EIDA

15-3-‘32

Liefjes –

Fijn zit ik nu weer aan het bureau te schrijven. Kuyer was vanmorgen best tevreden en nu mag ik wat uitgaan met de auto en als het goed bevalt wat wandelen in de buurt. Hok is uitgegaan om iatreenpillen[1] voor me te halen om m’n darmen eens flink door te spoelen en te ontsmetten. Hoe gaat het met Moeder’s eetlust e.d., gewoon? De mijne is ook best, aldus vertrouw ik wel dat alles nu gauw voorbij is. Vrijdag geven ze hier de Faust film, zeker al een oude, want we krijgen er orkest bij, dus gezellig als in de goede oude tijd. Zaterdagavond Torquato Tasso – ik ben benieuwd wat het voor indruk zal maken, want toen ik het las vond ik het hoogdravend en onnodig langdradig en bovendien zonder enige handeling. Die dichter Tasso is zo in zijn fantasieën verstrikt dat hij de werkelijkheid verdraaid ziet en daarmee natuurlijk in conflict komt en eraan ten onder gaat. Maar ik vond het niet aangrijpend bij ’t lezen, misschien wel bij het zien. Egmont vind ik meer tot ons spreken, maar daar Duitsers dit stuk opvoeren hebben ze zeker niet aan Egmont gedacht. – Het gietregent op ‘t ogenblik en toch wou Hok benzine halen omdat die morgen weer 1 cent duurder wordt. Ik ben benieuwd of het gelukt is, zonder nat pak, want anders betalen we aan de menatoe precies wat we nu uitsparen op de benzine!! – Nu Hok alleen met de auto van en naar kantoor komt, en we hem verder niet veel gebruiken, doen we angstwekkend lang met de benzine! Egbert en Baukje hadden plan een nieuwe Chevrolet te kopen, ze zien er blijkbaar erg mooi uit. Maar nu kreeg Egbert bericht dat de prismakijker die hij besteld heeft in Holland voor “zijn” sterren ƒ 600.- meer kost dan eerst gezegd was! Je moet wel [2] veel voor je liefhebberij over hebben, want opstaan ’s nachts als je de hele dag les en privaatlessen moet geven, lijkt me vrijwel niet te doen. – Lous Gr. Meyer stuurde me 3 boeken, waaronder “Jud Süsz” van Feuchtwanger[2]. Maar dat moeten jullie lezen, aan het eind danst je hart van vreugde over de Joden en ik voelde me trots dat er door mijn adren ook nog wat van dat bloed stroomt! Het is overigens een boek dat je haren af en toe te berge doet rijzen over die onzedelijke tijd, de 16e, 17e eeuw, dat er geen vrouw eigenlijk veilig was en in de hoogste kringen de vrouwen hun man ook geregeld ontrouw waren, al deden zij ’t wel in het geheim en de mannen niet, dat je krijgt dat de hertogin zich aangetrokken voelt tot de publieke maîtresse van haar man! Tegenwoordig zouden ze elkaar, dunkt me, liever niet dan wel kennen! Maar het is ongelooflijk hoe een Jood, in alle opzichten groot: in het beminnen, haten en in zijn politieke bedenkselen, daar iedereen naar zijn pijpen laat dansen, ondanks dat iedereen de Joden veracht. – Vanmorgen kwam Lenie Smits aan met haar zoon, een aardig jong, dat absoluut niet eenkennig is, echt leuk. Hij is pas 13 maanden maar loopt heel aardig en praat ook op zijn manier. Gelukkig dat ze hem had meegebracht want verder hadden we absoluut geen conversatie, zoals gewoonlijk. – Zondag dronk Hok een kopje koffie bij de Groeneveld Meyers; als hij thuisblijft, kan hij niet