –

En weldra breekt de dag weer aan, de dag uwer verjaring – hartelijk omhelsd en nog vele jaren zonder bezwaren. Mogen vele dierbare gezichten zich op die dag aan je vertonen, lieve stemmen zich doen horen, en prettige brieven in je bus liggen. Ik zal die avond met Vivos Kerstmis vieren, waarvoor de voorbereidingen, waar ik mij heerlijk buiten wist te houden, in volle gang zijn. De Bijbel komt eraan te pas en vele liederen zullen de stemming Kerstlijk maken. – Het is dus weer de dag voor je eigen brief, maar dit jaar bestormde ik je al met vele dergelijke epistels, dat je al alles van me afweet. Dat wat ik je over mezelf neerschreef, is inderdaad slechts voor jullie en Hok geweest. Denk niet dat ik Nanda al heb ‘ingelicht’. Ik ben nu helemaal veranderd en praat niet meer over mezelf en dát is het vermoedelijk dat Nanda niet heeft aangestaan en dat mij mensen doet vermijden of tegen hun komst doet opzien, van hen bij wie ik vroeger steun zocht. – Nanda vroeg me vandaag per trein met Lisa bij haar te komen om een paar dagen te logeren, maar ik heb morgen bezoek, overmorgen Vrouwenbelangen en zaterdag Axel’s verjaardag en ik schreef haar dat we met ons allen met Kerstmis of erna misschien komen kunnen, omdat ik vermoed dat nu Em niet goed is geweest, het haar misschien te druk is met ons allen Kerstmis te vieren, zoals we verleden jaar afspraken. Ik schreef Nanda dat ik wel van 18-21 december kan, maar liever met Hok en de kinderen tegen Kerstmis. Zij wil graag weten wat er met me aan de hand is, want ze ziet sombere toekomstbeelden voor mij – het is dus goed als ik ga om haar wat op te vrolijken. Het wachten is nu op Em’s mededelingen aangaande Kerstplannen. De kinderen zijn zo enig als ze met vragen komen. Lisa was de laatste tijd erg bang alleen – met Sinterklaas bv. dorst ze geen pakjes alleen in de andere kamer te gaan zoeken, ik moest steeds mee. Ze was bang voor “mannen” en ik nam haar in ’t donker mee naar buiten en wees haar de sterren en zei dat wij nooit alleen waren, want dat God altijd bij ons is – maar Axel zei “hoe weet je dat?” Ik zei hem dat hij het zou voelen als het licht uit was als hij in bed lag en [2] vanmorgen zei hij ik heb een tik op mijn hoofd gevoeld, maar in m’n hart niets en Lisa had het wel in haar hart gevoeld en ook op het hoofd (om Axel een plezier te doen!). Lisa zei eens: (schreef ik je dat al?) je weet toch hoe God ons gemaakt heeft: “hij deed water in ons en toen werd het bloed”. Zij vertelt tegenwoordig op Axel’s verzoek verhaaltjes van een jongetje en een meisje en een hond en dergelijke. Ze spreekt dan opeens boekentaal, elk woord keurig gearticuleerd en goede zinnen. Axel is stralend en in spanning over “het jongetje dat rijst en vlees maakte voor de hond” en “het meisje dat even naar buiten ging kijken”. Ze is dan allercharmantst met kuilen in de wangen en ondeugende oogjes. En als het uit is, informeert ze welk onderwerp Axel nu behandeld wenst. – Mamma is gister weer vertrokken, Axel zei heel lief dat het jammer was dat ze weg was, maar ze keken de laatste tijd niet meer naar haar om. Oma’s liefde ging nog af en toe wel naar Lisa uit, vooral miste zij Lisa wanneer ze er niet was, maar toch zag je ze niet veel meer samen. – Ik laat Lisa af en toe eens bij een kind spelen, Betty, ons overbuurtje is weg en Lisa speelt alleen met Tommy of met de haan of rijdt paard – ze amuseert zich nog goed. – Intussen ben ik weer opgeschoten met de tuin, allerlei planten en struiken verplaatst en nieuwe onbekende bloemen gezaaid, die Hok mij gaf met Sint en dan maakte ik een heel laantje van onkruid, waarmee Hok me bespot. Je hebt hier nl. zulk beeldig onkruid met de mooiste bloemetjes, nu wil ik eens zien wat ze met verzorging presteren – de nodige hoon van bezoekers wordt verwacht! Het laantje loopt nl. evenwijdig met “het straatje”. Een vriend van ons deed de ontdekking dat onze moerbeiboom alleen vrouwelijke vruchten draagt, hij vond dat erg verdacht en parallel met m’n Vrouwenbelangen. Een streven naar de overbodigheid van de man en hij waarschuwde Hok! Dankzij mijn verzorging draagt de moerbei heel veel vruchten al heb ik dan geen verstand van mannelijk en vrouwelijke! – Ik heb het tennissen er een dag of 10 alweer bij laten liggen in