EIDA
20 mei ‘30
Geliefden –
Nog slechts 2 velletjes resten me van dit heerlijke papier, morgen vroeg hoop ik een nieuwe voorraad te kunnen laten aanrukken. Maar dit belet niet dat ik vast aan jullie kan beginnen, aan wie toch altijd het eerst “gewerkt” wordt. Jullie ziet dat ik niet iets daverend belangrijks te vertellen heb, nu ik met zo’n kletspraatje begin! En toch gebeuren hier dagelijks prettige dingen, zoals het samenzijn met Hok, het spartelen van E-usje (voorlopig noemen we hem nog zo, voordat we definitief iets anders hebben! Albertje is niet slecht dunkt me.), die nu bepaald wild wordt. Zijn vader doet pogingen om zijn levende zoon (dochter!) te voelen, wat lastig lukt omdat hij juist niet beweegt als je ’t graag zou willen, nú al in de contramine. Dat zal me wat geven! – Ik heb nu 4 hemmetjes voor hem klaar en al weggelegd bij jouw truitjes en de goerita’tjes, die Annie Thijsse me bracht. – Zondag waren we bij Jaap en Katy, om Jaap, na thuiskomst van zijn reis naar Nias te begroeten. Katy begint weer op te bloeien, nu hij weer thuis is; ze schijnt niet goed tegen alleen zijn te kunnen, lijkt me ook niet erg dol (niet vertellen aan Pa en Ma!). Katy was niet erg enthousiast over m’n keuze van tricotzwachtel voor navelbandjes, het leek haar te warm. Maar Maatje, vertel jij nu eens hoe lang je zoiets draagt. Ik zei tegen Katy dat het toch normaal gesproken, maar voor 10 dagen was, en dat vond ze belachelijk theoretisch. Hoe lang droegen wij ze dan? – Ik heb ook 6 flanelletjes geknipt, van heel dun flanel, deze en dergelijke voorschriften volg ik naar Jeanne Termaes en [2] Annie Thijsse. Ik kan niet naar iedereen luisteren! en het beste lijkt mij zelfondervinding. Als Eüsje niet tegen flanel kan, heb ik toch die reformstof dingetjes bij de hand. Trude vindt flanel ook niet goed, evenals de dokter Ootmar[1], van je boekje. Maar ik ben gelukkig nogal eigenzinnig op dit punt!
We schijnen een wieg te kunnen overnemen van een kennis van Katy. We kunnen allicht eens kijken, hoewel we nogal op “nieuw” gesteld zijn. Dit is het model van de zak op schragen van hout dat witgelakt is. – Marietje Jager Bruining is werkelijk naar huis, na 6 ½ ziekenhuis-maand. – Alle zusters waren dol op haar. Ze is zo vrolijk en vol grappen, zulke patiënten hebben ze niet zo vaak. Haar kamergenote was zo overstuur over haar vertrek, dat ze ’s middags ook door haar man gehaald moest worden omdat de dokter anders een verergering van haar toestand vreesde. Marietje’s man had ’s nachts niet geslapen, en haar moeder ook niet veel. Het was echt enig, zo verrukt als ze allemaal waren. Haar ruggenmerg is al een stuk genezen en ze straalt bij ’t vooruitzicht over 2 maanden op te mogen zitten! Wat een gelukkige afloop! – We zullen ook maar de kiekjes insluiten, hoewel de hele film wazig is, zoals ik al schreef. Reusachtig jammer, vooral omdat we die van Henk niet over kunnen doen. Jullie zult wel zeggen dat ik altijd dezelfde jurk aan heb, maar dat is toeval en komt doordat die jurk zo ruim is, daar waar ik het nu nodig heb! Netjes uitgedrukt hè! Die van mij alleen zullen we over nemen. Ik sta expres met ’t buikje vooruit à la Mevrouw Waleson, ik heb je luierbroekje op m’n schouder, m’n eerste hempje in de hand, het grote pak luiers voor me en je 2 andere truitjes op ’t stoepje, de rol voor goerita’tjes doet net of hij m’n been is! Hok moet het toestel nodig nakijken. [HOK het ligt aan de film, die