MOEDER en VADER
Amsterdam, 28/12 '45
Dierbare Eid,
Wat heb je ons gelukkig gemaakt vandaag met je lange brief, die je zo keurig links had gepresteerd, zoals je schreef. Hij was heel duidelijk te lezen, (zelfs zonder vergrootglas deze keer!!) en we zijn zo blij met je evenwichtigheid en je geestkracht en de goede berichten over je arm. En over het zo zeer harmonische slot van je huwelijksleven – wat een geluk, dat jullie dat samen zó intens hebben genoten – dat is de muziek die zal blijven doorklinken "want wat men eens geniet gaat nooit voorbij" – Het zou zoveel erger geweest zijn, als Hok, zoals zovelen aan ontberingen was omgekomen – Gelukkig ook, dat je links zo goed kunt schrijven en je misschien ook al goed kunt redden – men wordt wel vindingrijk – ik b.v. heb al haast 2 jaar een kwaal aan mijn duimen en er zijn maar weinig dingen, die ik beslist niet kan doen, b.v. een citroen uitknijpen – Max leerde mij, hoe ik schrijven het langst uithouden kan met de pen tussen wijs- en middelvinger, zodat de duim geen hoofdrol vervult. Ik ben zo dankbaar dat ik mijn werk ermee kan doen, én met jullie corresponderen. Er is altijd een goede fee 't laatst aan de beurt, net als bij Doornroosje – zij kan aan alles een gunstige wending geven. Als men daar maar op vertrouwt! Wij weten nu, hoe de ramp is gebeurd, maar je schrijft niet hoe en wanneer jijzelf werd gewond. Goddank, dat je arm weer geheel zal genezen. Vader zegt dat humerus schouder is, waar zit de wond nu precies? En ging de kogel door een been heen? We kregen jullie brief op het velletje van Dirk zeker en we hebben direct erover gejuicht, maar je hebt onze brieven wellicht niet ontvangen en Em en Dirk ook niet – we wisten ook nooit een adres, we schreven naar het Adek Kamp , naar de Van Hoytemaweg, naar de Bevervoordeweg en naar de Houtmanstraat. In 't begin met elk vliegtuig, maar nu er 3 per week gaan, zouden we dat niet meer kunnen bij-benen en bij-vingeren. Van Em hoorden we ook nooit meer iets na de eerste 2 brieven – zelfs kregen we nooit antwoord op onze eerste vliegbrief. Vele vliegtuigen kwamen al aan en stelden ons teleur. Misschien komen jullie brieven door via 't Roode Kruis – we hopen zo vurig dat de orde gauw is hersteld bij jullie en de partijen het eens zullen worden. Er lijkt nu wel kans op. Dank voor je gelukwensen op mijn verjaardag, die de eerste weer was in vrede, maar toch geen feestdag kon zijn. Vader betert gelukkig wel maar hij ligt nog te bed en ik zei alle visite af. Dat is wel niet zo'n aantal als vroeger in ons geliefd Den Haag, maar 't zijn er toch wel een stuk of 10. Leenmans[1] kwam nog onverwacht – jullie moeten erg veel groeten hebben – [2] en de Caljé's kwamen nog en Max en Annie 's avonds. Mies Caljé gedraagt zich als een lieve dochter altijd voor ons – ze brengt aan Vader altijd iets voor zijn pap en zo. Zijn dieet is al iets uitgebreid: hij mag vis hebben en aardappelpuree en boter en suiker in pap en yoghurt en cream crackers. Eens per week komt de dokter en dan wordt het menu weer uitgebreid tot grote vreugd van de patiënt. Hij houdt zich kranig, want zoals jullie weten, is het gebrek aan beweging een penitentie voor hem. Maar hij zal over een weekje wel op mogen. Hij is weer aan het dichten in Latijn, Grieks en Nederlands. Kregen jullie die gedichtjes van hem nooit?
Ik had erop gevlast dat op deze verjaardag brieven van jullie allen zouden komen – maar dat ging nog niet. Anneke zond een pakje met een heerlijke rubberkruik er in, zelfgemaakte voetenzakjes en kostelijke chocola. Ze zal jullie ook wel verwennen als 't mogelijk is! Maar ik had dan toch het heerlijke vooruitzicht van jullie zelf binnenkort in de armen te mogen sluiten!!! Het is wel naar, dat we geen eigen huis hebben, maar we kunnen toch niets zoeken, voor we weten, waar jullie allemaal willen neerstrijken. Em en Dirk zeker in Den Haag – daar kunnen wij niet weer wonen, voorlopig zijn er geen huizen voor gepensioneerden. Ik wou wel naar Wassenaar – daar is ook een lyceum, maar eigenlijk is nergens een huis te krijgen – hier in Amsterdam wou ik niet graag blijven – in deze huizenzee voel ik mij altijd zo verloren, vooral als ik verre boodschappen moet doen naar die bureau's, waar Vader anders heen gaat, in de stad – 't is alweer zo'n gerace met auto's en trams – maar voor de kinderen is Artis misschien wel aardig? Wij wonen hier mooi buiten in 't groen en een groot plat achter onze slaapkamer is 't zomers een heerlijk zitje met uitzicht op 't Vondelpark. Wat een aardig kiekje van je 3-tal! Gijsberts prachtige lichaampje is er goed op te zien – ik wou Axels en Lisa's armen wel graag even naar beneden trekken om hun gezichten te zien – daar ben ik zo benieuwd naar. Axel is niet zo veranderd als Lisa natuurlijk, die net 2 ½ was toen ik haar voor 't laatst op de arm droeg aan 't station op 7 april 1938. Goed, dat we toen niet wisten, dat 't afscheid van 8 jaar zou zijn en van Hok voor altijd! En Em c.s. zagen we in 9 jaren niet – Anneke in 7 jaren – maar nu gloort de morgen! Wij hebben alle films nog hoor! En ons zilver ook – genoeg voor jullie allen – linnen zal ook wel gaan en kleren zal Anneke wel sturen. Geen zorgen! Als we jullie allen eerst maar hier hebben, alle elf! Of zou Dick niet mee kunnen komen? Allemaal heel hartelijk gekust en gegroet op Dirks verjaardag, die jullie hopelijk weer met elkaar gevierd hebben en nog vele jaren zullen vieren, door
Vader

-----

[1] De vader van dichteres Vasalis (pseudoniem van Margaretha Drooglever Fortuyn-Leenmans; 1909-1998).