EIDA
24 okt.’33.
(Zus’ verjaardag. Arme Dirk – gelukkig heeft hij Loutje.
Dicky dacht eraan maar wou er niet over praten.)
Geliefden –
We hebben dus jullie brief aan Em en mij in Bandoeng gelezen, in plaats van in Trètès. Ik had nooit durven hopen dat Em zou komen toen ik haar schreef dat ik het niet aandorst om Axeltje. Het is echt fijn. Jammer dat ze Dicky mee moest brengen. Het is een heel aardig jong maar hij is er altijd bij! Goddank mocht hij gister met de Ter Haartjes spelen, wat hij eerst niet wou en nu is hij er weer met enthousiasme heengegaan. Het is nu half 6, Hok tennist en Em slaapt nog. Ze moet nog helemaal acclimatiseren en is erg slaperig. Gelukkig ziet ze er goed uit. We slapen samen in het logeerbed zodat we ’s avonds niet zo snel gaan slapen! Het is wel jammer dat we dit samenzijn niet in Trètès hebben, 4 dagen is wel erg kort, maar misschien nog eens als Axeltje wat ouder is.
Zeer nederig heb ik “het standje” aanvaard over het feit dat ik Dirk vertelde dat To aan jullie over Tante Leidie’s zijn in Soerabaja had geschreven. Maar dat kwam zo: T.L. had Dirk verweten dat hij alles over zijn verhouding tot haar e.d. aan jullie had rondgebazuind want T.L. had gemerkt dat jullie ervan wisten en toen beklaagde Dirk zich daarover bij mij omdat hij jullie er nog niets over geschreven had en toen heb ik hem getroost door te zeggen dat jullie het van To wist. Dirk was erg verrukt dat [2] hij ’t nu eens níét geweest was, dat een ànder schoonkind op wie T. L. plotseling in haar brieven gesteld was, erover gepraat had en dat heeft hij haar toen zeker geschreven. Ze zal ’t zeker rechtstreeks van Dirk weten. Ik heb Dirk toen gezegd dat To het onder geheimhouding geschreven had maar hij had zeker geen zin standjes voor háár op te vangen, hoewel het toch niets erg was geweest of hij nog zwarter in T. L.’s oog was geworden!
Bedankt voor de inlichtingen over de Hollandse IEVA. Irene heeft ƒ 10.- gestuurd aan de erepresidente van de IEVA. Dat is weer eigenaardig van Irene. Wáár heeft ze ’t geld vandaan. Is het van de Hollandse IEVA? Zo ja, waarom stuurt zij het en niet jij? Is het van haarzelf?, waarom stuurt ze ’t dan niet aan onze penningmeesteresse maar aan onze erepresidente. Ze heeft zeker willen laten zien dat er uit Holland werkelijk geld komt en ze heeft gewild dat de erepresidente het zou weten en was bang dat wij ’t haar niet zouden vertellen, maar waarom vraagt ze het dan jou niet te sturen? Enfin. Ik zal Mevr. de Jongh er toch eens over opbellen. Weet je wat zo jammer is van de IEVA, dat de IEVVO er ook is, en dat zij een organisatie over 6 plaatsen van Indië hebben en dat zij er ook werken voor het Indische meisje en dat de vrouw van de G.G. hun beschermvrouwe is. Bij hèn is het alleen opgezet voor en door de eerzucht van de presidente H.B., maar toch verhindert dit ons uitbreiden naar buiten Bandoeng, aldus werken wij alleen voor het Bandoengse Indische meisje. Je schrijft nog steeds niet of Irene via jullie mijn vliegbrief al kreeg. Enig dat jullie de films van Dr. Klein mochten zien. Had hij de [3] Einthoven’s uit Bandoeng ook genomen? Daar heeft hij gelogeerd.
Van het aangetekende pak voor mijn verjaardag kreeg ik een aankondiging en zonder enige moeite haalde ik het af van het postkantoor.
De Ver. v. Huisvrouwen draagt nu ƒ 10.- per maand bij voor de IEVA – De meisjes zijn geen ondankbare wichten dit jaar. Verleden jaar hadden we er wel een paar vervelende. Nu zijn ze erg enthousiast. Vanmorgen waren Em en ik met Dicky daar, ze vonden het ook erg aardig en maakten kennis met de directrice en de leraren. Als jullie ons nu een gediplomeerde leerkracht voor “Indische en Hollandse keuken” konden bezorgen, zouden we reuze blij zijn. We krijgen nu de ƒ 9.000.- dus willen we zo gauw mogelijk goed beginnen. Liefst ook moet zij gediplomeerd zijn voor Huishoudkunde. We betalen dan ± ƒ 100.- / ƒ 125.- per maand. Maar het prettigst zou zijn als zij al in Indië was. Als jullie hier iemand weten. Maar overtocht betalen we natuurlijk niet. Dat maakt het natuurlijk moeilijk. Maar als de Hollandse IEVA daar voor is om ons gediplomeerde krachten te bezorgen, willen we er bij deze graag gebruik van maken. Indertijd heeft Juffr. v. Anrooy iets geleverd voor de Koloniale School, zo één zouden wij ook kunnen gebruiken. We hebben nu met 1 november weer een nieuwe kracht, weer óngediplomeerd omdat gediplomeerd niet verkrijgbaar zijn.