nalaten te werken, dus moest hij maar uit. Baukje is nog steeds niet klaar met de laatste bladzijden. Jullie zult ook wel verstomd zijn dat er alsmaar geen drukwerkje komt, maar Hok vindt het beter een wel overdacht werk te publiceren, dan zo heet van de pen. – Annie en Jan Schüller waren vrijdag de hele dag hier omdat Annie naar de dokter moest. Ze is nu in haar derde maand en voelt zich al iets beter, hoewel ze ettelijke [3] malen per dag haar maag omkeert, hetgeen overigens in de beste families voorkomt! Vlak na ons voorgerecht moest ze ook wegrennen, gelukkig kon ze toen de rest plezierig mee-eten. Annie komt donderdagmiddag weer hier en blijft overnachten daar ze vrijdag de hele dag naar de tandarts moet, 5x op één dag! Haar hele gebit gaat naar de maan, ik heb haar al gezegd kalk te eten. – Ze hebben een werkeloze Hongaar, een planter, in huis. Verbeeld je, die jongen heeft nu in ’t geheel misschien nog ƒ 10.- en geen uitzicht op een baan, daar Hollanders op ’t ogenblik voorgaan. Gelukkig wil Jan hem houden tot dat hij weer wat krijgt, dus misschien wel heel lang. Wat een toestand toch. – De Goethe Vivos-avond is heel geslaagd geweest, ondanks mijn afwezigheid! Ze hebben tot slot allemaal samen “Heiden Röslein” gezongen, nadat de lezeres van die avond allerlei verteld had van de vrouwen die in Goethe’s leven een rol hebben gespeeld, vind je geen aardig idee om te houden van zo’n damesvereniging. Baukje kwam me ervan vertellen en liet me meteen een “Palmpasen” zien waar ik nooit eerder van gehoord had, bij mijn weten. Ze houden hier met Pasen een wedstrijd voor de kinderen der Huisvrouwen, wie de mooist versierde Palmpasen kan maken. Heb jullie in je jeugd ook Palmpasen gevierd? – We kregen een brief van Mieke, een reuze prestatie zo vlak na haar huwelijksreis. Merkwaardig toch dat het iemand zoveel moeite kost zich in een brief behoorlijk uit te drukken, dat merk je zo. Ze heeft echt genoten in Parijs e.d. hè, het is zo echt aan haar besteed. Ze schreef dat ze ook zoveel heerlijke uren in jullie prettige sfeer heeft doorgebracht. – Het klokje dat ze in Batavia voor ons maakten is alweer stuk en nu niet alleen de wekker, maar het klokje zelf ook, ook wat! Klokken kunnen het niet goed met ons vinden, komt zeker door onze laatste-nippertje-idee! [4] Moppig dat Em naar “Als ik wilde” van Vera Bondam[3] is geweest. Anneke en ik zagen het indertijd samen in de Leidse Schouwburg en ik herinner me het meeste nog heel goed, hoe ellendig ze b.v. was toen haar man zei dat hij haar “net een blok ijs” had gevonden toen hij haar voor ’t eerst zag en hoe verrukt ze was toen haar man, hoezeer hij wilde, zich niet van haar los kon maken. Het is een buiten-gewoon geslaagd stuk vond ik. Met wie trouwt Vera? Ik las alleen het feit in de krant. – Gelukkig dat jullie het gewaagd hebt, van de “dodol”[4] te eten en dat die goed is bevallen. Ik herinnerde me helemaal niet meer, dat we dat ook in het pak deden; dat kan dus blijkbaar lang bewaard worden, als jullie er nu pas van at. – Die paarse pyjama kan best van Hok zijn, maar Vader mag hem ook wel opdragen, Hok heeft er nog heel veel.

