Australian Red Cross Society
unofficial)
FOR SAFETY
In your letters do not refer to:
The name of your ship or other ships in the convoy, or its escorts;
The date of sailing, ports of call, or probable destination;
The description of troops, the location of your Unit, or any other
information which, if intercepted, would be of value to the enemy
EIDA
Lieverdjes – Net hoor ik er dat geregeld vliegpost gaat, dus haast ik mij jullie wat te schrijven om ongerustheid over mij weg te nemen – Aan het schrift kun je wel zien dat ik het links presteer – met wat meer oefening zal het wel beter worden – Ja lieverdjes we staan in het leven steeds voor verrassingen – maar denk niet dat ik ongelukkig ben – Ik was na de kamptijd zo erg gelukkig dat ik Hok zo terug kreeg zoals ik mijn hele huwelijkstijd geweten heb dat hij zou kunnen zijn: zo vol werkelijke goedheid en liefde voor mij en iedereen, dat ik maar steeds bij hem wilde zijn – die laatste 9 dagen in ons eigen huis waren een tijd van intens groot geluk we waren volkomen één – en ik prijs mezelf gelukkig dat ik dit heb mogen beleven – Geen mens kiest het tijdstip van zijn dood en is het niet mooi te mogen sterven als je gelukkig bent en volkomen gezond en recht van lijf en leden? – Als één van de weinigen kwam hij volkomen gezond het kamp uit na een interneringstijd waarin hij geen ziekte gekend heeft al sliep hij ook weken op de grond – Al die 2 jaar had hij geen matras maar lag op jutezakken – een aanbod van een matje wees hij als te luxueus van de hand! – Zijn graf is hier in de tuin van Borromeus waarop onze zaal uitkijkt – deze zelfde zaal waarin ik lag na Gijsberts geboorte – we hebben hier wel veel herinneringen! Gelukkig dat de kinderen er zo goed vanaf gekomen zijn en ik betrekkelijk ook – want ik genees weer volkomen twijfel er niet aan! De kogel ging door de humerus – er is alleen een gat, geen versplintering en in m’n hand heb ik overal gevoel – ik masseer m’n hand uren lang per dag en nu kan ik alle vingers alweer strekken – Er zijn 4 foto’s van gemaakt [2] en het blijkt heel goed te zitten – Ik wandel al weer rond, zelfs ging ik vanmorgen even naar ons huis kijken – het is niet te geloven maar het is volledig één ruïne – ± 25 huizen – Jullie zult ook niet geloven dat deze vriendelijke bedaarde landbouwers en gewezen trouwe bedienden zich laten opzwepen tot wilde horden moordenaars en brandstichters, die elk mens dat ze tegenkomen neerleggen. Gelukkig kreeg Hok een kogel door z’n long – ik troost me maar met de gedachte dat hij niet geleden heeft – Al onze vrienden zijn zo ontzet en waren direct zo ontsteld dat ze niet gedurfd hebben onze goederen nog te redden – Die 1e december is alleen het dak + de voorkamer uitgebrand – De volgende morgen is Jo Waal de kleren van de kinderen gaan halen terwijl er in die buurt nog steeds geschoten werd – een militaire politieman redde 1 koffer van Hok, waarin gelukkig zijn laatste film van zijn tournee door Sumatra – al Hoks kleren ben ik kwijt – hij had na de kamptijd van links en rechts allerlei gekregen, het éne paste beter dan het andere, maar hij zag er altijd keurig uit meestal in khaki. Al mijn kleren zijn ook gered maar de koffer met de stoffen en allerhande naaigoed ontbreekt ook – Van ons hele zilver is nog alleen de vlalepel over, terwijl ik naar het kamp nog diverse couverts heb kunnen meenemen. Maar ook dàt is blijkbaar overbodig in het leven!
