EIDA

19 mei

Lieverdjes – Wat een enige kiekjes kregen we van Emma van de kinderen, enig hè. 

Ze maakte ze nog op het laatste nippertje toen wel alleen nog terug zouden komen om de koffers op te halen, die al gepakt waren. Daarom ontbreekt de andere Zus c.s. Het is na half 2, ik heb nog en half uur voor Hok komt – de kinderen zijn allebei bezig met de jullie bekende “gròbà” – Lisa op het potje, Axel op de WC. – Alles is hier nu vrij goed geregeld – de baboe valt tenslotte wel mee. Voor de was, strijken en naaien beviel ze me al direct maar tegen de kinderen neemt ze een afwachtende houding aan en daar maken de kinderen gebruik van. Ik ben haar nu bezig te trainen. Gistermiddag zag ze voor ’t eerst kans de kinderen zonder huilen uit bed en aangekleed en mee uit te krijgen om half 4, zonder dat ik eraan te pas moest komen – ik had er al aan gewanhoopt dat het haar ooit zou lukken en toch heb ik op dat uur iemand voor de kinderen nodig. Met Hok gegeten hebbend, gaan we pas om 3 uur slapen en dan kan ik onmogelijk om half 4 Lisa weer uit bed halen. Zij gaat nl. om half  2 slapen en dan is tot half 4 lang genoeg – blijft ze er langer in dan wil ze ’s avonds weer niet samen met Axel erin om ± 7 uur. Axel slaapt nl. ’s middags niet. De eerste dagen wél, maar hij voelt zich nu weer bijgeslapen. De vorige week was hij zo huilerig en kwaadaardig tegen Lisa en ’s nachts werd hij een paar maal wakker en huilde dan ontroostbaar tot de halve aspirine ging werken. Hok nam hem mee naar de tandarts, die links beneden openboorde op de plaats waar de nieuwe kies moest komen en waar hij pijn had. Het bleek een klein abces te zijn, waardoor we hem vaak miskend hadden en gestraft voor zeurderig- en kleinzerigheid, de stakker. Gelukkig was na dat boren de pijn vergeten en tot nu kwam hij niet terug en is Axel weer vrolijk en opgeruimd. Van acclimatiseren merkt hij niets, Lisa ook niet trouwens. Ik eet de laatste week om 1 uur met de kinderen en een paar maal ben ik toen meteen naar bed gegaan omdat ik om half 4 weer op moest. Maar ik ben nu erg blij dat de baboe geschikter blijkt dan ze leek. Want het is toch niks dat Hok en ik niet eens samen eten – Als we boven wonen zal ik hem om 2 uur zelfs met de auto dagelijks moeten halen.  Inderdaad staat ons huis vlakbij die weg waar die rijke Chinees een huis heeft gezet, dat hij overigens nog steeds niet bewoond heeft, dus helemaal in het hoogste deel van Bandoeng – Waar we nu zitten is meer in de beneden stad – dit pension heeft vele huizen in de Riouwstraat en om het Oranjeplein heen. Onze brieven krijgen we toch via het kantoor, dus als je schrijft Riouwstraat is het goed, al ligt ons paviljoentje aan het Oranjeplein. – Daar boven zal ik me een extra dikke deken aanmeten of 2 dunnere. Mam, je weet nog die 2 blauw gebloemde jurken die ik bij de Bijenkorf kocht, 2 van ’t zelfde goed? Die eenvoudige beviel me direct het beste en nu maakte m’n naaistertje van de ander een jasje en een bolero, zodat ik kan [2] afwisselen. Ik vind het al erg koud om ’s avonds alleen een jurk aan te hebben en dan is zo’n jasje iets heerlijks. Voor we weggingen keek ik nog uit naar dergelijke kledingstukken maar daar we al zoveel geld hadden uitgegeven, kocht ik niks meer. Voor dat rode garnituur ga ik nu iets leuks bedenken, maar Hok schrikt als ik weer geld aan kleding uitgeef, maar alles wat Betsy vermaakt heeft, zit slecht of de zoom hangt ongelijk. Ik ben nu ook 5 cm over de heup slanker als vóór m’n verlof – je kunt ook zeggen dat ik een beter korset heb!! Al m’n jurken moeten ongeveer vermaakt en m’n naaistertje is zo handig. Die groene stoffen jurk met die grappige knopen van wit met goud is nu keurig en lekker warm voor ’s