in 3 weken al bedorven is!!] – We hebben weer vergadering gehad voor de trekdierenactie. [3] Het comité uitgezonderd, waren er maar 6 mensen verschenen. De petitie opgesteld voor B&W werd voorgelezen. Ik ben benieuwd wanneer er antwoord op komt. Intussen zullen wij, deleman-passagiers, de koetsiers het gebruik van de zweep verbieden. Maar ze schijnen vaak stangen van punten in de bekken te doen en als ze dan aan de leidsels trekken [HOK toppunt!! nooit van gehoord, precies als de politieagenten in Peshawar die verbrand zouden zijn!!!], loopt het paard van pijn ook hard en dat is voor mensen, die er geen verstand van hebben, als wij, niet te controleren. We gaan alleen in delemannen met een glanzend uitziend paard, zo mogelijk. – We krijgen van Hassan, ter weerszijden van de stenen trap in ’t voortuintje een bloeiende plant, dat zal zeker ons huis opvrolijken. Onze rozen in potten doen het weer mooi, nu we ze in de zon hebben staan, ze kunnen niet tegen schaduw, merkwaardig! – Ik zal Moeders brief eens beantwoorden, daar staan zoveel vragen in. – Nee, ik moet nog eerst vertellen dat de buren hier geweest zijn en dat het nogal geslaagd lijkt. Zij is erg joviaal, mag graag wat gezellig praten, van hem is niet veel te zeggen. Ze praten = converseren heel genoeglijk en houden ook niet van conventioneel en “meedoen”, zijn geheelonthouder. Wat onze ex-buren betreft, ik ben bang dat ik Trude’s verontwaardiging heb opgewekt. Sinds ze nl. dat dure huis bewonen, kunnen ze een telefoon niet meer betalen, gevolg dat Trude elke dag bijna, een boodschap stuurde of ik voor haar wou opbellen of zelf kwam of Pierre. Het leek wel of we alleen nog een telefoon hadden voor hen, daar zij meer opbelden dan wij! Ik vind ze beste mensen, maar ik vind dat als je je telefoon afschaft, je je dan ook op “zonder” moet instellen. Er zijn natuurlijk dringende gevallen. Maar ik vond het toch niets leuk, en Hokje ook niet dat ze nu elke dag kwamen, alleen om de telefoon! En toen Trude mij vroeg of ik ’t erg opdringerig van haar vond, nadat ik weer de “pasar” voor haar [4] had moeten opbellen – dat ze zo vaak de telefoon gebruikte, heb ik haar gevraagd hoe het mogelijk was, dat ze die boodschappen (langganan, pasar) niet een dag van tevoren bedacht, zodat ze ze op het boekje kon zetten. – Ze zal ’t zeker enigermate onaardig van me vinden, want in 5 dagen is ze niet geweest, maar wij kunnen nog steeds niets anders vinden dan dat je niet alleen bij iemand moet komen, als je wat van hem nodig hebt! – Jan Schüller + echtgenote kwamen diezelfde dag ’s middags, heel aardig, zij een al-te-bij-de-handje. A. en Th. zouden ook gekomen zijn, maar konden niet uit hun bed komen of zo. Wel toppuntig als je weet dat Thijs al om 1 uur thuiskwam, en Hok om half 3 en de visite om half 5 besteld was. Niet erg aardig tegenover Jan, die zoveel moeite had gedaan om Anneke op te snorren. Diezelfde morgen was ik bij Juffr. Potjer. Ze is nu op reis naar China en Japan maar eventjes, vakantiereisje! Enig hè. Dat kun je doen als je ongetrouwd bent, Emma denk eraan! – Vrijdag at Hok’s “leerjongen” hier. Het is een pleegzoon van de Fam. van Assen, uit Delft en Hok kende hem al goed. Hij is een jaar of 20, en net ontslagen door de B.P.M. bij de bezuiniging. Hok is erg blij met hem en laat hem nu ’t vervelende werk doen, waarmee hij toch ƒ 130.