We vierden Thijs’ verjaardag heel gezellig. Em was natuurlijk wel doodop van de treinreis zodat we maar om 11 uur naar bed gingen. Maar juist die nacht hebben we in bed fijn gekletst! Wij gaven Thijs “Duitsland zet de klok terug” waarmee hij erg blij was.
Vanmorgen zijn ze alle 4 samen vertrokken. Wytje was [4] doodsbenauwd dat mamma niet mee zou gaan en hield haar stevig omklemd. Hij is zo’n schattig jong. Ik zal hem erg missen (hoewel wij hier nu geen voorwerpen meer zullen missen!). Hij was steeds veel ’s morgens bij me en dan amuseerden we ons bijzonder. We waren natuurlijk erg blij dat ze naar huis gingen eindelijk. Maar voor ons is het erg jammer, we konden juist zo goed samen de laatste tijd. Maar dat heb ik altijd. Tegen dat de mensen weggaan, ga ik ze pas goed waarderen.
Dag jongens, Eida. [5]
HOK
G. Erg bedankt voor de brieven vol troostwoorden. Zoals u reeds gelezen zult hebben, is Eidjes reis niet doorgegaan en zitten Em en haar jongste zoon nu bij ons. Ik vind deze oplossing verreweg de beste, omdat de reis naar Soerabaja met Axel, voor Eida wel wat erg veel zal zijn. Vooral nu Axel al een erg bewegelijke bengel is, van 80 cm en 20 pond (3 pond lichter, dan Wytje!) Je kunt hem geen 5 minuten dragen, zo zwaar is hij. Sinds enige dagen staat hij en vandaag nam hij zelfs ook de allures aan van een Cicero. Al converserende en gesticulerende stond hij naar ons te kijken tijdens het middageten. Het was alsof hij ons toesprak. Van Anneke en Thijs kreeg hij een bijtring waaraan een zilveren klokje, bij wijze van tegenprestatie voor de logeerpartij van Wytje. – Vanochtend brachten we hen weg. Wytje riep telkens: dat Jeija! – Emmetje ziet er goed is, ze is natuurlijk wel erg moe, wat ook door de reis komt. Ze maakt een zeer tevreden indruk op ons, en Dicky is zeer aan haar gehecht. De dagen, die ze hier bij ons doorbrengt zullen haar na de hitte in Soerabaja erg goed doen. Eida en Em slapen samen in Axel’s kamer. Dicky, Axel en ik in onze eigen slaapkamer. Zo was het ’t gemakkelijkst, en bovendien hebben de gezusters nu alle gelegenheid om met elkaar te praten. Wat zij dan ook niet verzuimen. Dicky sturen we elke middag naar de Ter Haar’s, de familie met 7 kinderen. Eerst wou hij niet, maar het is er zo’n alleraardigst milieu dat hij er gauw in kwam en nu met plezier er komt spelen. – Onze De Jongh gaat in het begin van de volgende maand weg. Hij heeft ons zijn broodrooster doen erven. Erg aardig, wij kunnen zo’n toestel best gebruiken. Er wordt weinig meer gesproken over de opheffing van onze Dienst. Dat schijnt voorgoed van de baan te zijn. Of ik in vaste dienst zal komen weet ik niet. Ik denk het niet, omdat het aannemen van ambtenaren in vaste dienst momenteel niet mogelijk is. Wat ze na de expiratie van mijn contract zullen doen, weet ik niet, het ziet er echter niet naar uit, dat ze me weg zullen doen. Ik verkeer nog altijd in de gunstige positie dat ik niet overtollig, noch te vervangen ben. Dus er is geen reden tot ongerustheid. Wel is er sprake van verdere personeelsafvloeiingen. Ik denk dat alle tijdelijke Duitsers heen moeten gaan. Met de Van der Laans zijn we op Thijs’ verjaardag wezen dansen. Em was toen net aan, zodat ze toen erg moe was. Wij hadden het erg gezellig samen. Eida kwam elke ochtend Menno’tje baden en Wytje oppassen. Het was wat veel voor haar. Daarbij zit ze nu in het Dagelijks bestuur van de IEVA, die nu de ƒ 9.000,- van de loterij zullen krijgen. De Ierse Sweepstake gaf aan een zekere meneer Hok te Bandoeng een paardenprijs. Jammer dat met deze Hok niet die van de Berlageweg is bedoeld!! Erg jammer, want laatstgenoemde heeft ook een lotje van de Sweepstake. Een volgende keer beter. – Thijs gaven we als verjaarscadeau het boek, Duitsland zet de klok terug, van Mowrer een zeer interessant geschrift over de Nazi’s. Thijs was er erg blij mee. – Verder kregen we Wytje’s driewieler, in de verwachting dat Axel er ook eens op zal rondtoeren. – Nog erg bedankt voor de brieven. Erg aardig. Ze verhogen de vreugde hier aan de Berlageweg.
Dag Hok.