middags. – ’t Is nu zondagmorgen, Hiang, de man van Nanda had gemeld dat hij met de nachttrein zou komen maar we waren net vergeefs aan ’t station. Het is nu gelukkig weer droog maar het is erg somber weer, jammer voor de zondag. Gisteravond kwamen Annie en Jan Schüller plotseling binnenstappen, ze waren echt genoeglijk samen uit. Ze wisten niets van ons verlof, alles was nieuw voor ze! Annie ziet er niet meer zo aardig uit, al te opvallend met lang haar en oorbellen en afgeschoren wenkbrauwen, jammer [HOK een beetje grof en onbenullig]. – Vanmorgen lazen we in de krant dat een reisgenoot van boord, met wie we aan tafel zaten en met wie ik vele malen danste plotseling is overleden. Verbeeld je, een man van 45, 3 kinderen + vrouw. Met zijn vrouw was ik eergister nog erop uit om een bestuurslid te zoeken voor de Vereniging van Vrouwenbelangen – zij is pas afgetreden als presidente en nu overkomt haar opeens dit. Om 6 uur hadden ze nog theebezoek en om 7 uur was hij dood, terwijl zijn vrouw net in de Soos was om een feestje te geven voor haar kinderen – ontzettend, een hartverlamming en aan boord deed hij niet anders dan koffie drinken, zodat ik me er nog mee bemoeide – hoe plotseling je de dood kan overvallen – geniet dus van elke dag. – Hiang was bij ons, hij kwam vanmiddag. Na de begrafenis haalden we hem van de trein en genoeglijke man – hij en Nanda hebben altijd tijd tekort. Hun jongste dochter komt ook in Bandoeng op het Lyceum – Hok verwacht dat ze Paul en haar weer bij ons in huis zullen willen doen, maar ik denk van niet – bovendien zou ik het niet graag doen, ik zal nooit tot Pauls ziel kunnen doordringen, hij is altijd zo veraf. – Lisaatje is sinds de Indische Oceaan ook ’s nachts zindelijk d.w.z. ik hoef haar niet eens meer op te nemen en ze wacht tot ik ’s morgens kom – eens zei ze “Lisa is knap-zo”, geestig klinkt dat [vannacht was ze juist nat – alsof ze wist dat ik het jullie geschreven had!] [3] – Ze is zo dol op spelen met water en wil de hele dag handen wassen en met tanden poetsen is zo nooit klaar – En nu jullie brief: wat geestig dat ze Beatrix een goede protestante noemen, inderdaad – we hebben helaas dat protesterende geluid niet gehoord. De uitzending was van 6 tot 8 en om half 7 uiterlijk moeten de kinderen eten die er om ± 7¼ inliggen en dus hoorden we alleen vanaf half 8 en dán nog slecht. Menno en Tineke hebben dus onze kinderen niet aangestoken, maar goed ook, want ziek in een pension is niet prettig. De kinderen eten nu elke dag nasi tim met tomaten, die ik zelf koop en wat vlees. Van groenten houden ze helemaal niet en van tomaten veel. Ik zwem helemaal niet met ze, ik kom al tijd tekort met het opzoeken van allerlei mensen. – Ze proberen in de Ver. voor Vrouwenbelangen een druk op me uit te oefenen om me presidente te maken; die het nu is, treedt met 1 juni af en er is niemand die wil. Ontzettend vervelend en ik wil ook niet omdat ik me geen raad weet wanneer we een officiële vergadering hebben en ik zal moeten spreken. Verbeeld je dat iemand gaat debatteren, je weet je toch geen raad – ik althans niet, en je moet toch goed op de hoogte zijn van de politiek en naar de gemeenteraadsvergaderingen gaan ze ook al, de vrouwen. Ik heb net het voorstel van Tante Masje om het Holl. Maandblad te nemen met inlegvel voor Indisch nieuws tot voorstel van bestuur Bandoeng gemaakt. Er is alleen veel kans dat Batavia of het hoofbestuur het ketst, die vinden zichzelf zo belangrijk en hun schrijftalent dito. – Ze zorgen hier vrij goed voor mijn dieet vooral na enige aanmerkingen van mijn kant. – Grappig dat jullie elke zondag Chinees eten – verveelt het je nog niet? – Nee, we kochten geen pyjama’s voor Axel – ik dacht eigenlijk