- verdient. Ondertussen wil hij Wiskunde A doen zodat hij leraar kan worden tot 3e klas H.B.S. Hij is volgens Hok heel pienter. – Hij is “Ger” in het levendige, is een Rus: Tetanwassiansk of zoiets! – Wat luxueuze lakens en slopen betreft, ik beklaag steeds onze logé”s, die een laken met beeldige kant krijgen. Die kant zit nl. net op de hoogte van je gezicht, ik gebruik er zelf juist ook een omdat het zo jammer is, als ze zo blijven liggen. Maar die kant prikt me voortdurend in hals en kin! Dat wil ik m’n spruit niet aandoen, maar bij ons komt het eigenlijk omdat de lakens te kort zijn en daar kan ik natuurlijk voor zorgen. Ik denk niet dat ik een heel blok katoen koop, ’t zal zeker te veel zijn alleen voor lakens en slopen. Van tetra kocht ik er wel een, 40 el, enorm veel hè voor ƒ 22.- Ik hoop geen djait nodig te hebben, zoveel werk is ‘t, dunkt me, niet en ik kan nog uitstekend voor de machine zitten, m’n buikje zit me nog niets in de weg en ik word er lang zo moe niet meer van, als in de eerste 3 maanden. Die elektrische is ook een zeldzame uitvinding, telkens ben ik er weer verrukt van. – Heb ik je eigenlijk nog niet geschreven over een [5] aankleedtafel,dat je vraagt of ik er van plan ben een te kopen? Hok zal er ook een tekenen, dan kunnen we zelf precies de indeling bepalen, want het wordt er een met laden om geen ruimte verliezen. Op een vendu betalen ze er ƒ 35.-, ƒ 40.- voor en ik heb idee dat we voor die prijs wel zelf een kunnen laten maken. Daar op dan een kussen. Wat voor een, maakte jij ook weer voor Jet? Ik herinner me zo iets. – Wat ik onder een baadje versta, is een dun bloesje of schortje, wat hij (zij) kan dragen overdag, wanneer een truitje te warm is. Of zoiets als een hansopje, zonder mouwtjes. Ik bedoel er eigenlijk allemaal leuke dingen mee, voor als hij mooi moet zijn, de luier en ’t hempje te bedekken. Die kinderen van A. Thysse, liggen zomaar in hempje en luier in de box, dat vindt ze niks te koud en ze woont nog een stuk hoger dan wij. Heerlijk hè, zo weinig aan! – Wat Valkenet betreft, moet je speculaas bij hem kopen en andere lekkere dingen. Het brood vind ik lang zo lekker niet, als van Bogarijen, het is wat zuur. Maar bij Katy aten we zojuist zondag die speculaas en ’t was zalig! Jaap plaagde me dat ik, er maar flink van moest eten, want dat ik zo zielig schraal uitzag!! Ik ben nu ook werkelijk dol op koekjes en chocola! – Ik kan ’t nu lekker waarnemen. Als Eüsje er is, zal ik weer met de vermageringskuur aan de gang gaan! – Hoe komt het dat Mieke’s man geen baan vindt, gaat hij nu niet naar Brits Indië, nu alle vreemde goederen geboycot zijn? Dat was toch altijd zijn toekomst? – Reusachtig dat Ansje zomaar een zoon krijgt van 7 ½ pond. Meestal is de eerste toch niet zo zwaar. Hoeveel wogen wij? A. en ik zijn het erover oneens – ik dacht dat een van ons [6] maar 5 ½ pond woog, is dat zo? – Niks leuk om onder narcose te bevallen, dat overkwam een Vivoslid, hier pas ook. Dan maak je het heerlijkste ogenblik (volgens Mevr. van Vianen) niet mee. – Waarom schrijft Liesje aan jou, en niet aan ons. Je hebt haar zeker al verteld van ons nieuws? Ik ben zeer gevleid met het complimentje over m’n stijl en ik betreur het dat de Nederlandse leraren die kwaliteiten in mijn opstellen nooit hebben kunnen ontdekken. Ik ben toch maar miskend! Overigens zullen m’n brieven over baby en wat daarbij hoort wel minder literair zijn, vrees ik! – We zijn enorm benieuwd hoe je ’t er af gebracht hebt in Kasteel Oud Wassenaar, gezien onze