Jullie schrijft ook over afstand doen ik kan me indenken dat jullie ook heel wat hebt moeten vernietigen en achterlaten – heb jullie onze films nog? De onze zijn allemaal weg – Ik kreeg zo’n genoeglijke briefkaart van Mia over alle clubgenoten, alles nog bij het oude, alleen aanwinst van kinderen bij Bep en Malie – Ik verlang er steeds meer naar jullie [3] aan mijn hart te drukken – Ik hoop maar dat we bij jullie kunnen komen – Ik heb me opgegeven voor evacuatie naar Holland – Hok heeft me steeds weg willen sturen – het enige waar ik voor voelde was Holland maar omdat wij allen gezond waren, kwamen wij niet in aanmerking, bovendien wilde Hok liever naar China, waar hij direct werk zou kunnen krijgen – We wilden geen van beiden het kamp meer in en omdat Hok tot een ras behoorde dat bij beide partijen goed staat aangeschreven, meenden wij in een gewone straat veilig te zijn – maar juist werd die straat tot vernietiging uitgekozen – Toen de huizen tegenover ons in brand stonden heb ik nog gedacht dat ze wel verder langs ons zouden trekken – geen moment ben ik bang geweest en het laatste wat ik nog tegen Hok heb gezegd: “wees maar gerust, er gebeurt ons niets!” En toen waren ze al begonnen onze ruiten in te slaan en ging Hok voor de laatste maal van ons weg – Toen ik misschien een kwartier later ging kijken – lag hij op de grond, naar ik meende bewusteloos, geen moment is het bij mij opgekomen dat hij dood zou kunnen zijn – Het was zowat 7 uur ’s avonds en al donker, ik heb zijn verwondingen niet kunnen zien – Ik heb nog zo wat een uur gewacht op hulp, niet denkend dat in een door de Engelsen beschermd gebied in zo’n toestand geen hulp zou komen. Ik ben toen naar het Ziekenhuis gelopen, waar 100den gezonde Hollanders met rode kruizen om, stonden òm te hangen – Ze beloofden mij Hok te zullen halen ik kon hen verzekeren dat de horden waren afgetrokken – maar de helden hebben niet gedurfd – De hele nacht wachtte ik in Borromeus op bericht van Hoks komst en – hoewel ik me Hok niet anders dan levend kon voorstellen, begon ik ook rekening ermee te houden dat hij ook wel eens zou kunnen sterven – Zo was ik volkomen rustig toen mij de volgende morgen het bericht werd verteld – Axel was eerst erg overstuur maar [4] nadat ik met hem had gepraat heeft hij het ook aanvaard en heeft hij zijn gevoelens in energie omgezet en haalde hij nog allerlei uit het huis het gevaar negerend, hij bracht manggas mee, schilde ze voor me en voerde me en was vol zorgen. Lisaatje zorgde maar steeds voor Gijsbert als een goed moedertje maar ook haar moest ik troosten steeds weer – Maar na een paar dagen bracht Tan Ping Ie ze met een auto het kamp in naar Em – Emma durfde het kamp niet uit te komen omdat het steeds onrustig was in de stad maar de 15e rende plotseling m’n drietal de zaal binnen gevolgd door Emma – ze hadden mee kunnen rijden met een auto – Wat een vreugde dat begrijp – ik kreeg veel verhalen over Sinterklaas, de kampschool, over Axels a.s. verjaardag e.d. Em heeft ze zo fijn mee laten doen met het Sinterklaasfeest en ook Axels verjaardag waarop hij zich al zolang verheugd had, heeft ze echt tot een feest voor hem gemaakt al was hij juist doodmisselijk van een wormenkuur – Ze kwamen die dag ook weer bij mij nu met Anneke R – Ik kreeg veel bezoek van Chinese kennissen, ook Nico Beudeker zag kans hierheen mee te rijden – hij was wel verbaasd me wandelende te vinden en rustig en opgewekt – een Chin.- dame brengt me af en toe een lekker groenteschoteltje of heerlijke soep en pisang – Mien Tan Ping Ie liet me veel lekkers brengen door haar kinderen –
19 Dec. Vandaag is het verband van m’n arm geweest. De wonden zijn mooi genezen, morgen zal de nieuwe dokter naar de stand van de arm kijken. M’n beenwond is al zo goed al genezen – Ik zit nu aan een tafeltje te schrijven en denk erover gauw ook het kamp in te gaan, Em heeft een bed voor me. Ik bof toch maar dat zij hier zit en niet Batavia – het spijt me zo dat ik Thijs nog niet gezien heb en dat hij Hok niet meer heeft meegemaakt – Ik hoorde nog niet van hem of Houw , een brief van Bat. naar hier duurt 1 tot 3 weken! – Lieverdjes tot spoedig – kreeg je m’n EX POW vliegbrief ook van begin oktober met Dirk als afzender? Wees erg omhelsd Eida.
[Randje (boven) pag. 4]
Omhelsd met Moeders verjaardag en genoeglijke Kerstdagen – Het spijt me zo dat ik jullie weer zo’n schrik op het lijf gejaagd heb, maar alles zal goed zijn, als we maar eerst weer bij elkaar zijn. Maak je vooral geen zorgen om mij want ik heb jullie gezond nodig.
[Randje (zij) pag. 4]
We kregen weer een gezellige brief van Zus Anne – ze verzond veel warme kleren voor ons, lief en attent – Van Jan Drost wist ik niet – er zijn erg veel eenzame vrouwen, maar
[Randje (onder) pag. 4]
wat een vreugd als je ouders nog in leven zijn! ••••
[Randje (boven) pag. 3]
Laat deze brief door niemand anders lezen – hij is alleen voor jullie. Hoe is het toch met Joost en Adrienne gegaan?