de kinderen in flanel te laten slapen zoals vroeger – maar het is niet nodig – veel te broeierig –  ik moet ze dun maken – maar zover ben ik nog niet gekomen. – Gelukkig voor Mevrouw Gerds dat ze is overleden en herenigd met Zus – Is Inny weer beter? – Die Meneer Belle kennen we niet. – Wat is het adres van Juffr. Harting. Ik moet haar nodig schrijven. – Mocht je eens een leuk jongenspak voor 6 jaar op de kop tikken dan graag. Ik begin nu alvast met wensen te lanceren, dan kun je vast een lijstje maken. Voor Lisa heb ik fijn veel jurken en kleren. Haar broekjes zal ik grotendeels aan Riek moeten teruggeven, die in november haar baby verwacht, fijn is dat. – Het roze broekje is erg prettig, precies een goed model. Als je er nog één wilt maken, dan graag, of nóg liever twee, als je er tijd voor hebt – alweer een wens! – Van de 2 slingers die je me meegaf, gaf ik de Zussen [4] ieder één met de opdracht om ze aan elkaar af te staan op verjaardagen – dan hebben ze er beiden plezier van. De slingers voor Kerstmis vergat ik af te geven – dat kan mooi wanneer Anneke c.s. met 1 juli in Bandoeng zijn. – Fanny schreef dat zìj de Haagsche Beschuitjes grotendeels opat en heerlijk vond – Mamma vond ze zeker niet zo lekker, ze houdt alleen van wat ze zelf gemaakt heeft!! Jeanne troffen we in Buitenzorg niet thuis – ’t was zondag – ze hoopt eens in Bandoeng te komen.  Ik geloof dat onze logeerkamer steeds bezet zal zijn! Nanda komt al eind juli!– Van Dien hoorde ik helemaal niets, niet naar boord en niet na aankomst – ik weet dus niet wanneer ik haar zal zien en of ze nog naar Bandoeng komt. – Het is 9 uur en Hok ligt al een kwartier in bed – hij is opeens moe en ik hoor hem ademhalen – hij slaapt al – ik sliep juist vanmiddag een uurtje, wat me de andere dagen nog niet veel overkwam en heb meer zin om wat aan jullie te schrijven. – Van die laatste serie kiekjes die Juffr. Harting in Den Haag van de kinderen maakte en ik van haar en Rie met de kinderen, hebben jullie nog geen afdrukken, is ’t wel? Rie en Juffr. H. moeten er ook nog hebben. – De mare van prestaties van Juffr. H. heeft hier Bandoeng doorkruist, zodat al iemand met 5 kinderen me om haar adres vroeg, dat ik dus niet eens weet. – De witte tas met groen voor Jo Waal is in erg goede aarde gevallen. Ze had juist een paar jurken met groen en haar witte tas was juist áf. – De handschoenen van Gerzon voor Elly Linn bewaarde ik nog, daar ze over 3 dagen al jarig is – dus voor 2 doeleinden tegelijk! – De Zussen waren zeer ingenomen met de geschenken uit Venetië, gelukkig. – We moeten Em nog steeds het geld namens jullie sturen, maar moeten wachten tot de volgende maand daar we ’t nu niet meer hebben. Hok brengt direct zoveel mogelijk naar de bank daar we ƒ 2.500 schuld hadden!, nú overigens geen ƒ 1.000 meer, maar dat wordt meer, vrees ik, doordat we dit eerste jaar ƒ 400 in handen krijgen – eigenlijk moet het genoeg zijn – ik zal er me op toeleggen! – 22 mei – Vandaag zingt Anneke dus volgens jullie. Wij hebben geen radio en de Waals zijn ziek – ik hoop dat Hok vanavond tot schrijven komt. Dag engeltjes – wees dierbaar omhelsd – ik begin me hier alweer thuis te voelen – Ons platje is ’s morgens echt heerlijk en de buurt is prettig om te wandelen – Hok genoot erg van “Madame Curie”, zo’n werkkracht komt zeker zelden voor. – We hadden de Franse lezing over het ballet sinds 1900 – Isidora Duncan werd het eerst genoemd maar van de rest had ik nooit gehoord, de lezing werd geïllustreerd door lantaarnplaatjes, die niet voldeden omdat je maar één stand zag. – Gister zagen we 3 K.L.M. vliegtuigen op Andir: Buizerd - Gier en nog één, die net uit Holland kwam – de Buizerd bekeken we van binnen tot Axel 