verband met Sint, maar begon gister weer – het is een vermoeiende en moeilijke sport, maar ik moet er weer inkomen. – Emma schijnt juist met Sinterklaas ziek geweest te zijn, wat ongezellig! Ze kan blijkbaar ook niet tot een brief aan mij komen. – [3] Het is woensdagmorgen: het heeft gestort-regend, maar net tegen de uitgang van Axel’s school kwam de zon weer terug. Daar komt Axel thuis op de fiets, netjes geknipt door de kapper. Straks geef ik Lisa de beurt met de schaar, zoals ik mijzelf gister gaf. Met haar en mijn haar is het overigens heel gemakkelijk want alleen van voren en opzij boven de oren hoeft het geknipt – Indertijd in augustus of september knipte ik het vanachter enorm kort: een rechte streep tussen de bovenkanten van m’n oren – Hok was woedend want hij vond dat hij zich zo niet met mij kon vertonen, maar het gevolg was dat ik me sindsdien tot nu niet meer heb hoeven knippen vanachter daar het prachtig gelijkmatig en symmetrisch groeit – ik heb ook al een paar mooie golven, maar ze springen nog niet in ’t oog, want niemand zegt er nog iets van, maar ik weet zeker dat het jou niet ontgaan zou! – De duif heeft een kuikentje uitgebroed het loopt als een kievit tot verstomming van echtpaar duif. De kooi was hoog en hij is er uitgevallen en weggedraafd – straks zullen pa en ma het vergeefs leren vliegen. De haan en de kip kijken er niet naar om, pas wanneer het groter zal zijn vermoedelijk. – Axel gaat de uitnodigingen schrijven voor z’n vrienden en vriendinnen. Zijn hele klas wordt gevraagd (maar 10) en dan nog kinderen van kennissen ± 6 – we gaan met ze naar het park spelen – ik kocht voor iedereen een kerstboomklokje en kan die daar mooi aan een boom hangen en ze laten zoeken. – Je Haagsche Beschuitjes zijn gekomen, zalig, wel bedankt. Maar over boekjes schreef je ook nog – stuurde je ze met dezelfde boot? Er zijn nl. veel postzakken verbrand aan boord van de Jagersfontein – gelukkig drong de brand niet door het beschuitblik – wel sneu als er niets van jullie is, maar je zult in elk geval nog wel schrijven – Mamma gaf ƒ 2.- voor zijn verjaardag – dat is een bof en de eerste maal dat ze zoiets doet. Het [4] merkwaardige is dat bleek dat ze uit haar hoofd zijn verjaardag wist maar nog nooit daarvan iets heeft laten blijken. – Lisa is weer uit spelen bij een jochie van 5 jaar, waar ik vanmorgen even aanging – hij is ook de jongste, zijn broertjes zijn naar school ’s morgens. De moeders zijn allemaal blij als Lisa komt spelen – geen wonder! – We hebben op de Vrouwenbelangen een lezing met lichtbeelden over Venetië – ik verheug me erop om alles weer te zien waarvan we genoten hebben – Hok moet naar de Rotary, wel jammer voor hem aan één kant, maar aan de andere kant voelt hij niets voor die Vrouwenbelangen – Je zou verbaasd over hem zijn tegenwoordig, wanneer je hem in het gewone leven meemaakte, hij is zoveel prettiger in de omgang – wanneer ik te laat kom aan kantoor om 2 uur, zegt hij niets meer; wanneer de djongos er niet is, ruimt hij de tafel af – Af en toe komt z’n oude-ik weer boven en is hij kwaad om alles, maar dan is er wel een reden. Nú bijvoorbeeld tegen Sinterklaas, omdat hij moest dichten, waar hij zo het land aan heeft, maar zijn dichtkunst is merkbaar vooruitgegaan, vind je niet! – Ik heb net schilderijen van de muur gehaald en gedeeltelijk op andere plaatsen opgehangen en ben zeer verheugd. Ik heb nu de vazen met rode dahlia’s, die kleurenets boven de bank, waarop zeer kleurige kussens: oranje-fraise, effen en gecombineerd op bruin met oranje, en nog beige met groen die 2 die jij me indertijd in de Bijenkorf kocht. Het staat zo enig, vooral ook omdat in de grote zwarte pot vuurrode gladiolen zitten en in Hok’s nieuwe witte glazen pul rode anjers. Ik geloof vast dat het je ook zou bevallen, het is alles zo blij – je portret kijkt er ook met genoegen naar! Ik heb diverse etsen en de pentekening van I. Israëls opengemaakt en met droog brood afgewreven – die van I. komt nu in een nieuw passe-partout – het oorspronkelijk wat hij uitzocht is lelijk en was al lelijk van het begin af aan – een wit passe-partout om wit papier staat niet – ik heb nu donker gekocht. Dag lief Mamaatje – heb een prettige dag met veel lachrimpeltjes om je straaloogjes –

