HOK

19/X’30

G. Vandaag heeft Kuyer Eida van onder tot boven onderzocht en alles werd in orde bevonden. De oorzaak van de temp., die gisteravond nog 39°, vanavond 38.6° was, moet gezocht worden in nierbekkenontsteking. Het middel dat Kuyer hiertegen indertijd heeft gegeven, wordt pas morgen toegepast, eerder durfde Kuyer het niet te geven, omdat hij bang was dat het een darmstoornis zou veroorzaken. We zullen hopen dat dit nu de laatste complicatie is, want het is nu al welletjes. Kuyer zei me zoeven, dat hij zo’n gecompliceerde bevalling en met zoveel nasleep nog niet heeft meegemaakt. Je moet het maar ongelukkig treffen. Vandaag ontvingen we uw luchtpostbrief. Hartelijk bedankt. Ik hoop dat u het mij niet kwalijk heeft genomen, dat ik Elza’s overlijden niet direct heb geseind. Tussen het verzenden van het telegram en haar dood was er maar een tijdsverloop van enkele uren. Indien Eida’s toestand toen niet zo zorgwekkend was, had ik het zeker direct geseind. Ik wilde u dat nare bericht echter niet geven, zonder tegelijk iets prettigs over Eida te kunnen melden. Haar toestand was toen echter zo, dat er meer kans was dat het bergaf ging dan omgekeerd. Toen we seinden was het eigenlijk nog niet veel beter, maar we mochten toen u niet langer in onwetendheid laten. We hebben ook niet in Code getelegrafeerd, omdat codetelegrammen niet als uitgesteld telegram aangenomen worden. Zodra Eida weer uit kan, zullen we u indien de financiën dat enigszins toelaten, telefoneren. U begrijpt dat de komende maanden zeer krap zullen zijn. Eida betaalt per dag ƒ 16.- + ƒ 10.-, voor nachtzuster. Daarbij komt nog chirurg, internist en apotheek.. Totaal zal het de ƒ 1.000.- wel naderen. Ik betaal alles graag, als Eida maar weer gezond is. Een van Eida’s papiertjes zal wel verzilverd moeten worden, ik hoop dat de koers dan niet te ongunstig is.

Het is een groot geluk, dat de laatste inzinking bij Eida gekomen is na het stoppen [2] van de diarree. Zij kon toen weer gevoed worden; ze krijgt nu op elk moment, dat ze het kan, melk. De nachtzuster is er voor om haar ook ’s nachts wat naar binnen te kunnen gieten. Bij elke minste beweging die de zuster hoort, presenteert ze een glas melk. Deze week is Eida dan ook weer mens geworden. Verleden zondag nog was haar gezicht absoluut ingevallen. De ogen stonden zo hol, de onderarmbeenderen kon je door de huid zien. Die eetkuur heeft werkelijk wonderen gedaan. Met de dag zag je haar aankomen, en daarbij werd haar weerstand natuurlijk groter. –

[Krantenknipsel kandaten Volksraad]

“...ingediende kijsten voor de Volksraadverkiezingen...

            d. Uitheemsche onderdanen niet-Nederlanders.

            1. Yo Heng Kam, Lid Volksraad, Weltevreden.

            2. Han Tiauw Bing, Particulier, Lawang.

            3. Dr. Ir. Tan Sin Hok, Lid Gemeenteraad, Bandoeng.

            4. Mr. K.E. Kan, Advocaat en Procureur, Weltevreden.

            .........”

Of ik kans heb, is een tweede vraag.

21/X. De temp is vanmiddag al tot 36.5° gedaald en vanavond nog 38° gebleven. Uit het krabbeltje hieronder van haar hand, merkt u wel dat het haar beter gaat.

EIDA

            Dag

            ik bemin

            jullie

            Eida

HOK

Houw is vanmiddag even bij haar geweest. Hij heeft zich zeer over haar ongerust gemaakt. Elke interlokaal die hij kreeg, joeg hem de doodschrik op het lijf. Hij heeft een half uurtje genoeglijk met haar gekeuveld en toen heb ik hem weggestuurd omdat het Eida te vermoeiend werd. Nu de temp. zover gedaald is, begint ze wat lastig te worden. Het eten smaakt haar niet etc. De zusters zijn er gelukkig aan gewend, zodat zij zich er niets van aan trekken.

Het is me een pak van het hart dat ze nu vrijwel buiten gevaar is. Precair is de toestand natuurlijk nog altijd, maar toch oneindig veel beter dan een week geleden. Voor u zal het ook een opluchting zijn, wanneer u deze brief leest. Misschien is het [3] maar goed, dat we de ernst van de toestand u niet direct geseind hebben. Hoe ernstig deze was, kunt u zich nu wel voorstellen. Het zal zeker een paar maanden duren eer Eida weer normaal is. De zusters vinden, dat aan haar een wonder is gebeurd.

Morgen is Thijs jarig, ik denk niet dat ik de hele avond bij hem blijf, ik ben nog altijd niet in de stemming om te feesten. Die drie weken van spanning gaat je heus niet in de koude kleren zitten. Bedankt voor het lekkers, dat meegestuurd is met Thijs’ pak; we zullen het morgen wel in handen krijgen.