[Randjes pag. 4] 

iemand hoorde zeggen “straks gaan we vliegen” en hij in paniekstemming – zo bang als hij overal voor is – Misschien gaat het nog over. – Ik kreeg een aardige brief van Emma Mesdag en Hok van Tante Lous die rechtstreeks het geld wilde hebben. 

Ik hoop niet teveel van jullie ogen gevergd te hebben – ik heb wel gekrabbeld. Volgende maal beter! 

Omhelsd Eida. [5]

HOK

23/5 ‘38

G. Hieronder een idee hoe ons nieuwe huis aan de van Hoytemaweg is ingedeeld. Kamer 2 hoort eigenlijk de studeerkamer te zijn en kamer 3 de eetkamer, maar we denken het huis in te delen, zoals op de legenda aangegeven is. Alles is toekomst-muziek nog. Kamer 2 is waar-

[Plattegrond / legenda Van Hoytemaweg 4] 

schijnlijk wel leuk te meubileren. Verder nog een grote voor- en achtertuin, met veel bomen en gras. – Voor een paar dagen kwam Thalmann ons opzoeken. Een zeer aardige man. Hij is zijn gewicht in goud waard. We zijn samen op bezoek geweest bij het Hoofd van de Mijnbouw. Thalmann heeft alle moeite gedaan om die man van de waarde van het werk van Oostingh en van mij te overtuigen. Ik geloof met succes. Het was hard nodig, want Zwierzychi heeft niet anders gedaan dan ons af te boeken. Het afscheid van Zwierzychi [6]was verre van prettig voor de betrokkene. De collega’s hebben hem niet eens een hand willen geven; ze hebben hem ook niet naar de trein gebracht. Zw.’s optreden was van dien aard, dat hij niet anders verwachten kon. Zijn opvolger Koolhoven is gelukkig een prettige man; in mijn werk heeft hij veel vertrouwen. – Op kantoor ligt natuurlijk een hoop werk te wachten; ik kom er langzamerhand weer in. Ik zal echter pas goed aan de slag kunnen, wanneer we ingericht zijn. – Ik hoop dat Moeder weer de oude is en dat de griep nu weer achter de rug is. Lisa telefoneert nog altijd met Omie en Axel weet nog alles van Den Haag. Bedankt voor de toezending van brieven en drukwerk. – Als u elke week in “het Verre Oosten” hetzelfde menu neemt, dan zal het wel gauw vervelen! – De dingen die ik vergeten heb, kunnen bij gelegenheid gestuurd worden. Het belastingcarnet kan worden weggedaan. De Opel rijdt nog altijd even keurig. Hij kan hier beter mooi gehouden worden dan in Holland. We hebben hier zoveel meer hulp. Dirk was te ziek om mij nog allerlei aanwijzingen te sturen over het inklaren van de auto. Het was gelukkig niet nodig. Wat heeft dat inklaren anders lang geduurd! – Het acclimatiseren valt niet mee. Ik slaap gelukkig al veel minder als in het begin en aan de lange kantooruren heb ik me alweer gewend. Een verzoek aan Moeder: wilt u voor mij gireren op no. 40517 ’s Gravenhage, “Geologisch Mijnbouwkundig Genootschap voor Nederland en Koloniën”, het bedrag van ƒ 7.- wegens contributie Geologische Sectie 1938. Bij voorbaat mijn dank. 

Dag, het beste toegewenst aan u beiden.

Hok.