Omhelsd Eida. Onderweg is een film van ons!

[Randje pag. 4]

Je briefkaart voor Axel is al gekomen – hij vond hem al –

Ik stuur je een brief aan Mevr. v. Overveldt. T. Masje zal haar adres wel weten: misschien Van Neckstraat 42? [5]

HOK

G. Van harte gelukgewenst met Moeder’s verjaardag. Ik hoop dat u een prettige, gezellige dag hebt. We zijn nu bezig met de voorbereiding van Axel’s kinderpost. Het is zeer welbesteed aan hem zoals dat ook aan Lisa het geval is. Hij heeft zijn hele klas uitgenodigd, terwijl er nog een vijf kinderen bijkomen van onze betere kennissen, zodat er in het geheel een zestien kinderen komen. Ik hoop dat het weer zich houdt, want dan kunnen we met hen in het Jubileumpark, waar ruimte genoeg is, en ook veel bomen om verstoppertje te spelen. Lisa is er ook al zeer enthousiast voor, en weet al te vertellen dat je Axel niet mag zeggen wat voor cadeaus hij krijgt. – Vanmiddag kochten wij à l’improviste een horloge voor mij. Ik vind het een grote uitgave, maar je kunt eigenlijk niet goed buiten zo’n ding. Het is er één die waterdicht, schokproef is, zich automatisch opwindt en onbreekbaar is. Dus zoiets als een wonderding. – Vanochtend bezoek gehad van een Amerikaanse collega, die fel anti-Duits, maar ook sterk anti-Engels is. [6] De Amerikaanse zienswijze is wel zeer interessant, maar niet van onjuistheid ontbloot. Want inderdaad heeft Engeland zich in vele gevallen merkwaardig gedragen, en zich bv. in zijn politiek tegenover Japan te sterk laten leiden door het Engelse belang, zonder zich te bekommeren om de consequenties. Dit is natuurlijk volkomen te begrijpen het “right or wrong, my country”[1], maar vérblikkend is het niet altijd geweest. Enfin, over Engelands politiek in Oost-Azië is natuurlijk heel wat te kritiseren. – Ze moesten onze NSB nu maar wat krasser aanpakken. Zeer typerend noemt Daventry ze de “Dutch Nazi-Party”. –

Nu dag, nog veel plezier en veel jaren hierna.

Hok.