Dag liefjes Eida

Enig dat Vader zo kan genieten van de historische films; die je nu gezien hebt, zijn hier nog geen van allen geweest. Hok zag de laatste keer de Zuiderzee film van Ivens, na die van Willy Mullens, die echt langdradig en vervelend was, een heerlijke verademing. Ze zeggen niet teveel over die artistieke man! [5]

HOK

15/3 ‘32

G. Al twee mails hebt u niets van mij gekregen. Komt door ongewoonte om donderdagavond te schrijven. Eida wilde over Medan schrijven met het gevolg dat toen er niet op dinsdag geschreven werd, wat we gewoonlijk deden, ik de donderdag vergat. Ik hoop dat u het me niet al te kwalijk zult nemen. – Vandaag is Kuyer weer geweest, en Eidje mag wat rondrijden, maar in geen geval wandelen. Een vervelende boel is die blindedarm. Het lijkt me toch beter hem te behouden, wanneer het nog kan. Want niemand weet er toch het rechte van, wat voor nut hij voor het lichaam heeft. Een chirurg zou hem natuurlijk allang weggenomen hebben. – Nu ligt ze alle dagen in de voorkamer op de divan, steeds maar te lezen. We hebben een hoop boeken te leen gekregen van de Groeneveld Meyers. – Wat fijn dat u weer wat monterder bent, sinds het magnetiseren. Gek van Dr. Hijmans, dat hij toch denkt dat hij de genezing heeft gebracht. Zo zijn nu eenmaal alle doktoren, liefst geen ongelijk bekennen. U kent de geijkte term van de chirurg: de operatie is geslaagd, maar de patiënt is dood! – Onze petroleummaatschappij heeft mij nog altijd geen werk gezonden. Ze hebben waarschijnlijk moeilijkheden met de boring. Ik ben er eigenlijk erg blij om omdat ik nu vakantie nodig heb. Waarschijnlijk met Pasen als Eida weer lopen mag, gaan we ergens heen. Maar daarvoor moet mijn publicatie klaar. Die hangt me al zo de keel uit. Dat vertalen is zo’n ontzettend vervelend werk. En bovendien verander ik hier en daar er nog wat aan, wat soms zeer nodig is, omdat ik verleden jaar grote gedeelten onder te hoge druk geschreven heb! Ik moest hem voor 1 januari 1932 klaar hebben van De Jongh. En bij publicaties is dat jagen en dringen nooit goed: mijn werk draagt er dan ook de sporen van. Bijv. herhalingen die helemaal niet nodig zijn etc. Ik ben er nu gelukkig al een eind doorheen, zodat het spoedig achter de rug zal zijn. Gelukkig dat Tek Bheng vrijgesproken is. Gisteren stond het in de krant dat zijn broer doende is, hier in Bandoeng een z.g. as-huis, een tempel waarin de as van zijn voorouders bewaard zal worden, te bouwen. Hierbij het krantenknipseltje. Die broer van Tek Bheng ken ik helemaal niet. Hij schijnt een tamelijk excentriek man te zijn. – Vrijdag krijgen we een speelkameraadje voor Tommy. Een kleine tekkel van drie maanden. Een cadeautje van de Schüllers. [6] Ik hoop dat hij Tommy een beetje op de kop zal zitten. – Gisteren zag ik de Zuiderzee film van Ivens. Wat is die mooi en spannend genomen. Helemaal anders dan de Zuiderzee film die voor een maand hier voor het Koninklijk Instituut van Ingenieurs werd afgedraaid. Die was stampend[5]. Te lang. Natuurlijk was die uit technisch oogpunt belangrijk, omdat het werk tot in alle details was vastgelegd. Maar Ivens’ film is uit kunstoogpunt die andere ver de baas. Ook ben ik naar “Trader Horn” geweest, een prachtige dierenfilm. Je staat verbaasd hoe ze die wilde dieren zo hebben kunnen opnemen. Maar zij hadden liever de roman van die rare juf er niet bij moeten nemen. – Er lopen geruchten dat we van het jaar weer 2x 5% van onze salarissen afgetrokken krijgen. En als u bedenkt dat ze daarbij nog een crisisbelasting hebben ingevoerd die ons nog een 300 gld van onze salarissen zal kosten, en dan de benzine die vanaf morgen 24½ ct de liter kost. Toen u hier was, was het maar 22½ cent, etc., etc.,………. Dan moet er toch heel wat daling komen in de prijzen van andere levensbehoeften om hetzelfde levenspeil te kunnen houden. – De Chinees-Japanse “oorlog” heeft hier het resultaat, dat er haast geen Japanse import meer is. De Chinezen willen geen Japanse waren in hun toko’s hebben, geen Chinees koopt Japanse goederen. En als u bedenkt dat er hier in Indië van een georganiseerde boycot geen sprake is, dan kan men wel voorstellen, dat de Japanse handel op China absoluut stil ligt. Net goed voor hen.

Nu dag, ik moet mijn oudste broer, die plotseling gekomen is, bezig houden. Tot volgende week.

Hok.