bevindingen daar!!! Wat Vaders brieven betreft, hij kan eerstdaags aan de hoogste Inlandse vorst schrijven, wat betreft de stijl! Als Hok het goed vindt, zullen we Mamma’s brief insluiten die we net kregen. Maar Vader is dan verplicht jullie de vertaling voor te lezen! – Vanmorgen schreef Mamma ineens dat ze hier morgen komt logeren en dat ze blij is met het bericht dat ze een kleinkind krijgt, en dat ze graag een jongen, die erg knap is zou zien. Ik vind een meisje net zo lief hoor! – Ons bed hadden we net gister aan Mevr. van Vianen geleend en nu heb ik het vandaag weer moeten terugvragen. Erg vervelend, maar we kunnen Mamma toch niet op een veldbed doen, zonder klamboe. Voor Mevr. v. Vianen is het ook vervelend – maar ik kan ’t ook niet helpen. We kunnen Mamma ook niet weigeren, omdat het logeerbed weg is! Dag Eida [7]
HOK
20 mei ‘30
G. De loterij is getrokken; de hoofdprijs ad ƒ 150.000, de tweede prijs ad ƒ 100.000 zijn gevallen, maar helaas… wij hebben de auto, de papiertjes, de reizen die ik weet niet wat al, nog altijd in ons wensenboekje. Hoe kan dat? We hadden toch zo’n mooi nummer, misschien hebben we één van de troostprijzen. De uitslag is nog niet helemaal bekend. We hebben nog kans op ƒ 500, ƒ 100, ƒ 50 en 25 gld! Dan was de Izal welwillender! En deze maand hebben we het zo hoognodig. Absoluut blut, zelfs met moeite naar een film kunnen gaan en geen auto voor terug genomen! Mijn zakgeld moet ik nog altijd ontvangen. Dat is wel het toppunt van armoede, van mijn standpunt uit geredeneerd tenminste.
Veel werk, wat is het toch moeilijk iets in het Engels te schrijven. Ik schiet er zo weinig mee op. Mijn werk op kantoor is nu beter geregeld, de geologen vinden dat de regeling eenzijdig de paleontoloog bevoordeelt. Ze zijn het echter over eens dat ze met mij geen herrie zullen krijgen, hoe vindt u zulk een judicium.
Overigens begint het hier duchtig warm te worden. De zon schijnt in mijn werkkamer. En mijn verzoek om markiezen is nog niet vervuld. Ik moet er niet al te ongeduldig mee zijn, omdat met al te veel dringen we niet veel gedaan kunnen krijgen. Echt ambtenarenpolitiek!
raja=heerlijk, groots. Merajakan=groots maken, vieren.
ari-raja=feestdag. Merajakan ari taun=een verjaardag vieren.
Ik begreep niet wat u met merari-rajakan wilde zeggen. [8]
Miniemen sama (niet prada) anggoer. Sama=met. Iemand toedrinken kent men hier als gebruik niet, vandaar moeilijk te vertalen.
Saja girant betoel saja poenja bini seger dan koeat badannja.
Tida kita sama2 djalan2 naek speda. Dia mapagken (= afhalen) saja dari kantor, djam anem sora. Soedah doewa minggoe saja kombalika kantor sore, sebab saja maoe kredjaken binatang2 possiel (p=f) boeat bikin satoe artikel. Besok Mamah saja datang kamari, brangkali dia maoe mengingen disini. Baroe minggoe jang soeda kita toelies dia hal Eida. Saja harep tida terlaloe riboet boeat bini saja.
Emma, je moet niet boos zijn dat deze brief weer tweetalig is, na je schrobbering. Je moet maar bij jezelf zeggen: “djanjan marah ati saja” en ook vele keren herhalen, wanneer je de lust in je voelt opkomen om me een schriftelijk pak rammel te geven. Gaat het goed in Amsterdam. [EIDA Hok is met de tijd in de war!] Leef je daar incognito, of heb je je Haags gevolg mee? Je moest eens vakantie nemen na al de fuiven, anders overwerk je je nog? Dag Hok
[1] Dokter A. Ootmar: Leerboek en vraagbaak der Natuurlijke Geneeswijze en Gezondheidsleer 1922, 2 delig