Houw heeft nu een eigen huis gehuurd waar hij met mijn moeder en een dochtertje van mijn oudste broer (2 j. oud) zal gaan wonen. Ik weet niet of het voor mijn moeder prettig zal zijn, op den duur tenminste, om uit haar gewone omgeving geplaatst te worden. Zij moet nu kalm gaan leven, omdat ze aan aderverkalking en bloeddruk-verhoging lijdt. Bij Houw’s huis is nog een grote tuin, waarin ze naar hartelust kan gaan tuinieren. En de kleindochter zal haar genoeg bezigheid geven. U zult het vreemd vinden, dat een moeder zomaar haar dochtertje afstaat. Maar zo gek is dat hier heus niet. Voor dat kindje is het aan de ene kant wel goed bij Houw te komen wonen: ze zal er orde en nog vele andere dingen leren; aan de andere kant zal ze natuurlijk van haar moeder en vader en zusjes vervreemden. Maar van huiselijkheid en moederlijke zorgen moet u nu bij de Chinezen niet al te grote voorstelling hebben. De kinderen worden heel dikwijls bij vreemden opgevoed.

Zondag is aan een van mijn collega’s een auto-ongeluk overkomen. Hij was aan het stuur van de auto. Vrouw en schoonzus dood. Twee dochters en nichtje gewond en hij ook. Wat verschrikkelijk. Hij ligt ook in Borromeus. Zo pas bezocht ik hem, zijn oudste dochter, die te Batavia op kostschool was, en niet mee verongelukt is, was bij hem. Zoals die dochter zich gehouden heeft, (17 j.) is zeer merkwaardig. Absoluut kalm en de steun van haar vader en zusjes geworden. De kracht die van haar uitstraalt, dwingt alle respect [4] af. Hoe een ongeluk de mens kan stalen, en van een kind een rijp mens kan maken.

Wat een leed er in een ziekenhuis geconcentreerd is. Men moet een verpleegstersbaan wel als roeping in zich voelen, wil men het volhouden kunnen. En dan altijd een vrolijk gezicht zetten, en opgewekt aan de grillen van de zieken voldoen.

Borromeus wordt wat de ligging en verpleging betreft, terecht geroemd. De nonnetjes die er verplegen, geven zich ook volkomen aan hun taak. Natuurlijk valt er hier en daar wat op aan te merken, tenminste gezien uit het momentele standpunt van de zieke, maar het is en blijft er voortreffelijk.

Dag Hok.

Met het eerste retourvliegtuig heb ik niet geschreven. Door de zorgen heb ik niet aan de ingrediënten voor vliegpost gedacht. [5]

Net telefoneerde ik naar mijn kansen voor de Volksraad. Ze geven mij een grote kans. Zullen we hopen. De wijze waarop ze de aanhang en stemmen krijgen is me nog duister. Ik zelf ga niet de boer op èn om financiële – èn om tijdsredenen. Dat doen ze allemaal voor mij. – Eida zelf heb ik over deze kwestie slechts weinig kunnen raadplegen. Ik geloof dat ze het niet goed vindt, althans er niet zo enthousiast over is, omdat ik dan enige maanden van het jaar te Batavia moet zijn. Het lijkt mij dat dit bezwaar niet groot is, omdat er zoveel emolumenten aan het Volksraadlidmaatschap verbonden zijn, dat ze best al die tijd mee kan naar Batavia. Men krijgt vrij reizen voor heel Ned. Indië, verder vergoeding voor winstderving, zittingsgelden etc. – Tot nu toe kom ik alle ochtenden bij Eida, de mensen op G.B. vinden het vanzelfsprekend dat ik mijn werk laat liggen op de tijd, dat ik naar Eida kan gaan. Zeer liberaal. Dat zou bij particulieren niet kunnen. [6]

Wat betreft het ontslag van zoveel mensen in de particuliere bedrijven wegens “malaise” hoeft Mevrouw Kayser zich niet al te ongerust te maken. De maatschappijen maken van zo’n malaise-tijd gebruik om de employees, die ze om een of andere reden kwijt willen, te lozen. De goede blijven, wat vanzelf spreekt, omdat de malaise-tijd eens voorbij zal gaan, en welke maatschappij zou zo kortzichtig zijn, om al haar goede ambtenaren ook te ontslaan, en dan wanneer de malaise-tijd voorbij is, niemand meer te hebben! Ik ken een geval van iemand die ontslagen werd omdat hij teveel verdiende!! Het was een magazijnmeester bij een particuliere Mij. met een salaris van ƒ 1.200.- ’s maands. Hij werd ontslagen omdat men voor minder geld een andere magazijnmeester kon krijgen. Velen worden ook ontslagen omdat ze om één of andere reden niet met hun chef overweg kunnen. Dag Hok

Ik merk dat ik geen kopie meer heb van de amendementen. U krijgt ze later nog wel, wanneer alles afgehandeld is.